WSP J POLN254310

637

Dla kształtowania teoretycznych podstaw składni fundamentalne znaczenie miały prace Kuryłowicza. Rozwnnął on teorię izomorfizmu, zgodnie z którą wszystkie poziomy języka są zbudowane na tych samych ogólnych zasadach strukturalnych. Rozróżniając w języku formy prymar-ne, uzasadnione przez system, i sekundarne, uwarunkowane kontekstem, wskazywał, że podstawową strukturą języka jest zdanie (zawierające formę osobowa czasownika), natomiast równoważniki zdań są formami sekundar-nymi, uwarunkowanymi przez kontekst. Kuryłowicz stworzył też klasyfikację przypadków, w której wyróżnił przypadki gramatyczne wyznaczające funkcje syntaktyczne (mianownik - podmiot, biernik - dopełnienie) i przypadki konkretne oznaczające określone stosunki znaczeniowe (np. narzęd-nik, miejscownik).

Koncepcje syntaktyczne praskiej szkoły strukturalnej rozwijał w Polsce Milewski. Upowszechnił on pojęcie konotacji syntaktycznej oraz akcentował, że składnia gramatyczna koncentruje się na analizie schematów konotacyjnych, a znaczenie struktur składniowych pozostawia składni stylistycznej.

Przeciwstawne do omówionych stanowisko zajęła Koneczna, która uznawała prymat treści wyrażanych nad formą i wskazywała, że sposób budowania zdań i wybór między (bliskoznacznymi) różnymi strukturami ma uzasadnienie światopoglądowe. Podobne koncepcje przewijają się obecnie w kognitywnym nurcie lingwistyki.

Natomiast Skorupka dostrzegając, że w wyniku formalizacji analizy syntaktycznej proponowanej przez Klemensiewicza i Milewskiego poza zakresem badań składniowych pozostaje wielki obszar łączliw'ości leksykalnej, zaproponował nową koncepcję frazeologii, ogarniającej nie tylko związki stałe (idiomatyzmy), ale też związki łączliw^re, tzn. powtarzalne w wypowiedziach połączenia wyrazów. Bogactwo tak rozumianej frazeologii przedstawił w wielu artykułach w „Poradniku Językowym” w latach 1952-1960. a wykorzystując ogromny materiał - zgromadzony w redakcji Słownika języka polskiego prowadzonej przez Doroszewskiego i przez siebie - opracował Słownik frazeologiczny języka polskiego (t. 1-2, Warszawa 1967-1968), rejestrujący ponad 200 000 połączeń wyrazowych. Większość z nich to typowe leksykalne realizacje grup syntaktycznych. Na przykład w haśle WODA znajdujemy: ciepła w[oda), gorąca w., zimna w., brudna w., czysta w. itp., a w STRZELAĆ: s(trzelać) z armaty, z działa, z karabinu, z luku: z konia, z siodła, z dachu, z okna, z piętra, z pozycji klęczącej. Dzieło to jest pierwszą w nauce polskiej próbą przedstawienia składni grup syntaktycznych w formie słownika.

Zarysowały się więc dwie koncepcje opisu składni: strukruralno-schema-tyczna i semantyczno-leksykalna, obie kontynuowane do dziś, wzajemnie na siebie oddziałujące, wpływają też na różnice w ujęciu frazeologu.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
WSP J POLN254302 Kontynuacja i rozwój. Lau 1925-1958 629 kiego. Stworzył on pierwszą klasyfikację po
WSP J POLN254300 Kontynuacja i rozwój. Lnu 1925-1958 627 „polski język literacki w swym historycznym
WSP J POLN254304 Kontynuacja i rozwój. Lju 1925-1958 631 (Warszawa 1955). W części dotyczącej fonety
WSP J POLN254306 Kontynuacja i rozwój. Lata 1925-1958 633 Po drugiej wojnie światowej Polska utracił
WSP J POLN254308 Kontynuacja t rozwój. Lita 1925-1958 635 Fonetyka. Jedyną drogą postępu w badaniach
WSP J POLN254312 Kontynuacja i rozwój. Lala 1925-1958 639 zachowując tę samą część mowy co wyraz pod
WSP J POLN254298 Kontynuacja i r»r» ój. La u 1925-I95K 625Kontynuacja i rozwój. Lata 1925-1958 Wprow
WSP J POLN254168 Allomnrfu (alienacje mortoioęicme) 493 się od siebie kształtem fonologicznym w zbyt
WSP J POLN254192 Statystyczne prawa językowe 517 twa charakterystycznego dla pierwszego stylu należy
WSP J POLN254292 JĘZYKOZNAWSTWO POLSKIE W XX WIEKU ANDRZEJ MARIA LEWICKI Kształtowanie środowiska na
WSP J POLN254294 Ks-ztałtcwame- irodowi.cka naukowego. Lau 19DC-1925 621 Najważniejszym zadaniem w o
WSP J POLN254101 420 £au Rietddu-ftttako. Nazwy geograficzne -    fizjografię terenu,
WSP J POLN254278 Słowniki ogólne ięzvka poUkiego 605 Struktura hasła oparta jest nie na historycznym
WSP J POLN254296 623 Kształtowanie środowiska naukowego. Lata 1900-1925 Tytus Benni, który w 1899 r.
WSP J POLN254297 624 ATułrze; Marii Lemdti, Językoznawstwo polskie w XX wieku ryzowania tendencji ro
WSP J POLN254311 638 Andrzej Maria Lewicki, Językoznawstwo polskie w XX wieku Fleksja. W ciągu całeg
WSP J POLN254314 641 Praiom strukturalistyczny w językoznawsT^i^ polskim. Luj 1958-1975 zykoznawstwa
WSP J POLN254316 Przdorn strukturaliityczny v językozma-stwjc polskim. Luu 1958-1975 643 J. Tokarski
WSP J POLN254318 Przełom smiłciurahnyczny w językoznawstwie polskim. Lati 1958-1975 645 ku 1968 zost

więcej podobnych podstron