Formy ruchu przy muzyce 2

się tańce: ludowe, towarzyskie, spektakle baletowe i tańce estradowe. Na początku XX wieku pojawiły się nowe style taneczne, m. in. taniec wyzwolony, wyrazisty, ekspresyjny, jazzowy, nowoczesny. Oprócz wcześniej wymienionych mamy tańce estradowe, które dominują w wodewilach, operetkach, musicalach, kabaretach oraz widowiskach tanecznych i różnych innych formach ruchowo-tanecznych [10].

Czym jest forma taneczno-gimnastycz-na? To gatunek, rodzaj tańca uwarunkowany przez funkcję, jaką spełnia lub jaka ukształtowała jego obraz (...). Wyraz forma zwykle stosuje się na określenie zewnętrznej struktury tańca, bez uwzględnienia jego treści i znaczenia. Gdy tymczasem każda postać tańca wyraża jakieś przeżycia, emocje czy uczucia, których nie da się inaczej wypowiedzieć [13].

Forma taneczna (ruchowa) obejmuje zawartą w niej treść tańca, na którą składają się: kroki taneczne, motywy, figury i obrazy taneczne. Kroki taneczne tworzą podstawowe elementy ruchowe tańca. Z kilku kroków tanecznych powstaje motyw taneczny. Figury taneczne tworzy się z motywów tanecznych, a z figur tanecznych powstaje obraz taneczny. Kroki taneczne R tematy taneczne R figury taneczne R obrazy taneczne = układ taneczny [13].

Najprościej można powiedzieć, że formy gimnastyczno-taneczne lub taneczno-gim-nastyczne to połączenie ćwiczeń gimnastycznych z technikami tanecznymi lub utanecznienie ćwiczeń gimnastycznych. (...) Formy ruchowe z przewagą tańca nazywane są formami taneczno-gimnastycz-nymi, np. balet, tańce towarzyskie (standardowe, latynoamerykańskie), ludowe i inne. Natomiast formy ruchowe z przewagą gimnastyki określane są jako formy gimnastyczno-taneczne. Przykładem tych ostatnich są: gimnastyka artystyczna (z piłką, wstążką), gimnastyka jazzowa, aerobik, kalanetik, stretching i inne. Pod pojęciem tych form rozumiemy kierunki prowadzące do estetycznego poruszania i ukształtowania ciała ćwiczących, a także wyrabiające odpowiednią kulturę ruchu, utrzymujące dobrą kondycję fizyczną i psychiczną, uwrażliwiające na piękno muzyki, a zarazem dające satysfakcję [9].

Ewolucje ruchowe stosowane w ćwiczeniach gimnastyczno-tanecznych wywodzą się z różnych dyscyplin sportowych — tak twierdzi, np. M. Janiszewski [4]. Stosowane są tu, np. ruchy kończyn górnych i dolnych — podobnie jak w pływaniu. Wypady 26 nóg z pracą tułowia porównywane są do ruchów w szermierce, a poza tym elementy ruchowe spotykane w walkach dalekowschodnich, takich jak karate, taekwondo oraz wiele innych ruchów, które występują prawie we wszystkich dyscyplinach sportowych. Cechą charakterystyczną tych ćwiczeń jest to, że podczas ich wykonywania napięcia mięśni przeplatane są z ich rozluźnieniem przy każdorazowej dużej swobodzie ruchu.

Ćwiczenia gimnastyczno-taneczne są formą zajęć muzyczno-ruchowych, które zdobyły sobie popularność stosunkowo niedawno. Dynamiczny rozwój form ta-neczno-gimnastycznych rozpoczął się na początku XX wieku z pojawieniem się gimnastyki jazzowej, a następnie aerobiku, stretchingu, kalanetiku form, które w szczególny sposób dopingował ludzi do aktywnego trybu życia.

Na przełomie XIX i XX wieku zaczęto wprowadzać muzykę do ćwiczeń gimnastycznych. Rozwinął się wówczas nowy kierunek zwany gimnastyką rytmiczną, którego twórcą był E. J. Dalcroze. Duże znaczenie przypisywał on ćwiczeniom rytmicznym twierdząc, że stanowią one pożądaną podbudowę do tańca i muzyki oraz posiadają duże wartości wychowawcze a także, że ćwiczenia z muzyka kształcą świadomość muzyczną, szybkość orientacji oraz umiejętność pracy zespołowej.

Do rozwoju gimnastyki przy muzyce przyczyniły się m. in. E. Bjirksten i A. Ber-tram. Duży wpływ na dalsze kształtowanie gimnastyki przy muzyce wywarli także: R. Bodę, R. Laban, H. Medan. Przypisywali oni duże znaczenie ćwiczeniom gimna-styczno-tanecznym wykonywanym z muzyką twierdząc, że muzyka ma dodatni wpływ na ćwiczących, ułatwia zapamiętywanie treści ćwiczenia, dyktuje właściwe tempo poruszania, jak również udostępnia przeżywanie muzycznych wrażeń.

Taniec wyzwolony stworzyła Isadora Duncan. Odrzuciła wszystkie dotychczasowe zasady tańca klasycznego. Tańczyła swobodnie, boso, w lekkiej, luźnej sukience, z rozpuszczonymi włosami, w rytm chwilowych nastrojów. Taniec ten zrodził się z samej potrzeby ruchu. Zasób środków wyrazy w tej technice był dość skromny, toteż każdy odtwórca dostosowywał go do swoich możliwości. Jej taniec był prawdziwą nowością — tym bardziej, iż nie posiadał żadnych opracowanych technik.

Następnie pojawił się taniec ekspresyjny (określany też jako taniec wyrazisty),