skanuj0059 (2)

początkowym okresie życia dziecka będą to działania pobudzające rozwój moto-ryczny, działania skłaniające dziecko do aktywnego wysiłku w nauce mowy i stopniowo pobudzające do coraz bardziej złożonych procesów poznawczych dziecka, do rozwijania jego zainteresowań i motywacji.

1.3. Interakcja nauczyciel - uczeń

Stosunek nauczyciela do uczniów oraz jego metody pracy dydaktyczno-wychowawczej są wykładnią osobowości nauczyciela, realnych sytuacji i warunków środowiskowych. Aby nauczyciel mógł w sposób właściwy spełniać swoje role zawodowe i społeczne, musi posiadać odpowiednią wiedzę rzeczową, umiejętności jej przekazania a przy tym umiejętności kontroli wyników pracy uczniów. Z. Zaborowski (1976) mówi ponadto o "podnoszącej osobowości" nauczyciela. Jest to o-sobowość, która "sprzyja zaspokajaniu potrzeb ucznia i jego rozwojowi intelektualnemu a także moralno-społecznemu" (s. 568). Tego typu osobowość przejawia się najpełniej w kontaktach nauczyciela z uczniami. Zapewnia poczucie bezpieczeństwa i wzajemne zaufanie.

Wydaje się, że pierwszym i niezbędnym warunkiem prawidłowych interakcji między nauczycielem i uczniami jest - podobnie jak we wszelkich kontaktach międzyludzkich - szacunek dla człowieka. I tu od nauczyciela wymaga się postawy bezwarunkowej akceptacji osoby ucznia. Zaborowski (1976) podaje, że postawa taka polega na respektowaniu odrębności ucznia, wierze, że ma on szereg cech pozytywnych, że w odpowiednich warunkach może prawidłowo rozwijać się. Łączy się to z empatycznym rozumieniem przeżyć i potrzeb ucznia oraz z zachowaniami życzliwymi, opiekuńczymi, nagradzającymi.

W pracy z dzieckiem w szkole nauczyciel stosuje różnorodne środki dydaktyczne i wychowawcze. Można je klasyfikować na podstawie różnych kryteriów. Są to więc szeroko rozumiane nagrody, budzące u dzieci przeżycia przyjemne o-raz środki negatywne, łączące się z przykrymi emocjami. Jedne ze środków wychowawczych pobudzają aktywność dziecka, inne ją hamują lub ograniczają swobodę działania; jedne opierają się na kontroli zewnętrznej, inne w mniejszym lub większym stopniu uruchamiają wewnętrzne mechanizmy regulujące zachowanie. Różna jest też skuteczność poszczególnych środków dydaktycznych i wychowawczych. Warto przytoczyć w tym miejscu opinię psychologów o orientacji humanistycznej: "Te wszystkie czynniki psychologiczne i społeczne, jakie wzmagają lęk, hamują impulsy do poznania; wszystkie zaś czynniki sprzyjające odwadze, wolności i śmiałości będą tym samym wyzwalały naszą potrzebę poznania" (Maslow, 1986, s. 73). A przecież o to właśnie chodzi w pracy pedagogicznej.

Współczesny nauczyciel dysponuje szeroką gamą metod pracy i pomocy naukowych, które są opracowywane i wykonywane bardzo starannie, estetycznie, w oparciu o najnowsze osiągnięcia nauk dotyczących możliwości rozwojowych dziecka. Dobór określonych środków dydaktyczno-wychowawczych zależy bezpośrednio od nauczyciela. Nie jest to jednak sprawa prosta, gdy weźmie się pod uwagę liczebność klasy, w której nauczyciel prowadzi lekcje. Metody pracy wymagają dużej elastyczności, uwzględnienia indywidualnych predyspozycji i oczekiwań poszczególnych uczniów.

Z badań przeprowadzonych przez S. Guz (1987) wynika, że w pracy dydaktyczno-wychowawczej z dziećmi wzmocnieniami - czy to pozytywnymi czy negatywnymi - należy posługiwać się z dużą ostrożnością i rozwagą. Niekorzystnie bowiem odbija się na motywacji i poziomie aspiracji dzieci zarówno częste i kolejne doznawanie przez nie niepowodzenia jak i powodzenia w działaniu Z tego względu bardzo ważna jest troska o odpowiedni dobór i zmianę zadań stawianych dzieciom. Chodzi o to, by były one w stanie pobudzać, podtrzymywać i rozwijać ich motywacje, aspiracje, ciekawość i zainteresowania. Ważne jest też tworzenie takich warunków, by aspiracje i potrzeby osiągnięć u dzieci kształtowały się na poziomie dostosowanym do ich aktualnych możliwości. Dopiero takie działania zapewnią dzieciom optymalny poziom napięcia motywacyjnego w ich procesie u-czenia się.

Efekty procesu kształcenia zależą szczególnie w początkowym okresie nauki szkolnej od nauczyciela, który jest dla dziecka nie tylko osobą wzbudzającą aprobatę lub dezaprobatę, ale symbolem szkoły i najważniejszym wzorcem do naśladowania. Im więcej gratyfikacji uczeń będzie uzyskiwał w kontaktach z nauczycielem, tym więcej przedmiotów związanych ze szkołą będzie wywoływać emocje pozytywne. One z kolei wpływać będą na stosunek dziecka do nauki. Jeżeli w młodszym wieku szkolnym ukształtuje się u ucznia negatywna postawa do nauki to w późniejszych latach bardzo trudno jest wpłynąć na zmianę takiego stanu rzeczy.

To, co zostało powiedziane, nasuwa wniosek, że trafny dobór środków dydaktyczno-wychowawczych i indywidualizowanie podejścia do dzieci, ale przede wszystkim osobiste zaangażowanie i rzetelność w pracy pedagogicznej nauczyciela może doprowadzić do pełnych efektów procesu kształcenia, w tym talcra do rozbudzenia u dziecka trwałej motywacji do nauki.

11

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
img014 (63) Zabawy słuchowe Są prowadzone przez matki intuicyjnie, od pierwszych chwil życia dziecka
Bereziewicz, psychologia ogólna, Automatyczna regulacja emocji. W pierwszym okresie życia dziecka pe
24353 skanuj0008 (16) W ramach pierwszego obszaru będą to przedsięwzięcia związane z wakacyjnym wypo
Jak to działa ? W okresie objętym Programem prowadzone będą badania stanu rzek w zakresie monitoring
skanuj0028 (145) 56    Arkussęo kalkulacyjneĆwiczenie 4 Jakie będą wyniki działań ary
img269 U 3-latków czynności te w początkowym okresie wykonywane będą przez dzieci z udziałem dorosły

więcej podobnych podstron