Wstyd i przemo0109

216 Wstyd i pneimt

Że jest tak istotnie, mogłem przekonać się w więzieniu. Wielu Afroamerykanów uświadomiło mi jasno, że mogą oni zachownif swoją psychologiczną i społeczną autonomię i uniknąć wstydu z powodu niewolniczego podporządkowania się tradycjom Amerykanów europejskiego pochodzenia tylko wtedy, kiedy odrzuci uznanie wykształcenia za wartość pozytywną. Dobre radzenie sobie z nauką w szkole oznacza dla nich stawanie się takim jak „białas”, co postrzegane jest jako wyrzeczenie się swojej własnej grupy oraz własnej, niezależnej tożsamości (którą można okres* lić jedynie poprzez przeciwstawianie jej kulturze i tożsamości białych).

Sugerowanie, że taki stosunek do wykształcenia, jaki mają czarni więźniowie, z którymi się zetknąłem, jest główną prze szkodą w jego zdobyciu, byłoby przedstawieniem tego problemu w krzywym zwierciadle i bagatelizowaniem społecznej i ekono micznej dyskryminacji, której nadal doświadczają na własnej skórze nawet najbardziej utalentowani, najciężej pracujący i odnoszący największe sukcesy czarni Amerykanie. Przeciw nie, niezwykłe powiększenie się w jednym zaledwie pokoleniu klasy czarnych profesjonalistów, będące skutkiem zwycięskiej batalii o prawa obywatelskie, stoczonej trzydzieści lat temu, wykazuje bardzo jasno, w jak dużym stopniu wcześniejszy brak czarnych w tych dziedzinach był konsekwencją nie ich własnego wyboru, lecz reguł narzuconych im przez białą większość. Te same siły dyskryminacyjne wywierają nadal ogromny hamujący i niszczycielski wpływ na edukację większości czarnych w Ameryce.

Dlaczego niższa pozycja społeczna prowadzi nie tylko do wytworzenia się poczucia niższości, ale także poczucia niewinności? Dlatego, że ból, kara i cierpienie nie tylko nasilają uczucie wstydu, ale również łagodzą poczucie winy i uwalniają od grzechu. Ta emocjonalna zasada jest — jak napisałem wcześniej — podstawą działania mechanizmu psychologicznego zarówno religijnej praktyki pokuty, w której zadawany sobie samemu ból czy pozbawienie się czegoś usuwa lub zmniejsza poczucie faktu, że jest się grzesznikiem, jak i prawnej praktyki kary, której celem jest usunięcie albo anulowanie winy moralnej i prawnej.

A ubóstwo znaczy — ból, kara i cierpienie (zarówno etymologu /.nie, jak psychologicznie¹).

Nie twierdzę tu bynajmniej, że między bogatymi i biednymi Intuicje jakaś wrodzona różnica w zdolności odczuwania wstydu czy poczuwania się do winy. Jest raczej tak, że obiektywne warunki życia w systemie klasowym, zróżnicowanym poza tym kant owo, praktycznie gwarantują, że biali będą częściej i intensywniej odczuwać dumę i winę, natomiast czarni wstyd, będąc przy tym przekonani o swojej niewinności. Na przykład, jak wykazali I lonry i Short³⁷ w analizie rozkładu zbrodni i samobójstw w grupach o niższym i wyższym statusie społecznym i ekonomicznym, im większą przewagę nad innymi, władzę i wolność ma dana jednostka, tym bardziej jest skłonna postrzegać siebie jako jedyną osobę, którą może winić, kiedy sprawy układają się źle (co nieuchronnie musi się w jakimś momencie przydarzyć każdemu), podczas gdy osoby, które zdają sobie sprawę z tego, jak niewielki mają wpływ na swoje niepowodzenia, musiałyby nie mieć żadnego kontaktu z rzeczywistością, by obwiniać siebie za swoje problemy.

A zatem grupy, które są podatne na uczucie wstydu i poczucie niewinności, obwiniają i karzą inne osoby, a w konsekwencji są bardziej skłonne do popełniania zabójstw niż samobójstw, natomiast w grupach, które — statystycznie biorąc — są bardziej narażone na doświadczanie poczucia winy (i uczucia dumy), większy jest stosunek samobójstw do zabójstw (ponieważ — biorąc pod uwagę władzę, przywileje i swobodę, którą się cieszą — członkowie tych grup mogą za swoje problemy winić tylko samych siebie). Potwierdzają to statystyki obu form przemocy oraz pewna liczba badań, które pokazują, że w społeczeństwach (takich jak nasze), które dzielą ludzi na podstawie przynależności do klasy i kasty, osoby należące do grup o niższym statusie są bardziej skłonne do zabójstw, natomiast te, które należą do grup o wyższym statusie, bardziej skłonne do samobójstw³⁸.

Oczywiście ta uwaga odnosi się do etymologii angielskiego terminu na oznaczenie ubóstwa — pooerty (przyp. tłum.)

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
WSTYD Nagle czujesz, że jest Ci gorąco, policzki robią się czerwone, To znak, że Twoje ciało jest
Założenie, że jest ono prawdziwe prowadzi natychmiast do wniosku, że jest tak, jak zdanie to stwierd
niej jest zbędne, dla pozostałych - niebezpieczne. O rozwijaniu koncepcji Demiurga Platon mówi, że j
elementy kompozycji fotograficznejB że jest on daleko, ale nie jest tak mały, jak nam się w danej ch
Rozdział drugi przedstawia poglądy na przedmiot osobowości. Okazuje się, że jest tak wiele interpret
297 KURS RĘKOPIŚMIENNICZY Zasadniczym błędem było to, że Kurs o tak bogatej tematyce miał się
Program skonstruowany jest tak, by dziecko nigdy Sie nie nudziło. Nauka liter i podstaw czytania jes
286 Czystka: pojawia się Beria, 1938-1939 że jest zakochany w Dawydowej, która chełpiła się później,
elementy kompozycji fotograficznejB ie jest on daleko, ale nie jest tak mały, jak nam się w danej ch
SPIS PYTAŃ-PROBLEMÓW 1. Dlaczego praca grupowa jest tak istotna przy rozwiązywaniu
P1030245 pokazują, iż noszenie (nieosiągalnych) właściwyc , m yc^ ubrań jest niezwykle istotne, aby
ćwiczenie młodych umysłów, nie można nie dostrzegać, że typowy student powinien móc przekonać się, ż
top4 16 I. Podstawowe pojęcia Para (X, C(dj) jest faktycznie przestrzenią topologiczną; przekonując
scandjvutmpab01 139 zdawało się być cudzołóztwem. Atoli przekonać się można wielu dowodami, że taka
Wstyd i przemo0040 78 Wstyd i przemoc Wszystko to nie jest tak zaskakujące, jeśli zdamy sobie sprawę

więcej podobnych podstron