DSC6

DSC6



1. Pojęcie podręcznika i jego odmiany

Termin „podręcznik” pojawia się dość często w literaturze pedagogicznej czy metodycznej i jest też przez różnych autorów definiowany rozmaicie, między innymi z tego powodu, iż zawsze w praktyce ma się do czynienia z jakąś konkretną odmianą podręcznika, a nie z podręcznikiem w ogóle. Mówi się więc o podręczniku szkolnym, podręczniku uniwersyteckim, podręczniku dla potrzeb samokształcenia, podręczniku kursowym, podręczniku dla szkoły podstawowej, dla szkoły średniej i tak dalej. Wszystkie proponowane definicje tych różnych odmian podręcznika jednak coś łączy, a mianowicie zgodność w trzech przynajmniej kwestiach:

—    podręcznik jest konkretnym, obszernym zbiorem informacji, pozostającym w ścisłym związku z materiałem i określonymi wcześniej celami przedmiotowymi danego szczebla kształcenia, np. od podręcznika szkolnego oczekuje się, aby zawierał przynajmniej zbiór treści danego programu kształcenia w jego rocznym wymiarze;

—    w strukturze podręcznika winna być odzwierciedlona wybrana, określona teoria kształcenia, a jego treści uporządkowane np. zgodnie z zasadami nauczania — uczenia się;

—    podręcznik jest specyficzną odmianą książki szkolnej.

Ta ostatnia cecha prowokuje do dwojakiego rodzaju refleksji. Najpierw takiej, iż tak zwanych książek szkolnych wyróżnić można kilka odmian, zaliczamy do nich np. różnego rodzaju wypisy literaturowe (głównie w przedmiotach humanistycznych), zbiory zadań i ćwiczeń, atlasy, encyklopedie szkolne, słowniki, specjalne podręczniki dla nauczyciela i inne jeszcze o bardziej specjalistycznym charakterze. Wszystkie te rodzaje książek mają charakter przede wszystkim użytkowy, a więc ich zawartości muszą być podporządkowane wymaganiom konkretnego procesu kształcenia (co jest bardzo ważną informacją dla ich autorów), ale każdej z nich, ze względu na odmienność zadań, stawia się odmienne wymagania. W tej pracy będzie mowa przede wszystkim o podręczniku szkolnym w takim rozumieniu, jakie podaje powyższa definicja. Druga refleksja odnosi się do tego, czy rzeczywiście każdy podręcznik musi być rodzajem książki. A gdy przestaje być książką, to czy przestaje być podręcznikiem?

W tym momencie odwołam się do jednej z definicji środków dydaktycznych, która obecnie jest coraz szerzej akceptowana (Skrzypczak, 1979; Gagne, Briggs, Wagner, 1992). Zgodnie z tą definicją istotą każdego środka dydaktycznego, każdego dydaktycznego medium, a więc i podręcznika, jest porcja informacji w nim zawarta — zwana komunikatem — bez obecności której nie istnieje również dany środek. Ten komunikat sam w sobie jest niematerialny, aby więc stał się widoczny, musi być umieszczony na konkretnym podłożu, nośniku postrzeganym przez któryś z naszych zmysłów. Konkretny na-

7


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
CCF20091001011 tif ka” dało początek innym rozróżnieniom pojęciowym i terminologicznym, które pojaw
CCF20091001011 ka” dało początek innym rozróżnieniom pojęciowym i terminologicznym, które pojawiły
Obraz4(1) AUDI 80/90 Silnik - jego odmiany AUDI 80/90 Silnik - jego odmiany W te] kolejności dokręc
Pojęcie cyklu i jego fazy Z wahaniami koniunkturalnymi wiąże się pojecie cyklu koniunkturalnego, któ
CCF20091001011 tif ka” dało początek innym rozróżnieniom pojęciowym i terminologicznym, które pojaw
Popularnym systemem operacyjnym jest Windows firmy Microsoft. Jego pierwsza wersja (Windows 1.0) poj
NOWE TERMINY INFORMACJI NAUKOWEJ 191 znaczeniu. Terminy, które pojawiały się w nowym znaczeniu równi
Wstęp warunkiem sine ąua non. Oryginalne brzmienie terminów technicznych pojawia się natomiast w naw
P1000500 Pojęcia Mimo żc pojęcie dramaturgia muzyczna* nic zostało j** okmsłone, jest używane dość c
Wstęp Pojęcie „ekonomii społecznej” po raz pierwszy pojawiło się we Francji na początku XIX wieku. W
Z WARSZTATU PALEOSLAWISTY-TŁUMACZA 157 w podręczniku tym, niestety, w kilku miejscach pojawiają się
DSC74 199 POWRÓT ŹRÓDŁA WYCOFANIE nrwptywie, ażeby pojawiło się rozdarcie bez chronologii i be
DSC?69 nych jest słońcem, ale Imieniem tym nazywa się też często niebo 4 Tak samo Olorun szczepu Jor
DSC?30 (2) 7. AION W greckich papirusach magicznych z Egiptu (II—IV w. n.e.) pojawia się inna postać
14918 preview (362) KRAJOZNAWSTWO 1. PODSTAWOWE POJĘCIA: Krajoznawstwo - w Polsce po raz pierwszy po
Wstęp Pojęcie „ekonomii społecznej” po raz pierwszy pojawiło się we Francji na początku XIX wieku. W
DSC01653 (3) Pojęcie „krajo/.mtwsłwo’ po Ki pltrmĘ pojawiło się w im. Słowniku Warszawskim w I902r

więcej podobnych podstron