275

275



0    wychowanie dzieci, słuszność rozsądnego pielęgnowania ich zdrowia

1    odpowiedniego zatrudniania, lecz niesposób zgodzić się na taki rygoryzm w kierowaniu i wyrabianiu karności wśród dzieci, który miałby prowadzić aż do stosowania karceru i kary cielesnej.

Ponadto pedagogika Herbarta stawiała wiele spraw zgoła fałszywie i opierała się na nienaukowym pojmowaniu etyki i psychologii.

Słusznie widział on w psychologii naukę pomocniczą i niezbędną dla uzasadnienia środków oddziaływania wychowawczego, lecz jego psychologia była teorią metafizyczną i metafizycznie wyjaśniającą mechanizm naszego życia psychicznego.

Niesłuszne było przyjęcie etyki jako nauki wskazującej cele pedagogice. Gdyby etyka wskazywała cel pedagogice, jak chce Herbart, pedagogika bez etyki nie mogłaby powstać. Cele wychowania, jak wszelkie wartości, nie są wytworem myślenia teoretycznego, są funkcją potrzeb, dążeń, interesów ludzi. Etyka pragnie z sądów o wartościach moralnych stworzyć system pozbawiony sprzeczności i system ten uzasadnić. Pedagogika usiłuje m. in. odpowiedzieć na pytanie, jak pewien system wartości (moralnych, poznawczych, estetycznych i in.) można zrealizować w charakterach jednostek i społeczeństw, czyli pedagogika może zawdzięczać etyce nie wskazanie celów (cele te dyktuje konkretne życie), lecz raczej ich krytykę w zakresie wartości moralnych, pomoc w ich uporządkowaniu i racjonalnym uzasadnieniu'.

Etykę swoją pojmuje Herbart — podobnie jak psychologię — metafizycznie. Idee moralne, z których wywodzi cel wychowania, uważa za odwieczne, niezmienne i absolutne, a kiedy zaczyna interpretować bliżej te idee, okazuje się, że ich przeznaczenie i sens społeczny są dość ograniczone. Herbart występuje jako zwolennik absolutnej pruskiej monarchii i wyraziciel konserwatyzmu pruskiej arystokracji. Idea. prawa.-na przykład, to dla Herbarta poszanowanie istniejących praw publicznych i prywatnych, których uosobieniem jest państwo, a idea obowiązku, to spełnianie swoich obowiązków wobec tego państwa. Nic dziwnego, że i teoria Herbarta była wygodna dla panującego reżimu i dla arystokracji pruskiej. Usprawiedliwiała hierarchię społeczną, współżycie społeczne . opierała przede wszystkim na współżyciu „moralnym” jednostki z jednostką (propagowała głównie indywidualistyczny cel wychowania), którego podstawą była osobista łaskawość wyższego w stosunku do niższego. Na szczycie tej hierarchii stała osobista łaskawość monarchy.

Pedagogika Herbarta z jednej strony na skutek swojego charakteru polityczno-społecznego, a z drpgiej — dzięki pogłębionej problematyce dydaktycznej oraz dlatego, że Herbart sam był zwolennikiem wykształcenia klasycznego i propagował je (jakkolwiek doceniał wielostronność

1 Por. B. Nawroczyński Zasady nauczania. Wyd. III. Lwów—Warszawa [b. r.J. Książnica-Atlas, s. 23.

18* 275


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
P1060001 Reklamy skierowane do dzieci mają bardzo szkodliwy wpływ na ich zdrowie. Kolorowe i radosne
64 (155) „Wszystkie łzy są słone - kto to zrozumie, może wychowywać dzieci, kto tego nie zrozumie, n
h h 15, Uniwersytet ŁÓDZKIOpodatkowanie osób samotnie wychowujących dzieci Zasady łącznego
Zdj??cie0061 Jak nic WYchowYwać dzieci J.rłtn (łkitMan    hrhmwiaęyzjnu mu Jur punra:
kem63 JÓTU NOWIE 126  i najprawdopodobniej wychowywał dzieci olbrzymów, —> Wingnira i Hlorę.
skanuj0026 (120) Szkoła 10 „instytucja oświatowo-wychowawcza, zajmująca się kształceniem i wychowywa
IMG?82 Ośwtata i Wychow9fHm Ośwtata i Wychow9fHm etycznych, a także ukazywanie przykładów ich twórcz
pic 10 11 183213 wychowawczych. Dzieci te wykazują duże braki w zakresie kultury zachowania, brakuj
IMGv76 Vm. WYCHOWANIE DZIECI NIESŁYSZĄCYCH W OKRESIE PRZEDSZKOLNYM i GŁÓWNE PROBLEMY WYCHOWANIA
page0005 ?. E, HENRYK BAUMGARTNER. jo jojPEDAGOGIA CZYLINAUKA 0 WYCHOWANIU DZIECI ZE
page0007 $81 Br. K. TurJomłlPEDAGOGIA CZYLINAUKA 0 WYCHOWANIU DZIECI ZE SZCZEGÓLNIEJSZEM Iow UWZGLĘD
skanowanie0083 (10) 568 TABULA RASA Wychowywanie dzieci jest przede wszystkim powinnością etyczną. N

więcej podobnych podstron