P1120449 resize

P1120449 resize



343

343

MAREK GEDL


ZANIK KULTURY ŁUŻYCKIEJ NA COtMYM iLASKU


1. Bogucice, pow. Opole 1 Gołkowice, pow. Kluczbork

3.    Gosławice, pow. Opole

4.    Kobylno. pow. Opole

5.    Komorzno, pow. Kluczbork


■H jajowate v przybliżeniu. adobtooe krótkimi listewkami plastycznymi, typowe aą w okresie halsztackim na Górnym Śląsku1', podobnie jak i naczynia zdobione ciągłą listwą umieszczoną poniżej kra Md a, które masowo występują w południowej aęśd Górnego Śląska w starsze) fazie okresu halsztackiego1. Na cmentarzysku w Kietrzu, pow Głubczyce. mają one bardzo często wygładzoną powierzchnię zewnętrzną, Zu-pełnie wydaje s.ę niecelowe wyszukiwanie analogii do podobnych naczyń z Cieszyna ał m Słowacji2 3.

May o krawędź. zagiętej do środka pojawiają się na Górnym Śląsku Jul w V okresie epoki brązu0, a powszechnie występują w okresie halsztackim".

Płaskie pokrywki z pierścieniowa tym uchwytem są typowymi okazami dla zespołów podgrupy głubczycklej we wczesnej fazie okresu halsztackiego3.

NaczynU baniaste z szyjką (wg A. Kietlińskkj). Jak wynika z opisu kształtu l ornamentu, mogą pochodzić z późnej fazy epoki brązu lub ewentualnie z wcatane) fazy okresu halsztackiego to naczynia o baniastych w przybliżeniu frnrtoeh. wyodrębnionych szyjach, niekiedy zaopatrzone w ucha umieszczone na grzbiecie naczynia lub o nasady szyi Naczynia te bywają zdobione liniami rytymi pcnocio u łwseitr szyi i grupami ukośnych kresek na brzuścu: niekiedy kreskom towarzyszą grupy dołków lub nakłuć (tabi XLV1II B. 12; XLV 11). Farmy te. Jak 1 ornament typowe są szczególnie dla późnej fazy epoki brązu1. Analogicznie sytuacja przedstawia się w wypadku cienkościennych czerpaków zdobionych wewnątrz rytym ornamentem (tabl XLV 10)“.

Reasumując przedstawione rozważania należ)- stwierdzić, ic ceramika kultury łużyckiej z Góry Zamkowej w Cieszynie pochodzi najprawdopodobniej z późnej fazy epoki brązu i wczesnej fazy okresu halsztackiego Omawiana osada wykazuje wiele wspólnych cech w materiale z podgrupą ghibczycką z południowej części Górnego Śląska. Datowanie tego materiału na wczesną fazę okresu lateńskiego wydaje się być zupełnie pozbawione podstaw. Wśród ułamków naczyń zilustrowanych na tablicach XUV—XLVin trudno Jest dopatrzyć się nawet form typowych dla późnej fazy okresu halsztackiego.

Mośna ewentualnie wysunąć przypuszczenie, źe osadnictwo kultury łużyckiej na Górze Zamkowej w Cieszynie zanika wraz z upadkiem kultury łużyckiej na terenie wyżyny gbbczyddej.

Według ogólnie przyjętego poglądu do upadku i zaniku kultury łużyckiej przyczyniła się kultura pomorska3. Według ujęcia J. Kostrzewskiego3. podtrzymanego cegłą także przez innych archeologów polskich3, ludność kultury pomorskiej na drodze bezpośredniej ekspansji połączonej z migracją zniszczyła kulturę łużycką

" Gedi, Zróżnicowanie terytorialne., s. 21

*    Gedi. ©p. ar, a 38, iye. 7, t.

*    Kietlióika, op. cit., s. 106.

*    Zettler. op. dL, ryc Ib

*    Gedi Zrótmcomme terytorialne., s 18. ryc. 6. 7. 9.

■    Gedi. op. dl, a. 18, ryc. 7, 9.

*    Zettler. op. rit, ryc. l a. L

■    Zettler, op. ar., ryc. 16/11

*    W. Antoniewicz, Archeologia Polski, Warszawa 1928, s. 117 n, 131 tt; J. Kostrzew»ki. Od mezolitu do okresu wędrówek ludów, (w:) Prehistoria nem polskich. Kraków 1939-1948, s. 282. 294. tenże. Pradzieje Polski. Poznań 1949, S. 131,160—181.

“ KoitrzewskŁ Od mezolitu.3, s. 298; Kos trzewiki Pradzieje-, t.132, 169—181. MB

“ K Jażdżewski, Atlas do pradziejów Słowian, Łódź 1948. tekst, s. 50; Jam-ki. Zagadnienie upadku-, i. 80.

i. Krzanowice, pow. Opole t Ligota Dolna, pow. Ktoezbork & Nowa Wieś Królewska, m. Opole 9. Ołesno-Walce li Preśifce. pow. Kluczbork

i podbiła jej nosicieli Jedynie T SuHtnlmki odnosił się nieco sceptycznie do UJ hipotezy3. Ludność kultury pomorskiej miała wykorzystać okres osłabienia kultury łużyckiej spowodowany najazdem scytyjskim3 dla opanowania jej terytorium.

W północnej części Górnego Śląska znamy dotąd dziesięć stanowisk zaliczanych

1

s. 159.

2

*    Sulimłrski. Zagadnienie upadku-, s. 159-181.

3

   Kostrzcwskl. Pradzieje-, t IM; Sulimłrski Zagadnienie upadku-,


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
P1120444 resize LEON JAN IW* Mapa 1 Stanowisk* kultury pomorskiej na Pontonu Gdańskim, na któiych oć
69911 P1120455 resize f Ryc 3. Cerami)ca schyłkowej fazy kultury łużyckiej z północnych Moraw («f A.
P1080151 resize C n o 11 Iw y Euccnl Osadnictwo ludności kultury łużyckiej na Wzgórzu Zamkowym w Szc
P1120453 resize 312 MAREK OBM. przez kulturę łużycką znalazła się we wczesnym okresie lateńskim w ob
P1120519 resize MAREK GEDL POCZĄTKI ROZWOJU KULTURY ŁUŻYCKIEJ NA GÓRNYM ŚLĄSKU W roku 1962 ukazała s
P1120446 resize *UWAGI O ZANIKU KULTURY ŁUŻYCKIEJ NA GÓRNYM SLASKU Kultura łużycka, która trwa na na

więcej podobnych podstron