WSP J POLN25489
408
Ewa Rzeidskti-Fel&zko, Nazwy wUsnr
cze bogatsza jest treść nazwy własnej Warszawa, zwłaszcza dla kogoś, kto związany jest z tym miastem przez całe życie: to ulice, place i parki, zdarzenia, które się tu rozgrywały i związane z nimi przeżycia.
Inaczej mówiąc, zespół cech istotnych dla danego obiektu, które nadawca lub odbiorca komunikatu językowego uświadamia sobie w chwili użycia nazwy własnej - jest jej treścią. Cechy te są zmienne w zależności od posiadanej wiedzy o przedmiocie. W tym sensie treść nazwy jest zazwyczaj bardzo bogata, może być jednak również uboga, gdy użytkownik ma niewielką ilość informacji o nazywanym obiekcie.
Przy rozważaniu problemu posiadania lub nieposiadania znaczenia przez nazwy własne należy uwzględnić także wieloznaczność samego pojęcia „znaczenie”. Istnieje znaczenie leksykalne, czyli słownikowe oraz znaczenie kontekstowe, które jest aktualnym znaczeniem wyrazu. W procesie komunikacji, który wyzwala znaczenie kontekstowe, nazwy własne tracą swe pierwotne, leksykalne (etymologiczne) znaczenie, a nabyw-ają znaczenia kontekstowego. Oprócz znaczenia leksykalnego i kontekstowego można mówić także oznaczeniu strukturalnym uświadamianym w wyniku posiadanej wiedzy o strukturze nazwy.
Proces przekształcania wyrazów pospolitych w nazwy polega na tym, że tracą one swe znaczenie apelatywne, natomiast wzbogacają się o te treści, które odnoszą się do cech konkretnego obiektu. Tak więc miejsce zwane Dębina od rosnącego tam dębowego lasu może pozostać Dębiną także po wycięciu lasu i założeniu w tym miejscu osady. Nazwa Dębina będzie miała już wnedy inną treść, opartą na cechach indywidualnych, np. duża wieś o murowanych domach z renesansowym kościołem itp.
Należy przy tym pamiętać, że pewma część nazw własnych (będą to przede wszystkim nazwy terenowe i przezwiska) charakteryzuje się tym, że funkcjonuje jak gdyby równocześnie na obydwu płaszczyznach: wyrazów' pospolitych i nazw własnych. Mimo że pełnią one funkcję indywidualizującą, nie tracą związku treściowego z wyrazem pospolitym. Poczucie tego związku może być u użytkowników danej nazwy silne i długotrwałe. Pojawić się także może dążenie do rekonstrukcji znaczenia leksykalnego nazw’, na przykład przy tzw. etymologiach ludowych (gdy Częstochowę objaśnia się tym, że często się chowa, a Warszawę związkiem Warsa iSawy). Nazwy, które nie tracą związku treściowego z wyrazem pospolitym, stanowią kategorię przejściową. Każdy zbieracz nazw terenowych i przezwisk spotyka się z tą, dość liczną, grupą nazw, które nie zawsze można jednoznacznie zakwalifikować.
Wśród innych cech nazw własnych wymienia się także nieprzckładalność ich na język obcy, choć nie jest to cecha powszechna nazw własnych. Na przykład nazw' Londyn, Paryż, Berlin nie przekłada się, podobnie jak nazwy stolicy Jugosławii - Belgrad nie tłumaczy się na Białogród. Natomiast tłumaczeniami są nazwy Ocean Spokojny, Wybrzeże Kości Słoniowej. Imiona i na-
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
WSP J POLN254109 428 E-jju Rzctdska-Feł&zko, Nazwy ger-grificzne 2) w formie r
WSP J POLN254104 NfKwy wodne 423 ikr&a i inne. Nazwy te nie znajdują objaśnienia na gnincie języ
WSP J POLN254105 424 Ewa Rzeicłiht-Felazkn, Narwy geograficzne por. rzeka Krępa, Trzehiocba, Młynówk
WSP J POLN254128 Grupy chrcmatonunów 449 literą nawet wtedy, gdy obiekt ten jest rezultatem produkcj
WSP J POLN254139 460- Tryb Renau Cnsegunzyktraa, Kitegone grjnuiycine Istotą tej kategorii jest prze
WSP J POLN254151 Kategorie pojęciowe wyrafcme słowotwórczo 473 Podstawową ideą teorii kognitywnej je
WSP J POLN25421 339 Rodzaje odtworzeńRodzaje odtworzeń Polem obserwacji i źródłem wyodrębniania fraz
WSP J POLN254243 568 BoęJjn Watcotk, Język polski tu Zichodzic rozmaitości nie jest możliwe. Wyzysku
WSP J POLN254323 Andrzej Muru Lew teki. Językoznawstwo polskie w XX wieku 650 jest tom zbiorowy pod
WSP J POLN25486 NAZWY WŁASNE EWA RZETELSKA-FELESZKO Charakterystyka nazw własnych. - Znaczenie nazw
WSP J POLN25492 NAZWY GEOGRAFICZNE EWA RZETELSKA-FELESZKO Nazwy terenowe. - Nazwy miejscowe. - Nazwy
WSP J POLN254100 Nazwy miejscowo 419 Drugą dużą grupę stanowią te nazwy miejscowe, które od początku
WSP J POLN254101 420 £au Rietddu-ftttako. Nazwy geograficzne - fizjografię terenu,
WSP J POLN254102 Nazwy miejscowe 421 równe wyrazom pospolitym (np. Poręba), jak nazwy derywowane prz
WSP J POLN254103 422 Ezc.i Rzetćhlta-Feleszkc, Nazwy geograłkziifNazwy wodne Do nazw wodnych zalicza
WSP J POLN254111 NAZWY OSOBOWE CZESŁAW KOSYL Imiona. - Nazwiska. - Przezwiska. - Bibliografia Nazwy
WSP J POLN254114 Czesław Kasy!, Nazwy osobowe 434 rdzeni leksykalnych, a wśród nich rdzenie niepotwi
WSP J POLN254118 Czesław Knryl, Nazwy osobowe 438 spółgłoskę miękką w formie pochodnej, np. Bożenia
WSP J POLN254120 Czcsfan: Kosy/, Nazwy osobowe 440 zostałość takiego sposobu rozumienia nazwisk na -
więcej podobnych podstron