P1010500

ks/uarviyAd Ksziaicenia ogólnego

cesie kształcenia w celu zwiększenia jego efektywności. Wykorzystanie nowoczesnych środków dydaktycznych jest koniecznym warunkiem opty- , malizacji procesu kształcenia. Z tego względu powinny występować w różnych miejscach tego procesu, a więc zarówno przy opracowaniu nowego materiału i kształtowaniu u uczniów umiejętności i sprawności oraz w trakcie utrwalania, kontroli i oceny, jak też podczas stosowania zdobytych wiadomości w praktyce i rozwijania zdolności poznawczych uczniów. W tradycyjnej dydaktyce środki pełniły głównie funkcję upoglądowiającą. Obecnie funkcje środków dydaktycznych znacznie się wzbogaciły i środki te mogą efektywnie i skutecznie wspomagać i współuczestniczyć w realizacji wszystkich ogniw procesu kształcenia, pełniąc odpowiednio do kolejnych ogniw następujące funkcje:

—    wprowadzającą i motywującą (przygotowanie uczniów do aktywnego zdobywania informacji na lekcji, organizowanie sytuacji pro-

- blemowej);    *

—f źródłową i weryfikacyjną (główne źródło wiedzy ^z danego tematu, materiał do weryfikacji hipotez);

—    syntetyzującą i utrwalającą (pomoc w tworzeniu uogólnień, syntez i struktur wiedzy, utrwalaniu materiału);

—    zastosowawczą i wdrożeniową (pokazanie rożnych zastosowań teorii w praktyce oraz wzorów wykonania określonych czynności);

—    konlrolno-oceniającą.

Nasycenie procesu kształcenia wieloma środkami dydaktycznymi nie gwarantuje jeszcze wzrostu efektywności pracy nauczyciela i uczniów.

O efektach bowiem nie decyduje wyłącznie sam środek, lecz jego racjonalne wykorzystanie w poprawnie zorganizowanym i realizowanym procesie kształcenia ukierunkowanym na realizację założonych celów.

Korzystanie z możliwości, jakich dostarczają środki dydaktyczne, nie powinno być stosowane szczególnie tam, gdzie jest możliwość bezpośredniego poznania rzeczywistości. Właściwe zastosowanie środków dydaktycznych pojawia się wówczas, gdy nie ma możliwości bezpośredniego ze-iV . _Ecia, poznania rzeczywistości lub gdy granice spostrzegania właściwego ludziom uniemożliwiają obserwację¹⁶. Ma to miejsce, przede wszystkim gdy dotyczy zdarzeń i zjawisk odległych w przestrzeni lub w czasie lub przedmiotów i zjawisk, których uczeń nie jest w stanie spostrzec bezpośrednio w przyrodzie wskutek ograniczonej możliwości własnych receptorów lub wskutek szkodliwości badanego środowiska. ¹

Środki dydaktyczne w kształceniu ogólnym

3. Klasyfikacja środków dydaktycznych

Bogactwo i różnorodność środków dydaktycznych powoduje, iż różni autorzy podają własne propozycje ich klasyfikacji, biorąca podstawę odmienne kryteria, z których najczęściej uwzględniane to kryfoiunihodź-ca, funkcji, stopnia złożoności, stopnia bliskości z rzeczywiwbściąłoraz przeznaczenia. Niektóre klasyfikacje uwzględniają poiączęnfci różnych kryteriów, np. kryterium bodźca, stopnia złożoności,! przeznaczei)j«Ł|io-rąc za podstawę rodzaj eksponowanych bodźców, ffmianoyffiie jmźce wzrokowe, słuchowe i wzrokowo-słuchowe, wyróżnia się stroiki faktyczne: wzrokowe, słuchowe i wzrokowo-słuchowe?!

Przyjmując kryterium stopnia bliskości poszczególnych ś|pdkójwdy-daktycznych z rzeczywistością, wyróżniono trzy następ ującej|rupy®

1)    środki naturalne bezpośrednio przcdstawiające^?$amą rzeczy w^mć.

