Przedsiębiorstwo turystyczne w gospodarce wolnorynkowej G Gołembski (75)

76 IV. Zastosowanie zasad analizy mikroekonomicznej...

Cechy branży hotelarskiej i biur podróży

Omówmy najpierw podstawowe cechy branży hotelarskiej. Do najważniejszych z nich należy stały potencjał wyrażający się w wartości budynku i urządzeń niezbędnych do świadczenia usług noclegowych, gastronomicznych i dodatkowych. Ten stały potencjał powoduje konieczność przeznaczenia wysokich nakładów na inwestycje (zagadnienie kredytów inwestycyjnych, odsetek, terminów spłaty, efektywności nakładów) oraz staje się przyczyną wysokich kosztów eksploatacyjnych, wśród których znaczny udział zajmują koszty stałe. Zagadnienia związane z inwestowaniem omówione zostaną w rozdziale VI. Skoncentrujmy się tutaj na kosztach, przede wszystkim stałych.

Koszty stałe to takie, które hotel musi ponieść nawet wtedy, kiedy w ogóle nie wytwarza usług. Chociaż wytwarzany przez hotel produkt wynosi zero, musi on (aby istnieć) i tak honorować swoje krótkookresowe zobowiązania, takie jak: opłata pracowników administracyjnych i konserwatorów, sprzątaczek, recepcjonistów, opłata amortyzacji, czynszów, odsetek od zaciągniętych zobowiązań, składki ubezpieczeniowe, podatki i opłaty i inne.

Udział kosztów stałych w kosztach ogółem ma ogromny wpływ na kształtowanie się zyskowności przedsiębiorstwa i strategie działania. Załóżmy, że mamy dwa przedsiębiorstwa, w których koszt całkowity (tj. suma kosztów stałych i zmiennych) jest jednakowy i wynosi 1000 jednostek. Załóżmy też, że dochód w obu przedsiębiorstwach jest też jednakowy i wynosi 1200 jednostek. Różnią się one tylko udziałem kosztów stałych w koszcie całkowitym. Załóżmy, że w jednym przedsiębiorstwie udział ten wynosi 40% (i to jest typowe dla hotelarstwa), w drugim natomiast tylko 10%. Obie sytuacje przedstawmy na wykresach (rysunek 8).

Oprócz pojęcia kosztu stałego posłużyliśmy się przy tworzeniu wykresu pojęciem kosztu zmiennego oraz dochodu łącznego. Koszt zmienny zawiera w sobie wszystkie pozycje wchodzące w skład kosztu całkowitego poza kosztami stałymi, takie jak: koszty surowców, płace, paliwo, naprawy i konserwacje, materiały biurowe itp. Stąd zawsze:

K całkowity = KS + KZ.