2tom023

2. URZĄDZENIA SPAWALNICZE 48

Przetwornice spawalnicze elektromaszynowe, mimo ciągłych udoskonaleń konstrukcyjnych, ustępują pod względem sprawności i właściwości eksploatacyjnych tyrystorowym prostownikom spawalniczym. Z tego względu są ograniczane w produkcji i wycofywane z eksploatacji.

Przemienniki spawalnicze elektroniczne stanowią najnowszą grupę urządzeń prądu stałego do zasilania luku spawalniczego. Schemat blokowy zasilacza z wewnętrzną przemianą częstotliwości, nazywanego też inwertorowym lub inwersyjnym, przedstawiono na rys. 2.12. Jako przemienniki są stosowane układy z tranzystorami mocy umożliwiające uzyskanie częstotliwości powyżej 20 kHz, tj. poza pasmem akustycznym. Efektem zastosowania przemiany częstotliwości w zasilaczu do spawania łukowego jest radykalne

Rys. 2.12. Schemat elektronicznego przemiennika spawalniczego US układ sterowania

zmniejszenie masy tych urządzeń, uzyskanie możliwości sterowania zjawiskami zachodzącymi w przestrzeni międzyelcktrodowej w czasie spawania, a głównie sterowanie przenoszeniem metalu oraz poprawa wskaźników energetycznych.

Sterowanie przenoszeniem metalu jest szczególnie ważne przy spawaniu zautomatyzowanym i zrobotyzowanym. Napięcie zasilające z sieci elektroenergetycznej o częstotliwości 50 lub 60 Hz jest prostowane w jedno- lub trójfazowych układach mostkowych, w zależności od sposobu zasilania. Napięcie wyprostowane po filtrowaniu przez filtr pojemnościowy jest przekształcane w układzie falownika i transformatora na napięcie przemienne o częstotliwości większej niż 20 kHz.

Najczęściej stosowanymi układami falowników są:

— jedno- lub dwutranzystorowe falowniki przepustowe,

__jedno- lub dwutranzystorowe falowniki zaporowe,

— pólmostkowc lub pełnomostkowe falowniki przcciwsobne.

Przy wyborze falownika należy uwzględnić następujące czynniki:

— moc wyjściową,

— napięcie wyjściowe (stosunek napięcia wyjściowego do wejściowego),

— napięcie szczytowe prądu wyjściowego,

— dopuszczalne tętnienie prądu wyjściowego,

— złożoność układu,

— osiągalną sprawność układu.

—n-

I I

100 150

0 100 ISO 200 A 250 /

Rys. 2.13. Rodzina charakterystyk zewnętrznych elektronicznego przemiennika spawalniczego

ABC

Rys. 2.14. Schemat wielostanowiskowej spawarki prostownikowej 1 — rezystory spawalnicze

2.2,3. Zasilacze wielostanowiskowe

W zakładach przemysłowych, gdzie procesy produkcyjne wymagają licznych stanowisk do spawania ręcznego elektrodami otulonymi, jest uzasadnione stosowanie urządzeń do

równoczesnego zasilania wielu stanowisk spawalniczych. Sieci spawalnicze wielostanowiskowe mogą być zasilane z transformatorów spawalniczych, przetwornic spawalniczych lub prostowników dużej mocy.

Z wymienionych źródeł jedynie prostowniki wielostanowiskowe znalazły szerokie

zastosowanie w praktyce przemysłowej. Schemat wielostanowiskowej spawarki prostownikowej jest pokazany na rys. 2.14. Wielostanowiskowe prostowniki spawalnicze są urządzeniami dużej mocy o sztywnych charakterystykach zewnętrznych. Charakterystyki opadające, na każdym stanowisku, uzyskuje się indywidualnie przez włączenie szeregowo

^w obwód spawalniczy rezystora o nastawianej rezystancji lub przemiennika elektronicz-

^nego. Konstrukcja rezystora umożliwia zmianę wartości rezystancji podczas przepływu