IMGˆ87
//7US 23
bezpieczymy go. Jednak w pełni przed ich doznawaniem. Z tego względu Jednym z ważnych zadań pracy wychowawczej jest uodpornienie dzieci na doznawane frustracje, które przejawia się w udostępnianiu pozytywnych reakcji frustra-cyjnych.
W codziennym życiu szkolnym i U pozaszkolnym występuje wiele sytuacji. które mogę być wykorzystywa-. ne dla wykształcenia poprawnego sposobu reagowania na frustracje, i Nauczyciel może przeprowadzić po-gadankę z grupę lub rozmowę indy-striie na jego psychofizyczny rozwój. Doświadczony pedagog nie będzie miał większych trudności z organizację takich eksperymentów. Wszystkie te organizowane sytuacje sprzyjają „hartowaniu się" wychowanków oraz ich przystosowaniu się do znoszenia niepowodzeń, trudności, niewygód. do rezygnacji ze spodziewanej przyjemności. Niektóre sytuacje frustracyjne mogą być inscenizowane w zespole dramatycznym lub kole miłośników żywego słowa. Stwarza-jęc możliwości odegrania stanów napięcia emocjonalnego maja one go samopoczucia, zaburzeń psycho- • somatycznych, konfliktów z otoczeniem. agresywnego zachowania się. zahamowania aktywności, izolacji społecznej, unikania uczestnictwa w podejmowanych dotychczas formach działania. Również zaniżony poziom aspiracji bywa powodem nieprzystosowania.' Jeżeli jednostka uświadamia sobie, że przejawia aspiracje zaniżone w stosunku do posiadanych możliwości, uzyskiwanym przez nią wynikom działania nie towarzyszą dodatnie emocje oraz poczucie sukcesu.
Fol Jan Swoboda
widualnę z zainteresowanym uczniem na temat zaistniałej sytuacji frustracyjnej. Chodzi przede wszystkim o to, aby przeanalizować i ocenić postępowanie sfrustrowanego dziecka oraz sformułować wnioski, jak w danej sytuacji należało się zachować. Chodzi o uświadomienie wychowankowi pozytywnych i negatywnych sposobów reagowania na frustrację, sformułowania ocen aprobujących jedne a odrzucających inne sposoby zachowania się.
Poprawne reagowanie na frustrację można kształcić wykorzystując literaturę piękną, film, widowiska teatralne czy telewizyjne ukazujące różne sytuacje frustracyjne oraz zachowanie się przedstawionych postaci. Można również tworzyć naturalne sytuacje eksperymentalne, będące źródłem niepowodzeń lub trudności w działaniu. Nie mogę to być oczywiście sytuacje stwarzające zagrożenie fizyczne lub moralne dla dziecka bądź wpływające nłekorzy-wartość diagnostyczną i terapeutyczną.
Opisane wyżej sposoby postępowania z wychowankiem wskazują jak trudna jest często rola nauczyciela i jak niezbędne jego wszechstronne przygotowanie do realizacji zadań.
Funkcję jednego ze stymulatorów uczenia się oraz innych form działania wychowanków spełniają aspiracje. Aspiracje pozostają w różne, relacji do posiadanych zdolności, sprawności psychofizycznych, stanu zdrowia oraz Innych właściwości indywidualnych. W stosunku zaś do możliwości skutecznego działania aspiracje możliwe do zrealizowania mogą być: realistyczne, czyli zawyżone — niemożliwe do zrealizowania, oraz zaniżone, czyli zbyt niskie, nłewykorzystujące potencjalnych możliwości wychowanka.
Aspiracje zawyżone są powodem niepowodzeń doznawanych w działaniu, przeciążenia, przemęczenia, zle-
Ukształtowanie się poziomu aspiracji ucznia jest uzależnione od jego samooceny. Samoocena adekwatna trafnie odzwierciedla właściwości jednostki oraz sprzyja ukształtowaniu się realistycznego poziomu aspiracji. Samoocena zawyżona powoduje wytworzenie się zawyżonego poziomu aspiracji, wpływającego na powstawanie niepowodzeń w działaniu. Samoocena zaniżona, której towarzyszy zazwyczaj poczucie mnlej-
Wyszukiwarka