atlas rehabilitacji ruchowej (292)

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK)

Rozdział 6/1

Zesztywniające zapalenie stawów

KRĘGOSŁUPA (ZZSK)

Choroba częściej dotyczy mężczyzn i rozpoczyna się w wieku około 20-30 lat. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK), nazywane także chorobą Bechterewa, jest przewlekłą, postępującą chorobą reumatyczną o podłożu zapalnym, prowadzącą do ograniczenia ruchomości kręgosłupa i klatki piersiowej, a u 1/4 pacjentów także stawów obwodowych. Choroba objawia się przewlekłym zapaleniem stawów krzyżowo-biodrowych oraz między-kręgowych i połączeń żeber z mostkiem. W efekcie powoduje to [*•'' - ''' “ ‘'"'Kostnienie wiązadeł i torebek stawowych zajętych stawów, nato-

miast pozostałe stawy mają tendencję do przeciążeń i nasilonego zwyrodnienia. Klinicznie u pacjenta stwierdza się ból zajętych stawów, ograniczenia ruchomości, aż do całkowitego usztywnienia włącznie. Procesy deformacyjne prowadzą do powstania typowej, kifotycznej (zgarbionej) postawy ciała, co istotnie wpływa na zaburzenia statyki i równowagi całego ciała. Usprawnienie pacjenta z ZZSK powinno opierać się na poprawie i utrzymaniu funkcji ruchowych w przebiegu schorzenia. Choroba dotyka bowiem ludzi Leczenie

w wieku największej aktywności zawodowej i trwa przez kilkadziesiąt lat, prowadząc zazwyczaj do mniejszego lub większego kalectwa. Leczenie farmakologiczne jest tylko objawowe. Terapia polega przede wszystkim na zrozumieniu, akceptacji, a następnie wdrożeniu systematycznie prowadzonej rehabilitacji usprawniającej narząd ruchu, w szczególności zajętych stawów kręgosłupa.

Rehabilitacja ruchowa polega na ćwiczeniach opóźniających proces usztywniania i deformacji stawów, korekcji istniejących deformacji, poprawianiu siły i wytrzymałości mięśniowej oraz utrzymaniu sprawności oddechowej. Program usprawniania powinien obejmować ćwiczenia zwiększające zakres ruchomości kręgosłupa, stawów barkowych, biodrowych, kolanowych i klatki piersiowej, ćwiczenia rozluźniające mięśnie piersiowe i przykręgosłupowe oraz zgina-cze stawów biodrowych, a także ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietu, pośladkowe oraz mięśnie brzucha.

Autor: dr Adrian Kużdżał Konsultant merytoryczny: dr Grażyna Guzy

Strona 1