ksi C4 85 C5 BCka 20040

wojnie i opracowane przez autorkę w wersji scenicznej Leśne rachuneezki (1960, wersja sceniczna 1953).

Podjęte w wymienionych tu zbiorach bajek i opowieściach fantastycznych zagadnienia wychowawcze, związane z postawami dzieci oraz z. życiem bliskiego nu środowiska przyrodniczego, stanowią istotny, ale mc jedyny temat w fantastyce literackiej I. Krzemienieckiej. Pisarka podejmuje w niej także typowy dla bajki magicznej problem dobra i złu w życiu człowieka. Wskazują na to m. in. następujące jej utwory ffaiń o trzech .siostrzyczkach (1947 wznowienie), Baśń o trzech braciszkach (1947), Cztery bajdy ciotki Adelajdy (1947, wybór utworów ze zbioru pt. Hajdy ciotki Adelajdy wyd. w 1932 r.). Zachowując elementy baśni ludowej, Krzemieniecka stara się tutaj odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób należy postępować w życiu. Odpowiedź może być tylko jedna całkowicie zgodna z wymową bajki magicznej należy zawsze pamiętać o innych, słabszych i potrzebujących pomocy. Przygody trzech siostrzyczek i trzech braciszków pouczają, że zła je* l więcej w życiu niż dobra, ale zwycięża zawsze tylko dobro.

Twórczość fantastyczna Krzemienieckiej, zespolona z powszednim dniem, z tym wszystkim, co bliskie dziecku, z przyrodą, z cennymi w sensie wychowawczym wartościami etycznymi, ukazuje przez pryzmat baśniowej umowności i bajkowej alegorii piękno ż.ycin i urok ludzkiej dobroci, uczy wrażliwości na ludzkie cierpienie i pojmowania dobra. Opracowane przez pisarkę motywy bajkowe i wątki baśniowe mogą być wykorzystywane do rozA^iumia uczuć dziecka i kształtowania jego postawy moralnej.

/llujka zwierzęca i powiastka fantastyczna to gatunki uprawiane z dużym prnT&dzcnicm także przez Jana BRZBCitwę, który te tradycyjne formy utworów dla dzieci wyraźnie odświeżył, wprowadzając do nich elementy satyry i groteski.

/. elementami groteski stykamy się m. in. w pomysłowej Hojni o korsarzu Palcmon(c(\94$). W tej żartobliwej opowieści z zaskakującą pointą przedstawił autor walkę czterech królewiczów z grasującym po morzu okrętem pirackim. Dla osiągnięcia określonych efektów groteskowych wykorzystał stylizację typową dla poematu licroikoiniczncgo.

W konwencji humorystycznej przedstawił również pisarz przygody Tomka i jego zwierzęcego cyrku w baśni Pan Drops i je ko trupa (1946). W motywie uzdrowieni^ córki wojewody, którą Tomek, jako najzaradniejszy z sześciu synów krawcu Dropsa, pojmuje za Zonę, odnaleźć można ślady obiegowych wątków baśniowych, dowcipnie przez Brzechwę przetworzonych.

Ze zjawiskiem antropomorlizacji świata przyrody s|>otykamy się w za-12 J llr/ccłm*

I>/'><* uit:Uil i.»wk

Czytelnik IV4V llutlr ll« <ła. I I ipłtoki

hawitej opowieści pi. Opowiedział dzięcioł sowie (1946) poświęconej tyciu zwierząt leśnych, które zakładają własną spółdzielnię. brzechwa, podejmując aktualną problematykę wychowawcy, stara się oddziaływać na postawy dzieci /a pośrednictwem literackiego dowcipu.

Świat zwierząt i panujące w nim zwyczaje to podstawowy motyw treściowy popularnej bajki pt. Szelmęstwa lisa Witalisa (1948) W alegorycznym obrazie sprytnego 1 chytrego lisa, który za swoje szalbierstwa ponosi zasłużoną kurę, zawarł autor czytelną naukę moralni): potępienie skąpstwa, chciwości i obłudy.

W stylu poematu hcroikomicznego utrzymana jest żartobliwa opowieść fantastyczna pt. Przygody rycerza Szaławiły (1948). Nawiązując do Steflia