0270

Dalsze losy Anny są nam nieznane. Wzmiankowana w dokumencie Przemyśla II z 3 lipca 1280 r. ') Anna domicella de Ocensko, soror nostra charissima, nie jest niewątpliwie niniejszą Anną, córką Bolesława Pobożnego²), ale córką Przemyśla I: nie ma bowiem śladu, iżby pierwsza była mniszką w Owińskiej, gdy przeciwnie co do drugiej fakt ten wyraźnie stwierdzają źródła (V. 8.).

14. Ryksa Elżbieta.

Że Przemysł II zmarł bez potomka męskiego, poświadcza -wyraźnie Janko z Czarnk.^:i) (absgue prole masrulina). Pozostawił natomiast córkę jedynaczkę, unicam filiam, jak się wyrażają Chroń. Ani. Reg. '), Pułkowa⁵'), Kron. Oliw.⁰). W źródłach polskich wcześniejszych, jako to: w Bocz. Tras.⁷) i Bocz. Wielk.^s), nosi ona jedno tylko imię Byksy; w źródłach obcych, jak u Pułkawy⁹), Arnpeka¹⁰). Sifr. eomp. hist.^u) i in. nazywaną jest stale Elżbietą. Przyczynę, tłomaczacą owe zmianę imion, wyjaśnia Chroń. Aul. Reg. ^lL’), mówiąc o ślubie jej z Wacławem II: Ipsa namgue regina, que prius vocabulo proprio Beyczka, nunc vero in coronacione iuhentc reeje mufato no minę Elizabeth nuncupata est. Zmiana imienia nastąpiła tedy z nakazu Wacława, i nie jest wcześniejszą od r. 1803. Dopiero w późniejszych źródłach polskich pojawia się jej imię Elżbieta, i to albo wyłącznie, jak n. p. w Ouaed. memor.^1B), albo w połączeniu z dawniejszem imieniem Byksy, jak w Kalał. bisk. krak. ") i u Długosza¹⁵).

Że była córką Przemyśla z jego drugiej żony, Byksy szwedzkiej (F. 10.), na to wskazuje już samo jej imię, następnie zaś wyraźny przekaz Bocz. Tras.¹⁶): Bieliła, uxor ducis Premislii II, peperit filiam.

Powyższej zapisce o urodzinach Byksy nadaje tenże rocznik datę 1 września 1288 r. Przekaz Rocz. Tras. stwierdza niezależnie od niego Kron. Benesza z Weitm.¹⁷), dając jej w r. 1300 trzynasty rok życia. Małą, łatwo zresztą wytłomarzyć się dającą niedokładność, zawiera w tej mierze Chroń. Aul. Reg.^1S), podając, jakoby Ryksa w 1300 r. miała już czternasty rok życia.

Według tegoż Chroń. Aul. Reg.¹⁹) Ryksa jeszcze za życia ojca, a więc jako kilkuletnie dziecię zaręczoną została Ottonowi, synowi Ottona margrabiego brandenburskiego; małżeństwo nie przyszło jednak do skutku, gdyż narzeczony przed ślubem umarł. Ten ostatni fakt. t. j. śmierć narzeczonego, musiał zajść w każdym razie przed 25 lipca 1300 r., w którym to dniu postanowionem już zostało małżeństwo Byksy z Wacławem czeskim. O którym Ottonie jest tu mowa, tego wyraźnie Chroń. Aul. Reg. nie podaje, a było właśnie w owym czasie w rodzie margrabiów brandenburskich kilku Ottonów, zrodzonych z ojców tegoż samego imienia. Jednym z nich był Otton V Długi, syn Ottona III; nie wchodzi on tu jednak w rachubę zarówno ze względu na znaczną różnicę wieku w porównaniu z Ryksa, jako też i z tego powodu, że jeszcze od roku 1268 żonaty był z Judytą, hrabianką henneberską, która go przeżyła. Drugim był Otton VI Mały, również syn Ottona III; i ten jednak nie rńoże tu być brany na wzgląd, albowiem już r. 1291 wstąpił do zakonu, a umarł dopiero r. 1303; zresztą od r. 1279 zaręczony był z Jadwigą, córką króla Rudolfa I. Pozostaje zatem już tylko jeden Otton, syn Ottona V Długiego, występujący w dyplomatach r. 1291, który później (przed r. 1298) wstąpił rzekomo do zakonu Jahannitów-°), a o którym żadnych dalszych wiadomości nie posiadamy. Szczegół o wstąpieniu Ottona do zakonu sprzeciwia się wiadomości Chroń. Aul. Reg., według którego małżeństwo jego z Ryksa rozerwane zostało przez śmierć; gdy wszelako zważymy, że przekaz o stanie zakonnym Ottona nie jest wiarogodnie poświadczony, snadno możemy uwierzyć zapisce Chroń.

