larsen0788

788 II Anestezjologia ogólna

Obraz kliniczny. Ok. 2-26 tygodni po zakażeniu HCV pojawia się zapalenie wątroby z żółtaczką lub bez żółtaczki. Aktywność transaminaz jest zazwyczaj tylko nieznacznie podwyższona, także przebieg choroby jest często łagodny. U 50-60% pacjentów przybiera formę przewlekłą, u ok. 20% aktywne i agresywne zapalenie wątroby prowadzi do marskości wątroby, w której przebiegu może pojawić się rak wątroby.

J Nie AIDS, lecz wirusowe zapalenie wątroby typu C jest najbardziej istotnym powikłaniem zakaźnym transfuzji krwi.

Mimo że typową drogą zakażenia HCV jest transfuzja krwi (lub jej składnika), istnieją również inne drogi przeniesienia infekcji, takie jak: kontakty seksualne lub zakażenia wewnątrzrodzinne, ale mają one mniejsze znaczenie niż w przypadku HBV.

Rozpoznanie. Obecnie rozpoznanie wirusowego zapalenia wątroby typu C ustala się nie przez wykluczenie innych typów zapalenia wątroby, lecz przez wykrycie przeciwciał anty-HCV. Test wykrywania przeciwciał anty-HCV jest, jak to już przedstawiono, ujęty w „Wytycznych określania grup krwi i przeprowadzania transfuzji krwi”. W pierwszych badaniach przesiewowych ok. 1% dawców było anty-HCV dodatnich. Obecnie z powodu niewystarczającej czułości badania należy się liczyć z występowaniem wyników fałszywie dodatnich i fałszywie ujemnych. Trzeba także pamiętać, że test wykrywania przeciwciał anty-HCV jest przydatny dopiero 6 miesięcy po zakażeniu i z tego względu część zakażonych dawców może uzyskać w nim wynik ujemny. Aby rozpoznać dawców w tym wczesnym okresie zakażenia należy określić aktywność transaminaz (np. Al AT).

Produkty krwi od dawców z obecnymi przeciwciałami anty-HCV nie nadają się do transfuzji, mimo że przypuszczalnie tylko 25% tych preparatów jest zakaźnych. Dzięki rutynowemu wykonywaniu testu wykrywającego przeciwciała anty-HCV należy oczekiwać wystąpienia znacznego spadku zachorowalności na wirusowe zapalenie wątroby typu C.

6.10 Zakażenie HIV

wywołane przez transfuzję

Obawa przed infekcją H1V jest wprawdzie powszechna, ale ryzyko przeniesienia HIV przez krew konserwowaną jest niezwykle niskie, zwłaszcza w Niemczech, gdzie wszyscy dawcy muszą być przebadani na obecność przeciwciał skierowanych przeciwko HIV-I i HIV-2. Istnieje jednak tzw. okienko immunologiczne, gdyż przeciwciała przeciwko HIV u zainfekowanych dawców z wire-mią występują dopiero po kilku tygodniach. Oprócz tego, obecnie stosowane metody ich oznaczania u pewnej małej grupy zainfekowanych dawców nie są wystarczająco czułe.

Jakie preparaty są niebezpieczne? Zasadniczo HIV może zostać przeniesiony przez krew pełną, jej produkty komórkowe, czynniki krzepnięcia i osocze. Ryzyko przeniesienia wirusa jest tak samo duże w przypadku ubogoleukocytamych, względnie ubogokomórkowych pochodnych krwi, jak i w przypadku preparatów zawierających leukocyty. Należy również pamiętać, że świeże osocze także może być źródłem zakażenia.

Jak duże jest ryzyko? Z powodu istnienia okienka immunologicznego przez cały czas istnieje chociażby nieznaczne lyzyko przeniesienia HIV przez preparaty kwiopochodne i późniejszego zachorowania biorcy na AIDS. Ryzyko to zostało w jeszcze większym stopniu zmniejszone przez przepisany okres karencji. Obecnie w Niemczech ryzyko to wynosi od l : 500 000 do 1 : 3 000 000 preparatów' krwi konserwowanej (oparte na danych Gliick i wsp., 1988). Ryzyko infekcji, podobnie jak w przypadku PTH, wzrasta wraz z liczbą przetaczanych jednostek.

Środki zapobiegawcze. W celu jeszcze większego obniżenia ryzyka przeniesienia HIV, wskazania do wykonywania homologicznych transfuzji krwi (i jej składników) powinny być bardzo precyzyjnie ustalane. Osoby z grup ryzyka nie powinny być dawcami krwi.

W przeciwieństwie do powszechnego poglądu, w przypadku krwiodawstwa celowanego (krewni, przyjaciele) bezpieczeństwo transfuzji się nie zwiększyło. Dlatego ten sposób postępowania właściwie należy odrzucić.

6.11 Cytomegalowirus (CMV)

Cytomegalowirus (CMV) należący do wirusów herpes jest najczęstszym czynnikiem zakaźnym u ludzi; w Niemczech ok. 50% wszystkich daw-