P1000662
w MAŁYM DOMKU-
xx\ i
pisał Rittner w numerze 196 Czasu w felietonie datowanym w Wiedniu 27 sierpnia. Wysławszy ro-d7ine na wakacje, kończył pisarz trzeci swój utwór dramatyczny, rezerwując sobie na wyjazd do ulu-
bionej Wenecji — wrzesień.
Nowy dramat okazał się niemal dramatyczną przeróbką Przebudzenia, chociaż wykaz rożnie dzielących oba utwory zacząć trzeba od porównania pierwszych ich kart.
Przebudzenie, napisane pierwotnie po niemiecku, nie zawierało jakichkolwiek wskazówek dotyczących miejsca, w którym akcja się rozwija. Dramat przeznaczał Rittner dla teatru krakowskiego, pragnął więc przedstawić publiczności tamtejszej jej własne otoczenie — o ile pozwalały mu na to doświadczenia wychowanka Theresianum. Po spisie osób położył w każdym razie napis: ,.Rzecz dzieje się w małym mieście w Galicji *. Publiczność krakowska widziała wprawdzie na scenie tylko wnętrze małego domku w tym miasteczku, dowiadywała się jednak, że miejscowość jest siedzibą sądu, że ma szpital i aptekę. Dociera do miasteczka postęp techniczny — posiada ono stację kolejową, a ostatnio buduje się tutaj most: „zwykły mościk na łańcuchach'*, „eine Kettenkonstruktion * — według słów inżyniera a zatem most wiszący. Otóż nie znajdziemy takiego mostu na mapie ani ówczesnej, ani dzisiejszej Małopolski: pierwsza konstrukcja tego rodzaju znalazła
konstrukcjo łańcuchowa.
XXVTT
u granicach państwa polskiego dopiero w roku
Rittner postępował więc inaczej niż Zapolska V której dramatach można rozwiązywać realia topo-nalieznc 7 podaniem nie tylko miejscowości ale „iwet ulicy i numeru domu. Chodziło mu wyłącznie!
, „kazanie przekroju jednego z wielu małych dom-1 ,«»w galicyjskich. Różnice te sięgały jednak dalej.1 ,<Iv Rittner ukazuje niewątpliwie nieco szersze spektywy niż w podobnych dramatach G. Zaciska. Wybitna pisarka porzuciła już w swych Kij lepszych utworach problematykę polityczną i spoci zna podejmowaną w okresach wcześniejszych Ograniczając się do demaskowania galicyjskiego nieszczaństwa, przyczyny zła przypisywała po progu ludzkiej głupocie. Rittner poszedł krok dalej wykazywał, że zakłamanie prowadzące do kata-k rot małego domku było wynikiem stosowania lorm mieszczańskiej moralności. Wystarczyło tylko uchylić się od ulegania tym normom — dowodził Rittner — aby uchronić się od losu Karola. Dzięki ' mu ujęciu — powtórzmy — W małym domku »t wiera szersze perspektywy niż Moralność pani Bilskiej. Moralność mieszczańska nie była bo-• iem zwykłym przejawem ludzkiej głupoty, ale >\ la tworem historycznym, ulegającym wówczas wyraźnemu rozkładówka zasługą realisty pozosta-11ie umiejętność zdemaskowania fałszów całego sytemu. Nawet Sędzia z utworu Rittnera zdaje sobie sprawę w rozmowie z Karolem, że sprawiedliwoś
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Tadeusz Rittner1 T. Rittner, W małym domku (3 strony) Tadeusz Rittner (pseudonim: Tomasz Czaszka) (u
P1000697 16 T RITTNER: W MAŁYM DOMKU jestem, że go zrobią burmistrzem. Czego ty się tak cieszysz? JU
P1000661 xxrv SPRAWY MA! YCH LUDZ! HI. *W MAŁYM DOMKU« Tekst Maszyny, jako jedyny spośród dramatów R
P1000685 hittner w literaturze polskiej LXX njęCja _ w małym domku, Głupi Jakub i Wilk} w nocy, obok
P1000691 6 T RITTNBR: W MAŁYM DOMKU MARIA Kiedy byłam jeszcze u matki w Krakowie, to nie potrzebował
P1000692 T. RITTlfER: W MAŁYM DOMKU KASIA Tak, tak... ■ MARJA Rzucił wszystko i...
P1000695 14 7 niTTNEH: W MAŁYM DOMKU JURKIEWICZ Jak widzisz, zaczynam mieszkać. MARIA wstając Nawet
P1000706 36 I RITTNER: W MAŁYM DOMKU SIELSKI powoli, smutnie Wiem... wiem. Słyszałem o tym strasznym
P1000707 18 18 T riTTNER: W MAŁYM DOMKU WANDA śmiejąc się nuteao że Lolek się gniewał?... ależ bo..
P1000709 42 T. RITTNER: W MAŁYM DOMKU MARIA Bój się pan Boga! Co za lampart!... Mówiłam mu, żeby zro
P1000725 74 T. RITTNER: W MAŁYM DOMKU DOKTÓR Ja w ogóle nie zapraszałem na żadne kolacje jeśli chcą,
P1000749 122 T. RITTNER: W MAŁYM DOMKU drażniące ? panom mowie Niech pan nie rnv*i-ni i oi tyle impo
P1000756 136 T riTTNEB: W MAŁYM DOMKU DOKTOR I tak być nie może... z tym naturalnie żvć niej można..
59370 Tadeusz Rittner2 T. Rittner, W małym domku (3 strony) Scena 4. Kosicki rozmawia z Jurkiewiczem
P1000647 116 MHLIOTEKA. NARODOWA TADEUSZ RITTNERW MAŁYM DOMKUDRAMAT W TRZECH AKTACH OPRACOWAŁ ZBIGNI
P1000694 T JU1TNBB w MAŁYM DOMKU 12 T JU1TNBB w MAŁYM DOMKU 12 MARIA Nasze meble stare, mamy zawsze
P1000700 „ RITTNER: W MAŁYM DOMKU pnrponmM rni się ten kadryl*, który grali „ naczelników... la la l
P1000711 , RITTNER. w MAŁYM DOMKU kosicki Niech pani zgadnie. JURKIEWICZ wchodząc Czy mogę pani
więcej podobnych podstron