1) Kod. dypl. Wielk. I. nr. 496. — 2) Jak dawniej przypuszczał Ulanowski, Kilka słów o małż. Przem. II. Rozpr. Akad. Umiej. Wydz. hist.-fil. XVII. 274. Mniemanie to odwołał Ulanowski w późniejszej pracy: O założeniu klaszt. św. Andrzeja w Krak., Pam. Wydz. hist.-fil. Akad. Umiej. VI. 36. — 3) Mon. Pol. II. 648. — 4) Font. rer. Boh. IV. 85. — 5) D 0-bner, Mon. hist. Boh. I. 256. — O Mon. Pol. VI. 13. — 7) Ibid. II. 852. — 8) Ibid. III. 41. — 9) Dobner, Mon. hist. Boh. I. 256. 263. — 10) Pez, Script. rer. Austr. I. 1234. — U) Mon. Germ. SS. XXV. 718. — 12) Font. rer. Boh. IV. 86. — *3) Mon. Pol. III. 743. — 14) Ibid. III. 365. — 15) Hist. Pol. III. 3 i n. — 16) Mon. Pol. II. 852. — 17) Font. rer. Boh. IV. 463. — 18) Ibid IV. 86. — 19) Ibid. IV. 85. — 20) Daty, dotyczące Ottonów, por. u Cohna, Stammtafeln, tabl. 73.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
V. 13. 14. ANNA : UYKSA ELŻBIETA. 255 Dalsze losy Anny są nam nieznane. Wzmiankowana w dokumencie Pr
Autorki: Barbara Biernat - rozdziały 2,4,5,7,16 Aleksandra Grobelna - rozdziały 1,7,9,10,13,14,15,16
IMG?26 Sygn. VDs. 74/14 PROTOKÓŁ PRZESŁUCHANIA PODEJRZANEGO Warszawa, dnia 18 lipca 2014 r. godz. 13
d0 I Oceniane parametry * Wyniki okresowej oceny (kolejne daty oceny) / 1 12 13 14 5 je 7 18 1 da
20 Anna Lewandowska, Elżbieta Inglot-Brzęk respondents (in 2004 by 67%). In contrast, 14% of respond
czynności 1-2-4-10-12-13-14-15 . Dalsze skracanie starej drogi krytycznej bez uwzględnienia zmian na
17. MODELE MATERIAŁÓW W wykładach numer 13 i 14 zostały omówione równania fizyczne dla materiału
Zdj?cie 0047 13 14 System Park and Ride System metra na święcie iw Polsce Rozwój światowej motoryzac
II. 13. 13 a. 14. N. N. (m. IŹ5ASŁAW); SYMBULLA; BOLESŁAW II SZCZODRY. 93 równoczesną, a ponieważ
II. 13. 13 a. 14. N. N. (m. IŹ5ASŁAW); SYMBULLA; BOLESŁAW II SZCZODRY. 93 równoczesną, a ponieważ
IV. 13. 14. OTTON; RYKSA. 225 Prowizya papieska, udzielona Ottonowi na probostwo magdeburskie, nie o

więcej podobnych podstron