1tom293

10. TECHNIKA WYSOKICH NAPIĘĆ 588

niej nawet bardzo krótkiego odcinka poziomego wymagane byłyby często nierealne duże odległości a. Ograniczenie zasięgu strefy pomiarowej można uzyskać przez zastosowanie tzw. symetrycznego układu elektrod, w którym sonda napięciowa i uziom pomocniczy znajdują się w jednakowej odległości od środka uziomu badanego, ale na różnych promieniach wychodzących ze środka i tworzących między sobą kąt ok. 30°. Jeżeli nie ma pewności co do miejsca położenia punktu przegięcia krzywej rozkładu napięcia, to najlepszym wyjściem jest wyznaczenie tej krzywej, a powtórzenie pomiarów' przy różnym położeniu uziomu pomocniczego (rys. 10.70d) zwiększa dokładność oceny.

Dysponując krzywą rozkładu napięcia i wartością rezystywności podłoża można, na podstawie podanych wyżej zależności, wyznaczyć napięcia rażeniow'c.

WYKAZ WAŻNIEJSZYCH OZNACZEŃ

a odstęp, m A — powierzchnia, m²d — średnica, m D — średnica, m

E — natężenie pola elektrycznego, V/m / częstotliwość, Hz F — siła, N h — wysokość, m

H — należenie pola magnetycznego, A/m p — ciśnienie, Pa ą ładunek pozorny, C r — promień, m R — rezystancja, fi S — moc, V-A

T - czas odpowiedzi układu, ps T_y czas trwania czoła, ps T₂ — czas do półszczytu, us TT — wartość średnia napięcia, V (kV)

U — napięcie wyprostowane, V U₀ — napięcie początkowe wyładowań, V v — prędkość, m/s V objętość, m³W — energia, J

Z — impedancja, impedancja falowa, O a — czułość, kąt wychylenia, poziom istotności

fi współczynnik niejednostajności pola 7 — konduktywność, S/m

Ó — kąt strat dielektrycznych, błąd względny e — przcnikalność elektryczna bezwzględna, F/m tj sprawność 9 przekładnia

p — przenikalność magnetyczna bezwzględna, H/m q — rezystywność, firn c — odchylenie standardowe t stała czasowa, s

Indeksy

b — dolny cr — krytyczny e zewnętrzny h górny i — zewnętrzny

m — wartość szczytowa, amplituda

0 — obciążenia, obniżony p przeskoku, przepięcia pr - probierczy

r — względny, roboczy

1 — tłumienia

th — cieplny ud udarowy

LITERATURA

10.1. Antoniewicz J.: Własności dielektryków. Warszawa, WNT 1971.

10.2. Auleytner K.: Odgromniki. Warszawa, WNT 1980.

10.3. Babików i in.: Technika wysokich napięć. Warszawa, WNT 1967.

10.4. Ciok Z.: Metody obliczania pól elektroenergetycznych i przepływowych. Warszawa, WPW 1981.

10.5. Flisowski Z.: Technika wysokich napięć. Wyd. 3. Warszawa, WNT 1995.

10.6. Flisowaki Z.: Trendy rozwojowe ochrony odgromowej budowli. Cz.l.: Wyładowania piorunowe jako źródła zagrożenia. Warszawa, PWN 1986.

10.7. Golde R.H. i in.: Lightning. Vol.l, 2. London New York, Acadcmic Press 1977.

10.8. Groh H.: Hochspannungsmesstechnik. Grafenau. Lxpcrt-Vcrlag 1982.

10.9. Hassę P., Wicsinger J.: Handbuch fur Blitzschutz und Erdung. Miinchcn, Pflaum Yerlag 1982.

10.10. l!orvath T., Csernatony II. A.: Nagyfeszultsegu technika. Budapest, Tankonyvkoadó 1986.

10.11. IEC 52. Recommendations for voltage measurement by means of sphere-gaps (one sphere earthed). 1960.

10.12. IEC 60. High-voltagc test techniques. Part 1 (60-1): General definitions and test reąuirements. 1989. Part 2 (60-2): Test proccdurcs. 1994. Part 3 (60-3): Measuring devices. 1976. Part 4 (60-4): Application guide for measuring deviccs 1977.

10.13. IEC 44. Instruments transformers. 44-4. Part 4: Measurement of partial discharges. 1980.

10.14. IEC 71-1. Insulation co-ordination. Part 1: Definitions, principles and rules. 1993. Part 2: Application guide 1976.

