WSP J POLN25461
379
Składniki powwuczr i emocjonalne
Składniki poznawcze i emocjonalne
Często stereotypy utożsamia się z uprzedzeniami i przypisuje się im funkcję wartościowania jednoznacznie negatywnego (Schaff, 1981). Opinia ta wymaga dyskusji. Nie wydaje się słuszne ograniczanie opisu stereotypu do jego składników wyłącznie wartościujących, bez brania pod uwagę składników poznawczych i przysługującego stereotypowi „ziarna prawdy”. Na przykład w stereotypach zawodów następuje regularne kojarzenie wykonawcy zawodu z narzędziem jego pracy: robotnika z kilofem i młotem, chłopa z kosą i cepem, rolnika z traktorem, pisarza - z piórem itd. Skojarzenie to ma walor poznawczy, opiera się na realnych faktach. Dopiero na nie zostają nałożone oceny emocjonalne. Są one wtórne, a przy tym w zależności od uwarunkowań kulturo ^wo-subiektywnych raz pozytywne - jak w przypadku kosy chłopskiej, symbolu pracy i walki, kiedy indziej zaś negatywne - jak w przypadku cepa, symbolu zacofania. Oceny jednak nie przesłaniają do końca treści poznawczej. Tym bardziej me jest trafny sąd, że stereotyp wartościuje i ocenia wyłącznie negatywnie, że jest wyrazem uprzedzeń. Funkcjonują także pozytywne wyobrażenia na przykład brata, matki, robotnika. W jednym stereotypie, np. chłopa, Rosjanina, mogą spotkać się cechy pozytywne i negatywne.
Odmiany stereotypów
Wymienione wcześniej modyfikator)' („normalny”, „zwyczajny”, „typowy”, „prawdziwy” itp.) występujące w strukturze stereotypu mają nieco różne znaczenie. Najważniejszy z nich, który zawiera w sobie wszystkie inne, to „prawdziwy”. Słowniki języka polskiego przypisują wyrażeniu prawdziwy dwa znaczenia: ‘zgodny z rzeczywistością' (synonimami są wtedy: realny, rzeczywisty) i ‘zgodny z czyimś wyobrażeniem czegoś' (synonimem jest wtedy: idealny). W' obu wypadkach w grę '.wchodzi czynnik podmiotowy, bardziej czy mniej jawny, ale także - i na to kładziemy nacisk - rodzaj modalności: asertorycznej lub powinnościowej: realny = taki, jaki jest, idealny = taki, jaki być powinien. Przyjmijmy to rozróżnienie za podstawę naszej typologii podstawowych odmian stereotypu.
W pierwszej kolejności dają się wyodrębnić dwie odmiany, które nazwiemy (wykorzystując terminy używrane w socjologii) obrazami i wzorami. Maja one różny status ontologiczny. Cechy tworzące obraz są poj-mowane jako cechy realne i niejako osadzane w ramie modalnej „taki, jaki jest”; np. prawdziwy student uczy się dopiero przed egzaminem; prawdziwy dom ma piec, w któiym można palić ogień (na rysunkach dzieci dom ma za-
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
WSP J POLN254113 imiona 433 nizacja semantyczno-morłologiczna). Dwuczłonowe nazwiska kobiet wywodzą
WSP J POLN254178a JĘZYK POLSKI W ŚWIETLE STATYSTYKI JADWIGA SAMBOR Częstość fonemów. - Częstość lite
WSP J POLN254301 628 flanc; Marta Lewicki, Jęiykoriuwstwo polskie w XX wieku towała się poza tym ter
WSP J POLN25447 365 językowy obraz twi.it3 - przybliżenia świata, które da się ujawnić poprzez syste
IMGv99 Jednakże definicja ta, zaproponowana wyżej, określa składnik oceniająco-emocjonalny nie tylko
WSP J POLN254158 Kategorie pojęciowe wyrażane słowotwórczo 481 Kauzatywnośc jest też składnikiem sem
WSP J POLN254190 515 Liczrbnoić słownictwa w ifzyku i w słownikach Tego typu analiza składniowa, w k
WSP J POLN25419 Pol* badawcze frazematyki 337 sować)? (konstrukcja składniowa w funkcji prośby o zap
WSP J POLN254213 Wpływy obce w lyzyku współczesnym 537 Na pograniczu słowotwórstwa i składni (czasem
WSP J POLN254310 Kontynuacja i rozwój. Lau 1925-1958 637 Dla kształtowania teoretycznych podstaw skł
WSP J POLN25451 Bibliogrjfi. 369 Ujawnione zostały trzy składniki językowego obrazu świata polszczyz
WSP J POLN25465 Stereotypy jako składniki językowego obrazu świata 383 Obrazy niektórych elementów K
WSP J POLN25467 Stereotypy jako składniki językowego obrazu wiata 385 (fraz. harować, orać jak wół ‘
WSP J POLN25469 Stereotypy jako składniki językowego obrazu świata 387 mitologicznego - którego ślad
WSP J POLN25471 Stereotypy jako składniki językowego obrazu świata 389 zydostwo). z akcentem przede
13. Jednym ze składników inteligencji emocjonalnej jest: a)
67901 IMG53 (3) 7. Ekspresja procesów emocjonalnych Nieodłącznym składnikiem procesów emocjonalnych
Składniki procesu emocjonalnego: ■ Afektywny (ocena: przyjemny czy przykry,
więcej podobnych podstron