assembler�86� 6

192

7. Wybrane techniki programowania

to wydzielony fragment pamięci operacyjnej (rys. 7.6) od adresu 00000H do maksimum 003FFH (1 KB). Ponieważ pełny adres logiczny (offset i segment) zajmuje 4 bajty, jest możliwych 256 różnych typów przerwań, którym są przypisane różne procedury obsługi. Odszukanie właściwego adresu procedury obsługi sprowadza się do pomnożenia przez 4 liczby określającej typ przerwania. Przerwanie NMI jest przypisane do typu 2. Wektor przerwań musi być zainicjowany, tzn. programowo załadowany odpowiednimi adresami. W mikrokomputerach klasy IBM PC/XT z mikroprocesorem 8086 przyjęto następujące standardowe przyporządkowanie przerwań zewnętrznych NMI - błąd parzystości pamięci operacyjnej,

INTR- przerwanie ze sterownika 8259A, w którym standardowo wejście przerywające 0 jest przyłączone do zegara, wejście 1 natomiast do klawiatury. Pozostałe sześć wejść umożliwia rozbudowę systemu przerwań.

Warunki generowania wewnętrznych przerwań procesora

Rozkaz INT n -przy czym n oznacza typ przerwania - powoduje wykonanie skoku do odpowiedniego podprogramu obsługi przerwania zgodnie z wektorem przerwań. Przy pracy pod kontrolą systemu operacyjnego MS-DOS rozkaz ten jest wykorzystywany do wywoływania podprogramów systemowych (zob. rozdz. 9).

Rozkaz INTO wytwarza typ 4 przerwania po wystąpieniu przepełnienia (zob. p. 5.2.6). *

Jeżeli przy realizacji rozkazu DFV lub IDIV wystąpił błąd, to procesor generuje przerwanie (typ 0).

Jeżeli znacznik TF = 1, to procesor po wykonaniu każdego rozkazu generuje przerwanie (typ 1), co pozwala na krokową pracę procesora wykorzystywaną głównie przy’ testowaniu programów.

Priorytety poszczególnych źródeł przerwań przedstawiono w tabl. 7.1. Skok do podprogramu obsługi przerwania powoduje automatyczne załadowanie na stos: rejestru znaczników, rejestrów CS i IP oraz wyzerowanie znaczników TF i IF.

Tablica 7.1. Priorytety głównych źródeł przerwań

p Źródło przerwania	Priorytet
DIV. IDIV, INT n. INTO	Najwyższy
NMI
INTR
Praca krokowa	Najniższy

Podprogram obsługi przerwania nie może być przerwany przez inne masko-walne przerwanie. Jeżeli jest to dopuszczalne lub wymagane, to znacznik 1F musi być ponownie ustawiony rozkazem STI. Przerwanie niemaskowalne NMI oraz przerwania wewnętrzne nie są blokowane i mogą przerwać dowolny podprogram. Podprogramy obsługi przerwań muszą być zakończone rozkazem IRET umożliwiającym powrót do przerwanego podprogramu oraz odtworzenie rejestrów CS, IP i znaczników. Przykładowa struktura programu z uwzględnieniem obsługi przerwań

WEKTOR PRZERWAŃ SEGMENT AT 0

; inicjacja adresu podprogramu obsługi dla NMI (typ 2)

7.2. Przerwania sprzętowe i programowe

Mi si⁹o 1

ORG 2*4 DD PODPRNMI

; inicjacja adresu podprogramu obsługi dla przerwania INTR typ 4

ORG 4*4

DD PODPR PRZEP

; inicjacja adresu podprogramu obsługi dla przerwania INTR typ 32 ; (pierwsze przerwanie użytkownika)

ORG 32*4 DD PODPR P 32

WEKTORPRZERWAN ENDS

STOS SEGMENT STACK

• • •

STOS ENDS

DANE SEGMENT

DANE

PROGRAMGLOWNY

PROGRAMGLOWNY PODPR PRZERWAŃ PODPR NMI

ENDS

SEGMENT

; główny program, w ogólnym ... ; przypadku realizowany w pętli

ENDS SEGMENT PROC FAR

PODPR NMI ENDP PODPR PRZEP

• ••

HLT

PROC FAR

; bez powrotu do programu ; przerwanego

IRET

PODPR PRZEP ENDP

PODPR P 32 PROC FAR

IRET

PODPR p 32 ENDP

PODPR PRZERWAŃ ENDS

W przedstawionym przykładzie założono, że wszystkie segmenty będą tłuma-£^ż°ne przez asembler równocześnie, ponadto wektor przerwań został zdefiniowany ja-⁰ odrębny segment ładowany bezpośrednio do właściwego obszaru pamięci operacyjni rozpoczynający się od adresu 00000H.

Jeżeli podprogramy obsługi przerwań mają funkcjonować pod kontrolą syste-[n operacyjnego MS-DOS, to przedstawiona metoda inicjacji wektora przerwań nie J^esl możliwa. Adresy podprogramów obsługi przerwań muszą być załadowane Programowo do obszaru wektora przerwań. Przykładowa struktura programu ^WEKTOR NMI EOU WORD PTR ES:2*4 ^WEKTOR P 4 EOU WORD PTR ES:4*4