WSP J POLN254252

578

wano się nim bowiem w większości urzędów. Był więc w stosunku do języka ukraińskiego w pozycji uprzywilejowanej. A jednak statystyki z końca XIX w. wskazują, że na terenach zamieszkałych w większości przez ludność ukraińską (a więc częściowo także na Rzeszowszczyźnie) było 1 240 000 wyznawców religii rzymskokatolickiej, ale ok. 400 000 z nich zadeklarowało posługiwanie się w życiu codziennym językiem ukraińskim (ruskim). Świadczy to o językowym ruszczeniu się tej części ludności polskiej w otoczeniu obcym (znacznie mniej o zmianie wyznania przez Ukraińców), a proces ten musiał się rozpocząć znacznie wcześniej. Jednak zmiana języka nie oznaczała wcale zmiany świadomości narodowej.

W zaborze rosyjskim, zwłaszcza po zdławieniu powstań 1830 i 1863 roku, język polski był nie tylko dyskryminowany, ale wręcz prześladowany. Zlikwidowano szkolnictwo polskie, w tym Uniwersytet w Wilnie i Liceum Krzemienieckie. Nauczanie języka polskiego musiało odbywać się prywatnie. Wiele majątków szlacheckich, będących ośrodkami polskości, ulegało konfiskacie, a powstańcy, nierzadko wraz z całymi rodzinami, zsyłani byli na Sybir czy chronili się w miastach. Przypływ ludności polskiej był teraz niewielki, obejmował głównie biedotę z Mazowsza (głównie na Polesiu), trochę szlachty zaściankowej, choć trafiali się także osadnicy z Poznańskiego (np. w okolicach Żytomierza). Na początku XX w. na daleka Syberię wyruszali między innymi osadnicy z Zagłębia Dąbrowskiego. Wynarodowieniu uległa wówczas część urzędników, choć znamienne są także powroty do polskiej świadomości narodowej (wypadek jednego z bohaterów powstania styczniowego gen. Józefa Hauke-Bosaka). A jednak w tym właśnie czasie nastąpiła polonizacja znacznych obszarów białoruskich i litewskich. W przypadku Białorusinów kasacja obrządku greckokatolickiego i wprowadzenie na jego miejsce prawosławia mogło sprzyjać przejściu części ludzi na obrządek rzymskokatolicki, co z kolei łączyło się ze zmianą świadomości narodowej (lecz jeszcze nieużywanego na co dzień języka). W przypadku Litwinów nie było mowy o zmianie obrządku, przyczyny musiały być więc inne. Początkowo sądzono, że Litwini pierwotnie ulegali białorutenizacji, a dopiero potem polszczyli się, jednak Halina Turska - badając w latach trzydziestych polskie dialekt;.- Wileńszczyzny - stwierdziła, że w niektórych wsiach starzy informatorzy wspominali rozmowy dziadków czy rodziców między sobą jeszcze po litewsku, jednakże me z dziećmi. Świadczyłoby to o św iadomym wyborze języka polskiego i to właśnie głównie od połowy XIX wieku. Przeciwdziałania kleru litewskiego nie były w stanie zahamować tego procesu.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
WSP J POLN254187 512 J.nlmg.i    Jeżyk polski w świetle statystyki rzadkie (Samb
WSP J POLN254250 Janun Rieger, Jeżyk polski na Wschcnlzle 576 Część z nich czuje się bez żadnych wah
WSP J POLN254284 Słowniki ogólne języka polskiego 611 ków pochodnych, posługują się współcześniejszy
WSP J POLN254243 568 BoęJjn Watcotk, Język polski tu Zichodzic rozmaitości nie jest możliwe. Wyzysku
WSP J POLN254249 JĘZYK POLSKI NA WSCHODZIE JANUSZ RIEGER Polar.’ na Wschodzie. - Rodowód i dzieje- p
WSP J POLN254256 582 Janusz Rirger, Język polski nu Wschodzie nymi okręgami: wileńskim, smołwieńskim
WSP J POLN254235 Pograniczny charakter polszczyzny 561 tu wyjątkiem (np. poi. admonicja, afiliacja,
WSP J POLN254270 Kazimier* Ftfltszko. Jęayk polski na ziemiach rumuńskich i południowo^owumkidi 597
WSP J POLN254276 Słowniki ogólne języka polskiego bC3 Pierwszy- wielki Słownik języka polskiego pows
WSP J POLN254280 Słowniki ogólne języka polskiego 607 nik miał programowo nawiązywać do słownika Lin
WSP J POLN254282 Słowniki Ogólne języki polskicgt 6C9 zyka, ograniczenie jego wariancji. Celem tego
WSP J POLN254290 Ogólna ocena leksykografii polskiej XX wieku 617 lizacje rynku słownikowego. Okres
WSP J POLN254318 Przełom smiłciurahnyczny w językoznawstwie polskim. Lati 1958-1975 645 ku 1968 zost
WSP J POLN254320 Przełom arukturaiisiyczny w językorjiawsrwie polskim. Lala 1958-1975 647 go w XVIII
WSP J POLN25433711 Indeks terminów i pojęć 675 -    na Wschodzie 575-590 - polszczyzn
WSP J POL29 ■/ww Bojerowa. Język ogólnopolski XX wieku 32 Pojawia się również nowy środek przekazu -
WSP J POLN254188 513 Liczebność iktadnikou- zdania struktura hipotaksy w XX w. także się upraszcza.
WSP J POLN25472 390 }m,v Bartmmski, Jahma Panasiuk, Stereotyp)- językowe Lwewiakowi przypisuje się (
Rozwiąż dyktando Dodaj dyktando Język polski Rankingi facebook Konkursy naucz się ortografii z przyj

więcej podobnych podstron