odstawowe wlaieiwoSci fizyko-chemiczne gruntów

Grunty o równoległym układzie cząstek iłowych wykazać powinny znacznie wi^ki pęcznienie niż grunty o nierówńoległym układzie cząstek. Pęcznienie zależy je' także w dużym stopniu i od jakości adsorbowanych kationów.

Iły zawierające kationy sodu mają dużą nasiąkliwość wody i wykazują znaczne ii nienie; po wymianie na kationy o wyższej wartościowości, np. wapnia, grułx warstwy podwójnej na cząstkach iłowych zmniejsza się — iły mniej pęcznieją. Pr: kładem mogą być bentonity, które-z adsorbowanym kationem sodu (Na-bentor mają nasiąkliwość około 700%, a te same bentonity z kationem wapnia (Ca* n tonit) — tylko 300%.

Jednym ze sposobów wzmocnienia iłów może być więc wymiana kationów; w; , są tym lepsze, im wyższa jest wartościowość wprowadzonych kationów (rys. 3.1 Wymianę kationów przeprowadza się często elektrochemicznie za pomocą p . stałego, stosując anody z aluminium, a katody — z miedzi. Bematzik (1947) pod że uzyskiwał w ten sposób zwiększenie kąta tarcia wewnętrznego z 23° do 35°, r jednoczesnym znacznym zmniejszeniu się ściśliwości.

Wpływ różnych kationów na pęcznienie gruntów widać z rysunku 3.13, poda i przez J. C. Kuli sza (Babkow, 1956).

Jakość kationów i grubość błonek wodnych ma bardzo duży wpływ na wodop puszczalność gruntów — im grubsze są błonki wodne na cząstkach gruntu, mniejsza jest jego wodoprzepuszczalność, gdyż coraz większą objętość zajr woda błonkowa, mocno związana na powierzchni cząstek.

li pojemności* |

■ mm ■ || |

i potencjał ekkłrol

ze zmienną k< . istnieje w niej pewiei ^btionów, utwierc strefy dyfuzyjnej ({im 1950). Istnienie ńiślist elektrycznych

3.3.2 Pojemność wymienna

Grunty o wysoce rozwiniętej powierzchni właściwej mają zdolność adsorbowanu

i zatrzymywania jonów ciał rozpuszczonych w wodzie przy jednoczesnym oddania do roztworu równoważnej liczby jonów, wchodzących w skład ich warstwy pódl wójnej. Liczba wymiennych jonów, wyrażona w mili waleń tach na 100 gramów suchej masy gruntu, nazywa się pojemnością wymienną.

10 Ź0 Ho 40    50    60    70

Zawartość frakcji iłowej < 0,002mm (%)

i

feju ' ^ potencjału

^, ®^llowych, od wilg modnym, ora ^{IkL !>ofcn}0ato ełdrtrokj

3.14

Zależność między pojemnością wymienną! i zawartością frakcji uff

^aaa'

PJP^ Chiton | 'Matole*