Obraz (168)

334 ROZSTAĆ SIĘ Z POLSKĄ?

²⁰ Polska skołtuniała. Z Wojciechem Kuczokiem, rozmawia Ewa Likowska, „Przegląd” z 20 VI 2004.

²¹ M. Guber, Wyprawa do limbo, „Res Publica Nowa”, czerwiec 2003.

²² Moją magdalenką jest nahaj.

²³ W imię ojca.

²⁴ Cierpienie mężczyzny. Z Wojciechem Kuczokiem rozmawia Katarzyna Kubisiowska, „Gazeta Wyborcza” z 3 VI 2003.

²⁵ Por. zamieszczone w niniejszej książce studium Polonia powielona.

²⁶ Świetnie to ukazuje M. Forycki w książce Anarchia polska w myśli oświecenia. Erancuski obraz Rzeczypospolitej szlacheckiej u progu czasów stanisławowskich, Poznań 2004. Przytacza ze słynnej Encyklopedii Diderota i d’Alember-ta opisy kołtuna polskiego — „zbitego kłębu włosów powstałego na skutek niemycia i nieczesania głowy”, a będącego też znakiem choroby głowy — to „w chorych polskich głowach rodzi się zło, które jest źródłem anarchii polskiej” (por. s. 52-60).

²⁷ M. Olszewski, Kraj sportów ekstremalnych, „Gazeta Wyborcza” z 24-25 I 2004. Można wyliczyć wielu młodych autorów powieści, wierszy, dramatów, ujawniających podobne nastroje.

²⁸ J. Lechoń, Poezje zebrane, Toruń 1995, s. 26.

²⁹ M.-J. Wielopolska, Kryjaki. O sześćdziesiątym trzecim roku opowieść, z przedmową Stefana Żeromskiego, Warszawa 1962, s. 80, 90, 108.

³⁰ M. Kuncewiczowa, Leśnik, Warszawa 1962, s. 151, 45.

³¹ M. Grzebałkowska, Zniknąć w Hiszpanii, „Duży Format”, dodatek do „Gazety Wyborczej” z 16 II 2004. A oto jak brzmią dziś rady dla wyjeżdżających z Polski: chcesz zarobić — jedź do Irlandii. Chcesz cieszyć się życiem — jedź do Portugalii (Ł. Lipiński, Czy wyjedzie z Polski kolejny milion?, „Gazeta Wyborcza” 4 IX 2006).

³² R. Scruton, Estetyczne skażenie. Polacy nie dbają już o to, jak wygląda ich ojczyzna. Przeł. T. Bieroń, „Europa” (dodatek do dziennika „Fakt”) nr 30 z 27 IX 2004.

³³ „Gazeta Wyborcza” z 2 II 2004.

³⁴ P. Czapliński, Mity z gazet, „Fa-art” 2003, nr 3-4.

„Gazeta Wyborcza” z 3 VI 2004.

C. Cavanagh, Postkolonialna Polska. Biała plama na mapie współczesnych teorii. Przeł. T. Kunz, „Teksty Drugie” 2003, nr 2/3.

J. Tazbir, Polska przedmurzem Europy, Warszawa 2004, s. 196.

Por. F. Halliday, Islam i mit konfrontacji. Religia i polityka na Bliskim Wschodzie. Przeł. R. Piotrowski, Warszawa 2002 {oryginał ukazał się w roku 1995), s. 199.

I. Kertesz, Ja, inny, s. 83-84.

Por. J. Pilch, Rozpacz z powodu utraty furmanki, Kraków 2003, s. 14.

Por. G.L. Mosse, Limage de 1’homme. L’invention de la viń-lite moderne. Przeł. z ang. H. Hechter, Paris 1996.

Por. Unifikacja za wszelką cenę. Sprawy polskie w polityce rosyjskiej na przełomie XIX i XX wieku. Studia i materiały pod red. A. Szwarca i R Wieczorkiewicza, Warszawa 2002, s. 204-205.

D. Beauvois, Trójkąt ukraiński. Szlachta, carat i lud na Wołyniu, Podolu i Kijowszczyźnie 1713-1914. Przeł. K. Rutkowski, Lublin 2005. Czytamy tutaj: „Do dzisiejszego dnia Ukraina stanowi dla Polaków temat drażliwy. Emocje zastępują prawdę. Polska obecność na Ukrainie, która należy już tylko do historii, jest podobna do polskiej obecności na Litwie. Każde jej przypomnienie wkracza w sferę mitu, przywołuje czar utraconego świata, w którym ongiś żyło się tak szczęśliwie” (s. 11). Beauvois wielką rolę w tworzeniu mitów o polskiej hegemonii na Ukrainie przypisuje romantykom oraz Sienkiewiczowi i jego „pięknym romansom przygodowo-historycznym, z historią mającym niewiele wspólnego” (s. 423). Gdzie indziej Beauvois uznaje, że twórczość Sienkiewicza „niesie ze sobą zatrute ziarno. Utrwala w młodzieży fałszywą świadomość o rzekomej wyższości Polaków” [Demokracji szlacheckiej nie było. Daniel Beauvois w rozmowie z Jarosławem Kurskim, „Gazeta Wyborcza” z 28-29 I 2006).

S. Swieżawski, Lampa wiary. Rozważania na przełomie wieków. Wybór i przedmowa A. Ziemicki, Kraków 2000, s. 144-146. Swieżawski uznał idee Sienkiewiczowskie za archaiczne, „przedsoborowe”. Zupełnie innego zdania jest Dariusz Gawin, który podjął spór o „nowoczesność Sienkiewicza”. Polemizując z myślą liberalno-lewicową oraz