CAM02208

CAM02208



■Mi


LuJlu O Stkue , ^ 1.6coloekxhiy

niowe starszej epoki kamienia powstawało na nieprzygotowanym podłożu szorstkiej ściany jaskini, której wypukłości są widoczne poprzez obraz. Artysta pracował wówczas w polu nie posiadającym określonych granic. Powierzchnia tego pola, w sensie określonego podłoża, była dla niego sprawą nieistotną do tego stopnia, że często umieszczał kolejny rysunek na poprzednim, jak gdyby tamten był niewidoczny. Można również przypuszczać, że umieszczanie kolejnych malowideł na tej samej ścianie było związane z jakimś specjalnym obrzędem lub obyczajem — podobnie jak w obrzędzie corocznego rozpalania ognisk na miejscu dawnych popiołów. Znaczyłoby to, że miejsce owo nie było dla artysty prehistorycznego polem w tym samym sensie, w jakim widzieli je malarze późniejsi, dla których postacie obrazu odcinają się wyraźnie od odpowiednio skontra-stowanego tła.

Gładkie, przygotowane pole jest odkryciem późniejszego stadium rozwoju ludzkości. Powstało ono wraz z rozwojem gładzonych narzędzi epoki neolitu i brązu oraz z powstaniem ceramiki i architektury z jej regularnymi warstwami ściśle spojonego muru. Być może przedmioty te służyły początkowo również jako nośniki znaków. Twórcza wyobraźnia ludzka doceniała walory nowego podłoża, a z czasem zarówno malowidło, jak i pismo, umieszczane na gładkim, symetrycznym podłożu, zyskały odpowiednią regularność kierunku, odstępów i rozmieszczenia zharmonizowaną z kształtem przedmiotu, podobnie jak związany z nimi ornament na sąsiednich polach. Poprzez zakreślenie granic, gładkość specjalnie przygotowanej powierzchni oraz coraz częstsze wyróżnianie tła jednolitym, wybranym kolorem, obraz uzyskał swą własną określoną przestrzeń. Odróżnia go ona od prehistorycznych malowideł ściennych i płaskorzeźb, w których obraz musiał współzawodniczyć z rysunkiem podłoża równie wymownym, jak sam znak. Gładkość podłoża i zakreślenie granic obrazu umożliwiło później uzyskanie efektu przezroczystości płaszczyzny malowidła, bez której nie dałoby się przedstawić przestrzeni trójwymiarowejJ.

Przy takiej nowej koncepcji podłoża sztuka przedstawiająca, jak już powiedziałem, stworzyła pole o określonej płaszczyźnie (lub regularnej wklęsłości) powierzchni i o określonych granicach, którymi mogą być

i Pewne obserwacje dotyczące tych spraw, które przedstawiłem w trakcie wykładów w Columbia University trzydzieści lat temu, można znaleźć w pracy doktorskiej mej uczennicy Miriam S. Bunim Space in Medieval Painting and Forerunners of Perspective. New York 1940.

281


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ZAKŁAD STARSZEJ I ŚRODKOWEJ EPOKI KAMIENIA ,od iooj roku WYMIĘŁOBY W 2003 ROKU Z ZAKŁADU PRAHISTORI
prapol022 Tylkio starsza faza przypada na drugi okres młodszej epoki kamiennej, jest zatem współczes
Noże krzemienne ze starszego okresu kamiennego we Francji południowej.Rozprzestrzenienie się rodu lu
img009 (93) IX.Z EPOKI KAMIENNEJ W SANDOjWIRSKIE/Ó. Około r. 1850 odkryto w Sandomirskiem grób z epo
Slajd7 Paleolit (1) Starsza epoka kamienna (od 2 min do 10 tys. Lat temu) pokrywa się z okresem wiel
Ponad 5000 lat temu, na długo przed wyjściem świata z epoki kamienia narodziła się nad brzegami Nilu
Wyobraź sobie rodzinę z epoki kamienia łupanego. Ona ma urodzić dziecko (to już kwestia natury...).
Rysunek 20 Rekonstrukcja piły ściernej z epoki kamienia SB Źródło: K Oczoś, J. Porzycki, Szlifowanie
Wymienia się wiele jaskiń zamieszkałych przez człowieka epoki kamiennej Świadczą o tym zabytki rytów
rzeń krzemienny RŻEŃ KRZEMIENNY i vs!ąci.i:< u - 1‘uz.ed Chrystusem STARSZA EPOKA KAMIENIA
prapol003 I-*s» STARSZA EPOKA KAMIENNA (Paleolit) Epoka lodowa Pierwsi ludzie byli świadkami ogromny
Jan Dylik.OSADNICTWO EPOKI KAMIENNEJ W PRZEŁOMOWEJDOLINIE WARTY POD POZNANIEM. (Z 2 rycinami w tekśc
Jan Dylik: Osadnictwo epoki kamiennej w przełomowej dolinie Warty pod Poznaniem. nien dostarczyć wie
Jan Dylik: Osadnictwo epoki kamiennej w przełomowej dolinie Warty pod Poznaniem. Praca niniejsza jes
Jan Dylik: Osadnictwo epoki kamiennej w przełomowej dolinie Warty pod Poznaniem. J3 W części prehist

więcej podobnych podstron