Screenshot 07 11 15 ,E(

Od 1923 r. rozpoczyna się ważny etap w jego życiu - otrzymał Katedrę Nauki

0 Wychowaniu przy uniwersytecie w Jenie, zwolniona przez, słynnego i wpływowego herbartystę - W. Reina. Swą działalnością i poglądami pedagogicznymi przeciwstawił się Reinowi, doprowadzając do konfliktu, który miał negatywny wpływ na rozprzestrzenianie się idei planu jenajskiego w Turyngii. Pierwszym posunięciem Petersena w kierunku uwolnienia się od (błędnej, jego zdaniem,

1 obciążonej idealizmem, intclcktualizmcm i indywidualizmem) pedagogiki Herbarta i jego protagonistów było utworzenie w 1924 r. przy uniwersytecie w Jenie nowej i zaprojektowanej w duchu pedagogiki reform uniwersyteckiej szkoły ćwiczeń.

W dalszych latach jego dążenia koncentrowały się na popularyzacji eksperymentu, jego ugruntowaniu w oficjalnej pedagogice i podbudowie teoretycznej. Służyło temu in.in. utworzone w 1926 r. Koło Przyjaciół Szkoły Uniwersyteckiej czy coroczne spotkania - mające z czasem rangę międzynarodową - zwane przezeń „tygodniami pedagogicznymi”. Spotkania te były. być może, pomysłem zaczerpniętym od H. Gaudiga, który organizował z wielkim powodzeniem od 1921 r. ..lipski tydzień pedagogiczny". Przetłumaczenie prac poświęconych planowi jenajskiemu oraz prezentacja eksperymentu na Międzynarodowym Kongresie Ligi Nowego Wychowania w Locamo nadała szkole wspólnoty życia jeszcze większego znaczenia, budząc nią tak wielkie zainteresowanie, że, jak podaje J. Jędrychowska, studiowali pod okiem Pctcrscna także Chińczycy i Japończycy¹.

W latach trzydziestych wraz zc zmianami w życiu politycznym Niemiec Petersen dokonał jednak istotnej reorientacji swych poglądów w kierunku ideologii volkistowskiej. przyjmując wobec nazistów postawę oportunistyczną. Jedynym wyraźniejszym motywem opozycji wobec tendencji dehumanizacyjnych była jego działalność - od 1932 r. - w ramach Związku Niemieckich Ewangelickich Gmin Szkolnych w Rzeszy i napisana przezeń w 1936 r. ekspertyza, w której bronił szkolnictwa wyznaniowego. Mimo to - jak twierdzi M. S. Szymański - bywał zaliczany do liderów pedagogiki nazistowskiej.

11.2. Poglądy pedagogiczne P. Petersena

Współcześni Pctcrsenowi i historia bardziej doceniły jego osiągnięcia praktyczne niż naukowe². Dzisiejsi niemieccy badacze jego spuścizny zwracają uwagę na jego wysiłki stworzenia samodzielnej, „pozbawionej iluzji” nauki o wychowaniu, którą