314 2

314

pełne oznaczenie wymiaru tolerowanego, a w drugiej wpisać tylko wartości liczbowe odchyłek granicznych, zgodnie z omówionymi już zasadami ich zapisu.

Tablicę tolerancji zamieszcza się na stronie wierzchniej arkusza rysunkowego (to jest w obszarze nad tabliczką rysunkową) i najczęściej rysuje się ją w prawym górnym rogu pola rysunku, tak aby jej boki pokrywały się z liniami obramowania (rys. 8.30-

W przypadku braku odpowiednich odchyłek w układzie tolerancji ISO konstruktor lub technolog mogą ustalić własne wartości. Ten sposób tolerowania wymiarów nazywa się tolerowaniem swobodnym (lub konstrukcyjnym). Odchyłki graniczne podczas tolerowania swobodnego są zawsze podane w postaci zapisu liczbowego.

W zapisie liczbowym (tolerowanie liczbowe) wartości liczbowe odchyłek granicznych umieszcza się bezpośrednio za wartością liczbową wymiaru nominalnego, zgodnie ze znanymi już zasadami zapisu odchyłek liczbowych podczas tolerowania mieszanego. Również w tym przypadku żadna linia rysunku nie może oddzielać wymiaru nominalnego od jego odchyłek. Wartości liczbowe odchyłek granicznych rozdzielają od wymiaru nominalnego tylko znaki + (plus) lub — (minus), wskazujące na położenie wymiaru granicznego względem wymiaru nominalnego.

Tolerowanie swobodne jest w większości przypadków tolerowaniem jed-nograniczym, co oznacza, że jedna z odchyłek granicznych jest równa 0 (zero). W ten sposób toleruje się głównie wymiary tych powierzchni półwyrobów (odkuwek, odlewów itp.), które mają naddatki obróbkowe. Pole tolerancji jest wówczas położone na zewnątrz materiału w stosunku do objętości wyznaczonej przez wymiar nominalny i mówi się wtedy, że wymiar jest tolerowany zgodnie z zasadą minimum materiału. Oznacza to, że wymiar nominalny określa minimalną objętość materiału.

Z kolei jednograniczne tolerowanie swobodne wymiarów powierzchni, które nie podlegają już dalszej obróbce skrawaniem, powinno być oparte na zasadzie maksimum materiału. Tutaj dla odmiany wymiar nominalny opisuje maksymalną objętość materiału, a jego pole tolerancji jest położone w głąb materiału w stosunku do objętości wyznaczonej przez wymiar nominalny.

Zasada maksimum materiału nie ma charakteru obowiązującego podczas tolerowania swobodnego i naruszenie jej nie powoduje szkód rzeczowych. Zachowanie jej ułatwia jednak określanie luzów i wcisków między współpracującymi częściami mechanizmów, określenie wymiarów materiału wyjściowego itd.

Podczas ustalania odchyłek granicznych w tolerowaniu swobodnym konieczna jest umiejętność rozpoznawania typu wymiaru. Rozróżnia się cztery typy wymiarów (rys. 8.4):

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wartości liczbowe odchyłek podstawowych wałków o wymiarach do 400 mm (według PN EN 20286-2:1996) [2]
Wartości liczbowe odchyłek podstawowych i rów o wymiarach do 400 mm (według -EN 20286:1996)
skanowanie0011 (73) BN 20286-1:1993 17TaWiea,3^ Wartości liczbowe odchyłek podstawowych otworów Wymi
0041 SlajdA TOLERANCJE I PASOWANIA WYMIARÓW LINIOWYCH c) asymetryczne dwustronne, gdy wartości i zna
249 2 249 Podobnie wymiaruje się n-kąty foremne (tabl. 7.7). Wartość liczbową odległości przeciwległ
14. Rysunek przedstawia przykład wymiarów tolerowanych liczbowo, liczba + 0.02 oznacza a)
skanuj0010 (223) Tablica 1.24 cd Wyróżnik oznaczenia L Wymiary Otwory Poke przekroju Masa Obwód na
42238 PICT0006 (14) Tablica 1.24 cd Wyróżnik oznaczenia L Wymiary Otwory Poke przekroju Masa Obwód
JPCN0004 Wymiar tolerowany — wymiar, którego odchyłki są bezpośrednio określone •przy wymiarze nomin
skan0032 7Hh stąd wynika, żo W 5B 01 Jest jego rozwiązaniem. Zgodnie ze wzorem (2.10.5) oznacza to,

więcej podobnych podstron