10.15. IEC 76-3. Power transformers. Part 3: Insulation levels and dielectric tests. 1980.

10.16. IF.C 270. Partial discharge measurements. 1981.

10.17. IEC 307. Artificial pollution tests on high vo!tage insulators. 1975.

10.18. Jakubowski J. I..: Podstawy teorii przepięć w układach elektroenergetycznych. Warszawa, PWN 1968.

10.19. Juchniewicz J. i in.: Wysokonapięciowe układy izolacyjne. Wrocław, WPW 1980.

10.20. Kolbiński K., Słowikowski J.: Materiałoznawstwo elektrotechniczne. Wyd. 3. Warszawa, WNT 1988.

10.21. Koctchko M. B. n zip.: Texnuna 6ncokux Hanp.notcenuu. MocKBa, Bbiciuan lllKO/ia 1973.

10.22. Koształuk R.: Izolacja sieci skrajnie wysokich napięć. Prace Instytutu Energetyki. 1975. Z.3.

10.23. Koształuk R. i in.: Technika badań wysokonapięciowych. T. I, 2. Warszawa, WNT 1985.

10.24. Krawczyński R. i in.: Laboratorium wysokich napięć. Warszawa, WPW 1981.

10.25. Królikowski C. i in.: Podstawy wyładowań i wytrzymałość elektryczna w próżni. Warszawa Poznań. PWN 1983.

10.26. Kuffcl E., Zaengł W'. S.: High-Voltage Engineering. Oxford—New York, Pergamon Press 1984.

10.27. Lidmanowski W.: Zarys teorii wyładowań w dielektrykach. Warszawa, WNT 1988.

10.28. Maksymiuk J.: Aparaty elektryczne. Warszawa, WNT 1995.

10.29. Maksymiuk J.; Wohlmuth F.: Metody statystyczne w inżynierii elektrotechnicznej. Warszawa. WPW 1981.

10.30. Matusiak R.: Elektrotechnika teoretyczna. Tom 2. Teoria pola elektromagnetycznego. Wyd. 2. Warszawa, WNT 1982.

10.31. Moon P., Spencer D. E.: Teoria pola. Warszawa, PWN 1966.

10.32. Mosch W i in.: Hochspannungsisoliertechnik. In: Taschcnbuch Elektrotechnik. Band 6. Berlin, Verlag Technik 1982.

10.33. Ochrona sieci elektroenergetycznych od przepięć. Wskaźniki wykonawcze do przepisów budowy urządzeń elektrycznych. (Rozdział V). Warszawa. IE-OE 1977.

L0.34. PN-87/E-02050* Izolacja elektryczna urządzeń elektrycznych. Klasyfikacja według ciepłoodporności.

10.35. PN-84/F.-02051* Izolatory elektroenergetyczne. Nazwy, określenia, podział i oznaczenia.

10.36. PN-64/E-04050* Pomiary wysokonapięciowe.

10.37. PN-87/E-04053* Pomiary wysokonapięciowa. Układy pomiarowe i wskazówki ich stosowania.

10.38. PN-92/E-04060* Wysokonapięciowa technika probiercza. Ogólne określenia i wymagania probiercze.

10.39. PN-67/E-04064* Próby prądami udarowymi.

10.40. PN-67/F.-04065* Przemysłowe zakłócenia radioelektryczne. Laboratoryjne badania zakłóceń od ulotu na elektroenergetycznych urządzeniach wysokonapięciowych.

10.41. PN-92/E-05200* Ochrona przed elektrycznością statyczną. Terminologia.

10.42. PN-92/E-05201* Ochrona przed elektrycznością statyczną. Metody oceny zagrożeń wywołanych elektryzacją materiałów dielektrycznych stałych.

10.43. PN-74/E-04068* Pomiary wysokonapięciowe. Próby zabrudzeniowe izolacji napowietrznej.

10.44. PN-85/E-04070/12* Tranformatory. Metody badań. Próby wytrzymałości elektrycznej napięciem przemiennym.

10.45. PN-76/E-04401 * Materiały elektroizolacyjne. Zasady określania ciepłoodporności.

10.46. PN-86/E-04403* Materiały izolacyjne stałe. Metody pomiaru przenikalności dielektrycznej i współczynnika strat dialekt tycznych.

10.47. PN-86/E-04404* Materiały izolacyjne stałe. Metody pomiaru wytrzymałości dielektrycznej napięciem o częstotliwości przemysłowej.

10.48. PN-77/E-04408* Materiały elektroizolacyjne ciekłe. Pomiary napięcia przebicia.

10.49. PN-84/E-04409* Materiały elektroizolacyjne ciekłe. Pomiary współczynnika strat dielektrycznych, przenikalności elektrycznej względnej i rezystywności.

10.50. PN-81/E-05001* Urządzenia elektroenergetyczne wysokiego napięcia. Znamionowe napięcia probiercze izolacji.

10.51. PN-86/E-05003/01-02* Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. 01: Wymagania ogólne. 02: Ochrona podstawowa.

10.52. PN-89-92/E-05003/03-04* Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. 03: Ochrona obostrzona. 1989. 04: Ochrona specjalna. 1992.

Dane aktualne w chwili druku. Sprawdzić aktualność normy przed stosowaniem.