DSCF5326

W. BUDZYŃSKI, W. SZEMPUŃSKl

Natomiast łodyżka nadliścieniowa (epikotyl) szybko rośnie w górę i powoduje ciągnięcie na powierzchnię gleby kiełka otoczonego pochewką kiełkową, S uważa się za pierwszy przekształcony liść zarodka (rys. 1.5). Ukazywanie się^ chewek kiełkowych nad powierzchnią gleby określa się szpilkowaniem i uwa^ początek wschodów. Zabarwienie pochewek jest cechą rozpoznawczą poszczę^ nych gatunków, a nawet odmian. Po wschodach pochewki kiełkowe żyta, nasW obecności antocyjanu, przybierają barwę fioletowo-brunatną, pochewki pszenicy najczęściej bladozielone, pszenżyta - z odcieniem brunatnym, jęczmienia -1|| nozielone, owsa - jasnozielone, a prosa i kukurydzy zielone. Na intensywność! barwienia koleoptylu wywierają wpływ także warunki klimatyczne w okresk wschodów, a zwłaszcza nasłonecznienie i temperatura oraz wiek użytego do sieli ziarna. Po wydostaniu się na powierzchnię gleby pochewka kiełkowa przestaje rosnąć i pod naporem kolejnych liści otwiera _Nsię na wierzchołku. Przez powstafc szczelinę wydostaje się na zewnątrz pierwszy zielony liść właściwy, co zwykle trwj 8-10 dni od siewu, a w warunkach niskich temperatur znacznie dłużej. W praktyce tę fazę wschodów nazywa się piórkowaniem i określa jako pełnię wschodó^ Wschody uważa się za zakończone, gdy siewka zbóż wytworzy trzy liście właściwą co w sprzyjających warunkach polowych najczęściej trwa ponad 3 tygodnie od p wu. Zwykle do czasu wykorzystania substancji zapasowych bielma siewka zbóż jest heterotrofem, po wytworzeniu zaś odpowiedniej powierzchni asymilacyjnej staje się autotrofem, czyli jest zdolna do samodzielnego odżywiania i dalszej wegetacji Z chwilą wytworzenia trzech liści właściwych dalszy wzrost siewki zostaje spowolniony, a pochewka kiełkowa stopniowo zasycha.

Krzewienie jako faza rozwojowa występuje tylko u traw, dlatego termin ten nie powinien być używany w odniesieniu do roślin uprawnych należących do innych rodzin botanicznych.

Faza krzewienia rozpoczyna się najczęściej z chwilą pojawienia się trzeciego liścia właściwego zbóż. W tym czasie siewki wykształcają w pachwinach liści właściwych, a czasem pochewki kiełkowej, pączki kątowe, z których rozwiną się pędy nadziemne. Proces wytwarzania pędów bocznych w kątach liściowych nazywa się krzewieniem, a miejsce, w którym to odbywa się - węzłem krzewienia.

Siewka zbóż ma budowę węzłową. Pierwsze międzywęźla i węzły siewki, z którymi łączy się korzonek zarodkowy, epiblast, i tarczka, są praktycznie niewidoczne? i trudno je jednoznacznie zidentyfikować. Dopiero węzeł, z którego wyrasta pochewka kiełkowa, jest dobrze widoczny. W kącie pochewki kiełkowej znajduje się | pączek boczny, od którego może się zaczynać krzewienie zbóż, a miejsce to określa się dolnym węzłem krzewienia.

Międzywęźle, które wytwarza się nad węzłem pochewki liściowej w zależności od warunków (głębokości) siewu, może się różnie wydłużać i nosi nazwę między! węźla korzeniowego. Międzywęźle korzeniowe jest zakończone węzłem, z którego ? wyrasta pierwszy liść właściwy, powyżej niego liść drugi, a nieco wyżej, ze stożka! wzrostu zarodka, wyrasta liść trzeci. Międzywęźla oddzielające poszczególne węzły!