pic 10 12 191333

emat zaliczania takiego czy innego gatunku do kategorii „podmiotów życia”, T. Regan ogranicza swoje rozumowanie do zwierząt, które, jego zdani, ponad wszelką wątpliwość charakteryzują się zelkimi cechami podmiotów życia. Poświęcając znrczną część swojej obszernej pracy na wykazanie, że irzypisanie samoistnej wartości wszelkim podmiotom życia jest „zasadne i niearbitralne”, Regan lor miłuje warunek „sprawiedliwego” postępowania w stosunku do wszelkich tego rodzaju istot. Sprowadzi się on do formalnej zasady: wszelkie jednostki mające samoistną wartość należy traktować w sposób respektu -tę wartość. Podstawową praktyczną konsekwencją zakaz traktowania podmiotów życia tak, jakby wartość była uzależniona jedynie od jakości ich przeżyć oraz traktowania ich jedynie jako narzędzia rea izacji celów człowieka (a więc uznawania tylko ich instrumentalnej, a nie samoistnej wartości). Innymi słowy, według T. Regana, zasadę imperatywu kategorycznego I. Kanta, zgodnie z którą żadnego czł iwieka nie wolno traktować jedynie jako środka do osiągania celów zewnętrznych, należy uznać za obowiązującą w stosunku do wszystkich podmiotów życia⁸⁶.

Tom Regan dostrzega przy tym konieczność odróżnienia czynnych podmiotów moralnych (morał agents) od podmiotów moralnych pasywnych {morał patients). Czynne podmioty moralne charakteryzują się między innymi zdolnością do racjonalnego myślenia i posługiwania się zasadami moralnymi oraz wolną wolą pozwalającą im podejmować świadome decyzje co do swojego postępowania. Dlatego można przypisywać im moralne obowiązki, a także moralną odpowiedzialność za swoje czyny Pasywne podmioty moralne nie mają tego rodzaju zdolności, które umożliwiałyby stawianie im moralnych wymagań, co wyklucza tym samym przypisanie im moralnych obowiązków oraz odpowiedzialności (nie można zatem o ich zachowaniu sensownie orzekać, że jest ono „dobre” lub „złe”). Do tej kategorii należą między innymi niemowlęta i małe dzieci, osoby głęboko upośledzone lub dotknięte niektórymi chorobami, a także - zdaniem T. Regana - zwierzęta spełniające kryterium podmiotu życia. Istotom należącym do kategorii pasywnych podmiotów moralnych nie można przypisać obowiązków moralnych, ale można i należy - uprawnienia moralne. Ich treść stanowi odpowiednik wszystkich tych zachowań, do których są wobec nich zobowiązane czynne podmioty moralne

101

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
pic 10 12 191155 Załóżmy jednak, że polowaliśmy na nasz pokarm, i to była część jakiegoś naturalneg
pic 10 12 191554 czy przyjemne życie bez rozpoczęcia innego, i z tego powodu jest złe na bezpośredn
pic 10 12 191449 nieją mocne argumenty na poparcie sądu, że pozbawienie życia osoby jest, samo w so
pic 10 12 191014 dycja fizyczna czy intelektualna. To twierdzenie obraca bardziej ograniczoną prawd
pic 10 12 191031 menty bez założenia, że rozpatrywana kwestia nie jest warta naszej uwagi. Argument
pic 10 12 191043 wiązują większą wagę do interesów przedstawicieli ich własnego gatunku niż do inte
pic 10 12 191056 piał bardziej niż mysz. To cierpienie umysłowe powoduje, że svtuacja człowieka jes
pic 10 12 191105 czy długowieczności. I lodowla zwierząt w uprzemysłowionych krajach nie jest też e
pic 10 12 191118 Eksperymenty na zwierzętach Dziedziną, w której szowinizm gatunkowy można najwyraź
pic 10 12 191130 konać. W każdym razie jest to odpowiedź, jakiej musi udzielić utyli ta-rysta. Ci,
pic 10 12 191144 ból z powodu jej zachowania - plącze, mówi, że boli ją kolano, pociera bolące miej

więcej podobnych podstron