gleby028

forma skrytokrystaliczna, zbudowana z krzemionki koloidalnej; tzw. chalcedon, którego najpospolitszą odmianą jest krzemień.

Grupa tlenków żelaza zawiera 3 minerały o dużym znaczeniu zarówno w glebie jak i dla gospodarki narodowej, Są. to; hematyt, Iimo-nit i magnetyt. Hematyt — Fe₂p₃ i magnetyt -r- Fe₃0₄ — to¹ najważniejsze rudy żelaza. Limonit — 2Fe₂CV3H20 jest bardzo pospolity w przyrodzie, gdyż wszystkie związki żelaza, przechodzą ostatecznie w formy limonitowe. W dużych ilościach limonit występuje np. w rudzie darniowej. Limonit i hematyt są pospolite w wielu glebach, którym nadają zabarwienie brunatne iub czerwonawe.

Minerały należące do grupy tlenków, glinu nie mają w naszej strefie klimatycznej większego znaczenia skało- i glebotwórczego, ale w krajach o klimacie gorącym i wilgotnym, w wyniku wietrzenia alito-wego powstają jako produkty końcowe wodorotlenki glinu: diaspor A1₂0₃ • H₂0 i hydrargilit AI0O3 • 3H_gO.

Sole kwasów tlenowych

Jest to najliczniejsza gromada, obejmująca 2/3 wszystkich minerałów występujących w przyrodzie. Największe znaczenie mają tu następujące grupy minerałów: azotany, węglany, siarczany, fosforany, krzemiany.    ‘

Azotany. Są to łatwo rozpuszczalne w wodzie sole kwasu azotowego, występujące głównie w młodych, współcześnie tworzących się złożach. Należą tu przede wszystkim saletry: sodowa — NaN0₃, potasowa — KNO3 i wapniowa — Ca(N0₃)₂, które są głównym źródłem azotu mineralnego w glebie (nawozy sztuczne).

Węglany. Najpospolitszymi minerałami z tej grupy są: kalcyt i aragonit — CaC0₃, dolomit — CaC0₃*MgC0₃, magnezyt — MgC0₃ i syderyt — FeC0₃. Z minerałów tych najważniejsze znaczenie skało-twórcze mają kalcyt i dolomit, wchodzące w skład wielu skał osadowych i niektórych metamorficznych (marmur). Z kalcytu zbudowane są wapienie, które są skałami macierzystymi rędzin. Wchodzi on też w skład konkrecji węglanowych. Syderyt jest ważną rudą .żelaza.

Siarczany. Największe znaczenie w tej grupie ma gips — CaS(V2H₂C), minerał tworzący skały gipsowe, będące skałami macierzystymi rędzin siarczanowych (gipsowych). Ponadto gips występuje w wielu innych skałach osadowych. Do grupy siarćzanów należą też: anhydryt — CaS0₄, baryt — BaS0₄, kainit —- MgS0₄*KCl'3H₂0 (stosowany jako nawóz sztuczny).    . . '    • '

Fosforany. Minerały tej grupy mają bardzo duże znaczenie jako podstawowe źródło fosforu w glebie. Należą tu: apatyt — 3Ca₃(P04)₂* •CaF₂, wiwianit — FesfPO^ • 8H₂0, występujący pospolicie w iłach trzeciorzędowych oraz w torfach, i fosforyty (pod względem chemicznym zbliżone do apatytu). Są to typowe minerały skał. osadowych.

Wyszukiwarka