K �jna DIALEKTY POLSKIE749

IX. IJTSDWACJE LECHICKIEJ GRUPY JĘZYKOWEJ

Długotrwale procesy rozprzestrzeniania się ludności prasłowiańskiej poza swą praojezyzną oraz większe przesunięcia migracyjne niektórych jej części doprowadziły do podziału na trzy wielkie i odizolowane ugrupowania plemienne Słowian: zachodnie, wschodnie i południowe. Biorąc pod uwagę dalszy rozwój językowy każdej z tych grup, można przypuszczać, że najbardziej zwarte z nich było ugrupowanie wschodnie plemion, skoro język staroruski jeszcze dłuższy czas — do okresu zanikania jerów w XII i XIII wieku — rozwijał się jednolicie na całym ruskim terytorium. Bardzo długie utrzymywanie się jedności staroruskiej być może wynikało z tego, że plemiona wschodnie albo nie migrowały ze swej praojezyzny, albo nawet rozprzestrzeniając się na ziemie sąsiednie mogły utrzymywać z nią ściślejszą łączność, przy czym osadnictwo na tych nowych, częstokroć nie zaludnionych terenach, nie zawsze łączyło się z tak bardzo rzutującą na intensywność zmian językowych asymilacją ludności autochtonicznej. Utrzymywanie podobnie niezamąconej i długotrwałej jedności w rozwoju języka plemion południowych i zachodnich nie było możliwe, skoro musiały one ze swej praojezyzny wędrować różnymi, jak się przypuszcza, szlakami, osiąść w odrębnych fizjograficznie krainach, zetknąć się z różnymi ludami obcojęzycznymi i częstokroć aśymilować inne substraty, wchłaniając przy tym nieraz nie tylko słownictwo, ale także cechy strukturalne ich języka.

Zespół dialektów zachodniosłowiańskich wyodrębnił się i z czasem usamodzielnił się dzięki ternu, że ugrupowanie plemion nimi mówiących, wywędrowawszy z obszarów formowania się pierwotnej prasłowiańskiej wspólnoty etniczno-językowej na zachód, straciło bezpośredni, ścisły kontakt z pozostałymi plemionami Prasłowian — z przodkami późniejszych Słowian południowych i wschodnich — i po ewentualnym częściowym zasymilowaniu tubylczej ludności pozostawały jeszcze w dość ścisłych kontaktach ze sobą, na skutek czego w ich języku wytworzyły się takie wspólne im, a obce przynajmniej jednej z dwu pozostałych grap Słowian, więc dialektalne cechy zachodniosłowiańskie, jak:

1. ś' ^ / przed Ł i» (5'ćra, muś'e, a nie s'Sr, inus'().