2)    środki techniczne ukazujące rzeczywistość w sposób pośredjraau-diowizualne, manipulacyjne, modelowe i automatyczne).

3)    środki symboliczne prezentujące rzeczywistość za pomocą Odpowiednich symboli (np. znaków, rysunków, słowa)².

Podział ten nie spełnia wszystkich wymagań poprawności logięSiej, gdyż trudno ustalić linię podziału między środkami technicznymi i symbolicznymi³.

Cz. Kupisiewicz zaproponował podział środków dydaktycznych, w którym kryterium stanowi sposób eksponowania bodźców zmysłowych oraz przeznaczenia, uzupełniając go o człon obejmujący środki częśęmwo automatyzujące proces nauczania - uczenia się.

Wyróżnia on następujące rodzaje środków:'

1)    wzrokowe (przedmioty naturalne, preparaty, modele, obrazy^che-maty, symbole itp.),

2)    słuchowe (płyty gramofonowe i taśmy magneto fonowewraz z urządzeniami umożliwiającymi posługiwanie się nimi, aparaRra-diowe, instrumenty muzyczne Ud.),

3)    wzrokowo-słuchowe (film dźwiękowy, telewizja),

4)    częściowo automatyzujące proces nauczania-^uczenia się (maszyny dydaktyczne, laboratoria językowe, komputery)⁴. |

Z kolei W. Okoń przedstawia podział środków dydaktycznych, f§)rtó-lym rodzaje eksponowanych bodźców zmysłowych podporządkowarffioy-

1

Póllur/.ycki: Uyilakiyka dla nauczycieli..., op. cl!., s. 249.

2

E. Fleming, J. Jacoby: Środki audiowizualne w dydaktyce szkoły wywrę/,^-Warszawa 1969.

3

¹¹ W. Okoń: Wprowadzenie do dydaktyki..., op. cii., s. 277.

4

Cz. Kupisiewicz: Podstawy dydaktyki..., op. cli., s. 216.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ks. Andrzej Kieiian by uczestniczące w liturgii są tylko biernymi widzami”12. Dzieci i młodzież częs
P1010502 rt Dydaktyka kształcenia ogólnego rt Dydaktyka kształcenia
P1010504 ^43 Dydaktyka kształcenia ogólnego Film dydaktyczny przede wszystkim: Istotne cechy filmu
P1010505 3sST Dydaktyka kształcenia ogólnego 3sST Dydaktyka kształcenia ogólnego cechy telewizyjnego
P1010501 37% Dydaktyka kształcenia ogólnego 37% Dydaktyka kształcenia ogólnego kryterium
DSC00597 (7) 14 Ks. Bogusław Nadolski TChr liturgii”, którą są modlitwy oraz przebłagalna ofiara kad
Ks Wacław Buryła Jakze jakże ubodzy są ci którzy nic mają nic oprócz pieniędzy nie mają
IMG !- KS! tC( BIOFIZYKA 2004 X iSLtoń promieniowania są:
IMG !- KS! tC( BIOFIZYKA 2004 X iSLtoń promieniowania są:
1. WPROWADZENIE 1.1. Pojęcia ogólne Środkiem smarnym nazywa się każdą substancje, którą stosuje się
Instrukcja bhp mięsiarka do ciasta(1) INSTRUKCJA BHPPRZY OBSŁUDZE MIESI ARKI DO CIASTA UWAGI OGÓLNE
Instrukcja bhp szafa chłodnicza INSTRUKCJA BHPPRZY OBSŁUDZE SZAF CHŁODNICZYCHUWAGI OGÓLNE 1 Szafy ch
I. Informacje ogolne §1 1.    Studia są prowadzone na podstawie programów studiów
PODZIAŁ PROBLEMATYKI METAFIZYCZNEJ Spotykane ogólne charakterystyki metafizyki są albo bardzo
Organy główne ONZ -    Zgromadzenie ogólne (organ w którym są reprezentowane wszystki

więcej podobnych podstron