Finanse p stwa Wypych80 381

ściowego (nakłady poniesione na jego zakup) określona jest za pomocą następującego wzoru:

Wartość papiem wartościowego =

Zysk z tytułu posiadania papieru wartościowego

Stopa zysku papieru wartościowego

Ogólny wzór określający wartość papieru wartościowego można zapisać:

gdzie:

P - wartość papieru wartościowego,

C_t - dochód z tytułu posiadania papieru wartościowego, uzyskany w okresie t (stanowi między wpływami i nakładami czyli wartością),

r - stopa dyskontowa będąca jednocześnie stopą zysku papieru wartościowego.

Wzór ten jest podstawowym wzorem stosowanym do oceny wartości papieru wartościowego i wykorzystywany jest do wyceny wartości akcji i obligacji. Zauważmy, że w odniesieniu do obligacji stosuje się stopę procentową (ang. interest ratę) w zamian za stopę zysku.

Wartość papieru wartościowego stanowi sumę zdyskontowanych na okres bieżący wpływów z tytułu posiadania tego aktywu, przy czym stopa dyskontowa r jest równa jego (stopie procentowej) stopie zysku.

Inwestor zaś jest posiadaczem kapitałów, który decyduje się na ulokowanie ich w papierach wartościowych w celu uzyskania korzyści większych niż spodziewa się uzyskać z innych form lokat.

4.2. Wycena obligacji

Obligacja jest papierem wartościowym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela (obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia (wykupu obligacji). Świadczenie to może mieć charakter pieniężny i niepieniężny. Świadczenie pieniężne polega na zapłacie należności głównej lub należności ubocznych (odsetek) w sposób i w terminach określonych w warunkach emisji. Za należności uboczne uważa się również różnicę między ceną nominalną a ceną emisyjną obligacji. Świadczenie niepieniężne może w szczególności polegać na realizacji przyznanego obligatariuszowi:

1) prawa do udziałów w przyszłych zyskach emitenta,

2) prawa do zamiany obligacji na akcje spółki będącej emitentem tych obligacji (obligacje zamienne),

3) prawa pierwszeństwa do objęcia emitowanych w przyszłości akcji spółki będącej emitentem tych obligacji (obligacje z prawem pierwszeństwa).

Jeżeli emitent obligacji zobowiązał się do spełnienia świadczenia niepieniężnego, opóźnienie w jego spełnieniu powoduje przekształcenie się tego świadczenia w świadczenie pieniężne, (patrz: Ustawa z 29 czerwca 1995r. o obligacjach - przepisy ustawy nie mają zastosowania do obligacji emitowanych przez Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski).

Podstawowymi charakterystykami obligacji są:

- wartość nominalna obligacji - jest określana przez emitenta i oznacza kwotę, jaką powinien otrzymać jej posiadacz po upływie terminu wykupu. Wartość nominalna może być stała lub zmienna. Zmienna wartość nominalna występuje w przypadku obligacji indeksowanych

(w zależności od wskaźnika inflacji), obligacji bczkuponowych, których wartość rośnie o skapitalizowane odsetki w miarę upływu czasu.

- cena emisyjna (C,) obligacji - jest ceną po jakiej emitent sprzedaje obligacje. Jeśli cena emisyjna obligacji równa jest wartości nominalnej (C_r=W_n)_y oznacza to w praktyce, że obligacje są sprzedawane według nominału (ang. par value). Jeśli cena emisyjna jest niższa od wartości nominalnej (C.<lV_n), to obligacje są sprzedawane przez emitenta z prowizją (ang. provision). Prowizja ta pozwala zastosować żądanie w stosunku do właściciela obligacji (obligatariusza) do sprzedaży obligacji z powrotem do firmy (emitenta), obligacja jest traktowana jako pożyczka. Zgodnie z uregulowaniami prawnymi, obligacje zamienne nie mogą być emitowane poniżej wartości nominalnej i nie mogą być wydawane przed pełną wpłatą.

- bieżąca wartość obligacji zwana rynkową ceną obligacji -

oznacza cenę, po jakiej można obligacje w danym momencie sprzedać lub kupić. Obligacje są przedmiotem obrotu na rynku pierwotnym i

381