P1080837
Wojciech Bołoz
i wieczorem swoje rewiry, a gdy cyrulik rozpozna zarazę, należało zabezpieczyć okna i drzwi domu w taki sposób, aby nie można go było opuścić, dostarczając jednak żyjącym w nim ludziom potrzebną żywność27. „Czarna śmierć” w Krakowie w roku 1677 zabrała 21 572 osoby28.
Śmierć stawała się oswojona także z powodu szczęśliwego losu zmarłych, którzy osiągnęli „spokój Boży". Śmierć oznaczała bowiem dla nich rodzaj wyzwolenia. Taka „dobra śmierć” nachodziła człowieka najczęściej w łóżku i była przez niego oczekiwana. Po świątobliwej śmierci zmarły powinien opiekować się żyjącymi, dlatego grzebano go w pobliżu kościoła. Ten sposób spoufalenia ze śmiercią był spowodowany chrześcijańskim modelem umierania29.
b) Śmierć własna
Drugi model historycznego stosunku do śmierci podkreśla wprawdzie powszechność tego wydarzenia, ale przenosi je na poszczególne jednostki. Model ten głosi: każdy człowiek, i ja też muszę umrzeć! Jeżeli świadomość indywidualnej śmierci nie była pielęgnowana powszechnie, ale tylko w niektórych kręgach elitarnych: rycerzy, zakonników, kanoników, to dlatego, że wymagała ona określonego poziomu umysłowej kultury. Indywidualnej świadomości zbliżającego się końca życia towarzyszyło przeświadczenie, że w godzinie śmierci trzeba zamknąć swoje życie i rozliczyć się z nim. Po śmierci ciała rozpoczynał się nowy okres egzystencji, na który człowiek nie miał bezpośredniego wpływu, mógł jednak zapewnić sobie lepszą przyszłość przez zamawianie Mszy św. i zakładanie pobożnych fundacji. Trwałej świadomości zbliżającego się końca życia towarzyszyło często wielkie umiłowanie życia doczesnego i jego radości. W stosunku do poprzedniego modelu uświadomiona „śmierć własna” kładła większy nacisk na życie pozagrobowe, ponieważ w odróżnieniu od życia doczesnego było ono pozbawione granic czasowych i utożsamiało się z głównym chrześcijańskim celem - zbawieniem. Pojawiły się też nowe obyczaje, które sprawiły, że śmierć została nieco przesłonięta tajemniczością (całun, katafalk, pomniki).
Zmiana ta zaczęła się już w XII wieku i związana byłą z nową stratyfikacją społeczną. Przynależność do różnych grup społecznych widoczna była w jakości obrzędów pogrzebowych, które zmarłemu przysługiwały. Wobec narastających tendencji do coraz bardziej wystawnych pochówków, obrzędy te próbowano ograniczać przez różne zakazy: zmniejszając liczbę dni trwania obrzędów pogrzebowych, ograniczając liczbę uczestników pogrzebu tylko do bliższych krewnych (np. do czwartego stopnia), czy wreszcie ograniczając wyrazy żalu.
27 Por. J. Kracik, Pokonać czarną śmierć. Staropolskie postawy wobec śmierci. Wydawnictwo m, Kraków 1991,67.
28 Por. tamże, 98.
29 Por. M. Vovelle, Śmierć w cywilizacji Zachodu, dz. cyt., 84.
180
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
P1080830 Wojciech BOŁOZ IF.iB UKSW WarszawaHistoryczne i współczesne postawy wobecśmierci Śmierć jes
P1080831 Wojciech Bołoz socjologicznym, ekonomicznym, teologicznym i filozoficznym jako zakończenie
P1080839 Wojciech Bołoz Stosunek ludzi późnego średniowiecza do życia jest wewnętrznie sprzeczny. Z
P1080833 Wojciech Bołoz W roku 1968 powołano w Harward Medical School Komisję Nadzwyczajną (Ad Hoc C
P1080835 Wojciech Bołoz strony pomoże uchwycić stałe elementy towarzyszące temu zjawisku i postawom
P1080841 Wojciech Botor. końcowego etapu życia człowieka. Ponieważ pojawił się lęk przed umieraniem,
Prezydent Rzeczypospolitej obejmuje swoje stanowisko, gdy Sąd Najwyższy stwierdzi ważność wyborów i
Obrazek skanu16 Zanotuj swoje ustawienia gdy urządzenia do obróbki wideo i innych mniej typowych zad
DBAJ O ZDROWIE SWOJE I INNYCH Gdy jesteś chory,zostań w domu. Często myj ręce. Unikaj dotykania oczu
tpn w alpach i za alpami37 01 224 pogrzeb dziwne miał przepisy czy zwyczaje swoje. Naprzykład, gdy
P6170035 (Custom) 42 PROCESY GRUPOWE 1976,
CHROŃ SWOJE DŁONIE Gdy regulator poziomu wysuwu tłoka rozłupującego jest w pozycji powrotnej trzymaj
Dorysuj drugą stronę obrazka i opisz swoje uczucia, gdy przeżywasz daną emocję. www.akademianiemanud
więcej podobnych podstron