lektury j polski
Zbrodnia i kara
Fiodor Dostojewski
W
Fiodor Dostojewski
Zbrodnia i kara
Biogram autora — patrz s..
Geneza utworu
Powieść „Zbrodnia i kara” ukazywała się początkowo w odcinkach w czasopiśmie „Russkij Wiestnik* w 1866 roku. Wydanie książkowe ukazało się w 1867 roku. Na napisanie powieśd złożyło się kilka1 przyczyn. Jako uczestnik nielegalnych spotkań Dostojewski w 1849 roku został aresztowany i skazany na śmierć, ale tuż przed egzekucją karę zamieniono na cztery lata katorgi na Syberii. Na katordze autor przeczytał utwór Puszkina „Cyganie” który prawdopodobnie był jedną z inspiracji do napisania „Zbrodni i kary” Główny bohater dzida Puszkina popełnił zbrodnię, ale nie mógł udźwignąć jej riężaru, co było dla niego samego największą karą. Innym źródłem inspiracji do napisania „Zbrodni i kary” było śledzenie przez Dostojewskiego w prasie wzmianek na temat zbrodni i zbrodniarzy, którzy uważali się za jednostki wybitne. Sam w chwili pisania utworu znajdował się w trudnej sytuacji finansowej, co zmusiło go do kontaktów z lichwiarzami, wierzycielami W powieści wiernie opisuje świat biedoty.
Znaczenie utworu
„Zbrodnia i kara” zaliczana jest do najwybitniejszych dzid klasyki światowej i najważniejszych utworów na temat zła, zbrodni, kary, odkupienia To arcydzieło prozy psychologicznej, utwór podejmujący szereg ważnych problemów filozoficznych i egzystencjalnych. Nowatorska jest także konstrukcja powieści. „Zbrodnia i kara” miała olbrzymi wpływ na literaturę światową.
Gatunek literacki: powieść, łącząca w sobie cechy powieści realistycznej, psychologicznej, kryminalnej, polifonicznej (wielogłosowej).
Cechy gatunku widoczne w utworze
Jak w tradycyjnej powieśd, autor dba o realistyczne, dokładne opisy miejsc, przedmiotów, osób. Nie są one jednak najważniejsze. Pisarz kładzie olbrzymi nacisk na psychologizm — w powieśd pojawiają się wnikliwe analizy postad, istotna jest psychologiczna motywaga działań bohaterów. Główna uwaga jest skupiona na analizie psychiki zbrodniarza. Dostojewskiego uznaje się też za prekursora powieśd modernistycznej — wprowadza on do utworu sny, halucynacje, psychoanalizę, interesuje go podświadomość jako sfera ludzkiej psychiki Klasyczna intryga kryminalna to planowanie zbrodni, czyn, śledztwo.
Powieść polifoniczna, za której twórcę uważa się Dostojewskiego, rezygnuje z tradycyjnego prowadzenia narracji Pisarz głos oddaje bohaterom. Każdy z nich ma szansę na wyrażenie swoich racji, a narrator tych wypowiedzi nie komentuje i nie wartośduje, pozostawiając to czytelnikowi. Bohaterów poznajemy dzięki ich wypowiedziom i działaniom. W ten sposób utwór staje się wielką dyskusją, dialogiem, a autor pokazuje, że nie ma jednej prawdy o człowieku.
Czas i miejsce akcji
Czas akcji nie został w utworze dokładnie określony, ale na podstawie przedstawionych przez pisarza realiów żyda w Rosji można przypuszczać, że akcja rozgrywa się w czasach mu współczesnych — w latach 60. XIX wieku, obejmuje 14 dni lipca. Miejscem akcji jest Petersburg — ówczesna stolica Rosji Epilog opowiada o wydarzeniach toczących się kilka miesięcy później na Syberii, gdzie Raskolnikow odbywa karę.
216
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
lektury j polski 2 Zbrodnia i kara Fiodor Dostojewski kupienie. Zakochała się w Raskolnikowie, towar
lektury j polski 5 r Zbrodnia i kara Fiodor Dostojewski że do morderstwa przyznał
lektury j polski 6 Zbrodnia i kara Fiodor Dostojew: Motyw snu — bohaterowie Dostojewskiego często ma
lektury j polski 1 dnia i kara Fiodor Dostojewski aterowie Rodion Raskolnikow — 23-letni były studen
7. Wobec zagrożeń współczesności Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara Eliza Orzeszkowa, [Bez perspekt
Fiodor Dostojewski - biografia Zbrodnia I kara Maria Konopnicka - biografia Mendel
według powieści według powieści Dostojewskiego .Zbrodnia i kara* w wykonaniu artystów
lektury j polski 7 tendel Gdański Maria Konopnicka ludowa utworu, narracja , >4
71 (181) Raskolnikow (Daniel Olbrychski), Zbrodnia i kara, reż. Andrzej Wajda, Teatr TVP i wprowadze
KORDIAN ZBRODNIA I KARA KORDIAN WESELEDŻUMA PAN TADEUSZ tiauicitftil MtUU
lektury j polski 9 * Joseph ConradJądro ciemnościJiogram autora Joseph Conrad (1857-1924) urodził si
lektury j polski0 Joseph Conrad jądro ciemności Bohaterowie Charlie Marł o w — marynarz. Narrator w
lektury j polski1 Joseph Conrad lądro ciemności niego: jęki umierającego Murzyna interesują go tylk
lektury j polski2 jądro ciemności Joseph Conrad„JĄDRO CIEMNOŚCI” - PODRÓŻ MARLOWA
lektury j polski3 Joseph Conrad uiro ciemności ; Utwór kończy się komentarzem narratora opowieści r
lektury j polski4 Joseph Conrad Jądro ciemności podróż w głąb Afryki. Narrator opowieści ramowej ni
lektury j polski5 Jan Kasprowicz Dies irae i W Jan KasprowiczDies irae Biogram autora Jan Kasprowic
lektury j polski9 Jan Kasprowicz Krzak dzikiej róży w Ciemnych SmreczynachJęzyk, styl, środki styli
lektury j polski1 Chłopi (tom I — Jesień) Władysław Stanisław ReymontJęzyk, styl, środki artystyczn
więcej podobnych podstron