geomechana2

46

300

260

220

180

140

100

60

12

10

HyH,?.8. Wytrzymałość skał na ściskanie w zależności od: a - porowatości skał, b - wilgc ności skał (1 - piaskowiec, 2 - łupki ilaste), c - głębokości zalegania sk| d ~ zależności niejednorodności wytrzymałościowej piaskowców od głębokości zalegania

2.3. Reologiczne własności skał w warunkach naturalnych ł w stanie zamrożonym

Badania laboratoryjne próbek skalnych, jak również obserwacje zachowanj się skał górotworu w otoczeniu wyrobisk górniczych wskazują, że stan naprężał odkształceń mas skalnych jest ~ oprócz innych czynników - zależny również czasu. Do niedawna, z uwagi na brak ścisłych znajomości zmian własności m| chanlcznych skał w miarę upływu czasu trwania obciążenia (co wynika z badl wytrzymałościowych skał w czasie), do określania wielkości deformacji warat górotworu stosowano teorie klasyczna - włalolwa olałom idealnym. W przypadł wykonywania I utrzymywania wyroblak ni małyoh głębokościach w odniesieniu powyższego oraz krótkiego okraau loh uitftkflwinia afekty stosowania tych Loor

dOWEiląjące, a wyniki obliczeń wystarczająco bliskie wielkościom rzeczywi-Onloważ obecnie eksploatacja górnicza schodzi na coraz większe głębo-ne których zjawiska płynięcia, kruszenia i wyciskania skał oraz ich przelania do wyrobisk występują z dużym nasileniem, niezbędne staje się Idzonie do zagadnień geomechaniki dodatkowego parametru, tj. czasu. 6 obecnie coraz częściej w badaniach własności skał i zjawisk zachodzący górotworze wykorzystuje się zasady reoiogii.

H®ologia zatem jest to nauka zajmująca się śledzeniem w czasie deformacji po obciążeniu, a więc zajmuje się: plastycznym płynięciem materiału, prze-fh odkształceń elastoplastycznych, pełzaniem ciał stałych oraz zmianą sta-prężeń - czyli relaksacją. Oczywiste jest, że każde z wymienionych zjawisk tulone jest od rodzaju danego ciała, czynników zewnętrznych oraz charak-Obciążenia.

, Własności Teologiczne skał w stanie naturalnym

Charakterystykę wytrzymałościową danego ciała w całym zakresie obciążeń fiu przedstawić na wykresie, w którym na osi rzędnych są wielkości wartości fężoń a, wyrażone w wielkości siły działającej na jednostkę powierzchni, na Odciętych wielkości odkształceń e. W tym układzie współrzędnych wykres Ilu odkształceń w miarę wzrostu naprężeń w przypadku ciał sprężystych tlllnwia linię prostą (1) nachyloną pod pewnym kątem do osi £ (rys. 2.9). tlił sprężystości E dia linii (1) interpretuje się jako tangens kąta a, jak wynika z rosił, jest on stały w całym zakresie obciążeń (aż do momentu zniszczenia) Unio z równaniem Hooke’a

G - £ • E

Sporządzenie takich samych charakterystyk dia różnych skał wykazuje, że Ifisktarystyki posiadają inne przebiegi, a mianowicie iłowiec to charakterystyka 2, czy węgiel - charakterystyka nr 3 (rys. 2.9). Geometryczną interpretacją pdułu są w tych przypadkach tangensy kątów nachylenia stycznych do krzy-ch w danych punktach, co dla iłowca oznacza zmniejszenie sję wartości rno-łu w miarę wzrostu naprężeń, dla węgla jest wzrost. Jedynie w niewielkim za-“•I* obciążeń charakterystyki te można aproksymować liniami prostymi. Ozna-I to, że naprężenie w Istotny sposób wpływa na wartość modułu sprężystości Ił I Ich wytrzymałości, przy czym w górnictwie podziemnym naprężenia wzra-Iją wrez z głębokością,

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
geomechana0 MECHANIKA GÓROTWORU - Laboratorium Ćwiczenie 13. BADANIE WŁAŚCIWOŚCI WYTRZYMAŁOŚCIOWYCH
MOJE DANE dr inż. Sebastian Olesiak Katedra Geomechaniki, Budownictwa i Geotechniki Pokój 309, pawil
poprawione POLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT GEOTECHNIK! I HYDROTECHNIK!ZAKŁAD GEOMECHANIKI i BUDOWNI
geomechana1 -44- Tablica 2.1 Zmiana wartości współczynnika Poissona dla skał ze wzrostem głębokości
geomechana3 -48- -48- Rys.2.9. Zależność odkształceń e od naprężeń a obciążenia jest duża iub też t
geomechana4 -50- stałej wartości odkształceń. Zjawisko to nosi nazwę zjawiska relaksacji (zmnię sza
geomechana5 -52- W praktyce górniczej zjawisko to jest trudniejsze do zauważenia ze wzgię na to, że
geomechana6 -54- Naprężenie sumaryczne zatem wyniesie O — <Jl + G2 ds dF C — 8 • E + T
geomechana7 -62- gdzie: m - współczynnik wzmocnienia, A(t) - moduł deformacji charakterystyc dla da
geomechana8 i - 76 cvi o 25 OJ lia własności Teologicznych skał - ośrodków iepkosprężystych o mode
geomechana9 -78- -78- 1 m = — - odwrotność współczynnika v I000    2000 3000
geomechana
1 -82- budowy górotworu i własności fizycznych i mechanicznych oraz reologicz skał, w któ
geomechana
3 -88- Według M. Hubera największe i najmniejsze wartości naprężeń dla wyrobi jak na (rys
geomechana
4 -86-Aa = — (p-p ) 2E^     Stan naprężenia w górotworze w obrębie wyrobi
geomechana
5 /itesncsc f^zykijfiiecfa-igagg;: O.yi.-iwr. 1 Cr igfcrf -~
geomechana
6 Tablica 2JOrientacyjne wartości parametrów geotechnicznych skał karbońskich Górnośląski

więcej podobnych podstron