Prryi.ijiScr -.Aiego nxh-. jest np. toczenie się kuli walca jy^. rzy ciyrfl jeżeli toczenie odbywa »tę bez pośJizgu. to -2BK ,, _ Ra>. pitic a - premier. toczącego się walca.    ^ 'óu

Enen:    -rrę’;. «.•>.» Gd> sprężyna jest rozciągana o '

J r    n< podstaw* wzoru na pracę £ energuj *

sprężystości wynosi    ^Pottf*h^

kr²

z, = -5—    JBHi

pray

gdzie/. - w»polvzyr:c:k spręży .toici sprężyny. W przypadku ro?x ;_ub ściskanego p_;-:a współczynnik A' jesi określony właściwościami iyiiymi rożieriału, zgadnie 1 prawem Hookc'a, i zależy od długości i

kroju pręia.

Fnergia grawitacyjna. Ciało znajdujące się w polu posiada energię potencjalną grawitacyjną. W zadaniach tego będziemy rozpatryw*.'; tylko pole grawitacyjne ziemskie. Naj^yj^ jest wtedy przyjąć, że cnergu potencjalna równa się zeru w dowolniej branej przez nas odległości *_y od środka Ziemi Wówczas w Jt„+h od środka Ziemi ciało będzie miało energię potencjalną

£, - mgh |/>! « K₀

(u;

gdzie g przyspieszenie ziemskie wr odległości K₀ od środka Ziemi oddalaniu się od środka Ziemi siły grawitacyjne wykonują pracę u, a więc energia potencjalna rośnie. Jeśli za zerowy poziom cnetgii cjalncj przyjmiemy powierzchnię Ziemi, to dla h < 63 km błąd wy ni cy z przyjęcia tego wzoru nic przekracza 1 %.

7asada zachowania energii mechanicznej. Siły. dla których na określić energię potencjalną, nazywają się silami zachowa*' Przy kładem takich sił są siły sprężystości, siły grawitacji, a także stły

lmo>i.«>.— n-----

tros ta tyczne Praca sił zachowawczych jest równa zmianie energii cjaincj. W związku z tym obowiązuje zasada zachowania energii

•'.et. Mówi ona, że jeżeli na układ nie działają siły zewnętrzne, a ^ j

ciulami ub• • •

._ ......... .uv uziutują sny zewnętrzne, a

nulami układu działają jedynie siły zuchowawcze. to suma energii pal

nej i energii kinetycznej einl tego układu nie zmienia się w czasie

+ Ą‘

<21

const

(11

wartości energii w chwilach /, i W1

—o-" niwiiacni, uj.

«^h"^Wawt'>^cl>. 'ak.ch „_{k Slly Uttla}, _sll).

ii

sc^^ł

«***"

w* Ir

< w ’ ^c' ?,|

E^S***"!

S*** ** i^^n>,n

B^⁷°^C^v

pciu _fr.«'«W’>^{ro (} 1

-«<«>•

Jeżeli w polu gra wi tacy wita cr.ergia mcchaniczn dopóki możemy zamedb ciała zderzają sic. to tal energię każdego z tych c w ówczas siły oddziaływ; łych ciał po/ostajc wie! dmlają tylko siły rach.

™ P« «

,    aa_ra,_cnia

1 ^{,,c> ch}

**

W<. lub ^^,dy

f-ac, "T'^mu P

^ w CK

i