WSP J POLM119

228

wszystkie możliwe przypadki, operując zarówno parami mojego'mego, mojemu/memu, jak i moja/ma, mojej/mej, moją/mą, moje/me itd.

Ważnymi regulatorami rytmu są także zdrobnienia, jak w podanym wyżej przykładzie (ma.zurec7.ka zamiast mazura). Możliwości gwar są pod tym względem ogromne, system językowy dopuszcza bowiem kumulowanie przyrostków zdrabniających (np. dom —> domek —> domeczek —» domuleczek: mały —> maleńki —> malusieńki —> malusienieńki), dzięki czemu można wydłużać lub skracać wyrazy stosownie do potrzeb wypełnienia liczby sylab w wersie. Język poezji ludowej korzysta z tej możliwości w bardzo szerokim zakresie.

Istnieje przekonanie, że rymy są w poezji ludowej zjawiskiem późnym, przyniesionym z poezji literackiej, jednak pojawiają się one także w autentycznie ludowych utworach jako naturalny rezultat paralelizmu składniowego {Szumiała leszczyna, jakem przez nią jechał, płakała dziewczyna, żem ją nie poczekał), słowotwórczego {Malutkie, czarniulkie, całą kłodę ruszy - zagadka o pchle), a także w związku z tworzeniem zestawień bliźniaczych (kwiecień-plecień - w przysłowiu, płachta-tarachta - w zagadce o bronie, rozstąp się ziemeńko, rozstąp się serdeńko, bo brat siostrę bierze - w formule bajki). Oczywiście w systemie wiersza sylabicznego rola rymu gwałtownie wzrasta, dążenie do uzyskania pełnej zgodności współbrzmienia zakończeń wersów staje się wnedy tak silne, że prowadzi do notorycznego łamania potocznej normy językowej, operowania skrótami, neologizmami, zapożyczeniami itp., jak w lubelskiej kolędzie okupacyjnej:

Wśród nocnej ciszy głos się rozchodzi,

vi polu żołnierze, a w domu rodzin [ = rodzina],

co za smutna wigilija.

każda matka, famielija

ojca wspomina.

Podstawowe źródło odrębności: potrzeby estetyczne

Meliczność i raetryczność stanowią najbardziej wyraziste konkretyzacje ogólniejszej i bardziej podstawowej zasady poetyckości. W różnych swoich gatunkach folklor operuje językiem wypracowanym, starannym, który w deklarowanym niejednokrotnie rozumieniu samych wykonawców ma być „delikatniejszy” niż mowa codzienna. Uderzające są np. różnice prozo-dyczne i składniowe między tekstem baśni, którą reprodukuje się z pamięci w stosunkowo wolnym tempie i segmentuje formułami na człony (akapity),

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
WSP J POLM117 Jerzy Bar miński, Ludowy SI> ^ arrysiycauay22 6 wych, języka (Bystroń, 1921 ). Wiąz
WSP J POLM114 LUDOWY STYL ARTYSTYCZNY JERZY BARTNIIŃSKI Dwie perspektyw) . - Odrębność funkcjonalna
WSP J POLM115 224 Jerzy Bartmiński, Ludowy styl artystyczny środowisku macierzystym, tj. dla członkó
WSP J POL10 14 Jerzy fijri miński, Język w kontekście kultur)- Spowodowało też spadek zaufania do ję
WSP J POLM116 Ludowy styl poetycki jiko mtrrdiilek; 225Ludowy styl poetycki jako interdialekt Język
WSP J POLM11 STYL POTOCZNY JERZY BARTMIŃSKi Pierwszy język człowieka. - Styl potoczny - centrum syst
19. Niemiec, Jerzy : Uczenie się dorosłych - zadaniem pedagogiki / Jerzy Niemiec // Edukacja .
SCAN0744 382 Jerzy Bart miński, John:./ Panasiuk, Stereotypy językowe A.    Sposoby n
WSP J POL16 Jerzy Bjrtrtnński, Język w kontekście kuitur> 20-Kulturowe funkcje języka Powiedzieli
WSP J POLM105 Kulturowa wartość gwar ludowych 213 Jednostronne wartościowanie i tworzenie stałej hie
WSP J POLM110 218 Kwiryna Handke, Terytorialne odmiany polszczyzny Ogólna charakterystyka sytuacyjna
WSP J POLM111 Odmiany regionalnt języka polskiego 219 pierwotnych w odmianie ogólnej dziecię i dziec
WSP J POLM112 220 Awirym Handke. Terytorialne odmiany polszczyznyBibliografia AJK: Atlas językowy ka
WSP J POLM113 Bibliografia Polszczyzna regionalna Pomorza, praca zbiorowa, t.1, Wejherowo 1986, t. I
WSP J POLM121 Icrry Hitr:>mrisi:ę Ludowy Myl artystyczny 230Powtórzenie, paralelizm, symbol Najwa
WSP J POLM18 Jerzy Bartmimkif Styl potoczny 122 z tym większej obrazowości, metaforyczności, a także
WSP J POLM28 Jerzy Banmsńsk:, Styl potoczny 132 tego. Bywa ono używane w sytuacjach nieformalnych (n

więcej podobnych podstron