GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str3

48 Rozdział 4

Samice homozygotyczne Bar (BIB) różnią się fenotypowo od heterozygotycz-nych samic podwójny Bar(BBIB ). choć liczba kopii posiadanych segmentów jest laka sama (po 4 kopie; ryc. 4.6).

typ dziki homozygota heterozygota Bar podwójny Bar

Doublebar

8⁺8⁺ 8 8 8⁺ 88 Ryc. 4.6. Liczba kopii segmentu 16A u samic Drosophila

Zjawisko zmiany efektu fenotypowego genów zależne od miejsca ich położenia na chromosomach Sturtevart nazwał efektem pozycji. W przypadku mutacji Bar trzy kopie segmentu na jednym chromosomie wywołują silniejszy efekt fe-notypowy niż dwie, co przejawia się większą redukcją liczby ommatidiów (bardzo wąskie oko).

4.4. Mutacje kształtu skrzydeł

vestigial

Curly

nubbin

^VS	2-67.0	- skrzydła zredukowane
Cy	2-6.1	- skrzydła podkręcone
nub	2-47.0	- skrzydła silnie zredukowane
	Szczep	dziki ma skrzydła o kształcie lirowatym, ułożone
	wzdłuż	osi ciała, wystające około długości poza ciało.

muszka dzika

vestigial - skrzydła zredukowane

Znaczna redukcja skrzydeł jest efektem defektu genu vesti-gial, mutanty nie mogą latać. Gen vg jest genem piej ot ropowym (obniża żywotność i płodność muszek), jest również genem o zróżnicowanej ekspresji - stopień wykształcenia cechy jest różny u różnych osobników, poza tym gen ten daje fenokopie.

Gen plejotropowy wpływa na dwie łub więcej cech organizmu. Fenokopia polega na wykształceniu pod wpływem czynników

środowiska fenotypu innego niż wskazuje zapis genetyczny, a będącego kopią fenotypu kodowanego przez inny genotyp.

Curty - skrzydła podkręcone

dzika

brak oczu

Skrzydła typu Curly to efekt mutacji w genie Curly, jest to mutacja dominująca. Muszki posiadające oba zmutowane alicie genu giną, gen Cy w stanie homozygotycznym jest letalny.

4.5. Mutacje w obrębie gtowy

tyeless ey 2-2.0 - brak oczu

antennapedia antp 3-47.5 - na głowie zamiast czułków

powstają odnóża

S/czep dziki ma czułki wystające z przodu głowy, usytuow ane między oczami.

Prezentowana mucha nie ma oczu. jest to efekt mutacji genu eyeless, prawidłowy gen warunkuje powstanie oczu już w stall mm larwalnym.

Przedstawiona mucha ma czułki podobne do odnóży, jest to spowodowane defektem genu homeotycznego antennapedia, prawidłowo funkcjonujący gen warunkuje tworzenie odnóży na segmentach tułow ia. U tego rodzaju mutantów wadliwy gen powoduje, że zamiast prawidłowych czułków powstają odnóża.

Pytania

1. Genetyczne mapy chromosomów zawierają informacje o_ genów

na chromosomach.

2. Zapis b 2-48.5 oznacza kolejno___,_.

3. Większość mutacji u muszki owocowej jest _, ale istnieją mutacje

__oraz_, które są dominujące.

4. Muszki o żółtej barwie mają mutację w genie warunkującym produkcję

barwnika, a o ciemnej barwie mutacje w genie kodującym informacje o barwniku