0280

0280



VI. 4.


LESZKO BIAŁY.


263


stąd, że urodził się r. 1192. Data polega niewątpliwie na kombinacyi, i to błędnej. Kadłubek1) w chwili śmierci Kazimierza Sprawiedliwego (5 maja 1194 r., por. III. 22.) nazywa Leszka parrulus, puer, impuber, nawet infans, wreszcie nitra pupillares annos constitutus. Także w opisie bitwy nad Mozgawą (13 września 1195 r.) wyraża się o nim2): parvulus, puer. Po bitwie mozgawskiej, według dalszej opowieści Kadłubka3 4), rozstrzygniętą została ostatecznie kwestya, w jaki sposób mają być sprawowane rządy w Krakowie; powierzono je wdowie po Sprawiedliwym, jako opiekunce, donec maior (filius, t. j. Leszko) adolescat, qui proximus erat pubertati. Niewątpliwie tedy pod koniec r. 1195 Leszko nie doszedł jeszcze do dwunastu lat życia. Pod tymi rządami opiekuńczemi Heleny upłynął pewien czas (aliquamdiu, aliquantisper), w ciągu którego Leszko dorastał: Porro dux Lestco etate projiciebat et industria, venaticis utpote adolescens studiis sese ad iuvenile robur exercens; iam iamque in his erercitacior, armorum usum aspirabat. Zbliżał się więc już Leszko do lat dojrzałych, ale nie doszedł do nich niewątpliwie jeszcze w czasie wyprawy halickiej, podjętej z Polski po śmierci Włodzimierza Jarosławica celem osadzenia w Haliczu Romana Mścisławica. O wyprawie tej mówi Kadłubek ') bezpośrednio po przytoczonym co dopiero ustępie o dorastaniu Leszka. Podaje przytem, że Leszko ze łzami av oczach prosił, aby go na wyprawę puszczono, podnosząc z żalem, że dotąd chowano go przeważnie pod okiem niewiast, i że na wojnie, choć nie będzie mógł przewodzić, będzie przynajmniej w osobie swojej przedstawiał panującego (non ergo ut princeps, sed ut signum principis restra castra non deseram). Nie znamy niestety dokładnej daty wyprawy halickiej; podany przez Długosza5) rok 1198 polega na kombinacyi; na pewno tyle tylko powiedzieć można, że nie odbyła się ona wcześniej, jak r. 1197, albowiem według Latop. Hipac.6) Włodzimierz Jarosławie, którego śmierć wywołała tę wyprawę, żył jeszcze r. 1196 7 8). Bezpośrednio po tym fakcie opowiada Kadłubek dalejs) o zabiegach Mieszka Starego celem odzyskania tronu krakowskiego; daty tego zdarzenia również nie znamy, w każdym razie nie może ono wyprzedzać r. 1197, ile że nastąpiło dopiero po potrzebie halickiej9). Według Kadłubka o odstąpienie tronu układał się nie sam Leszko, ale i jego matka, w czem dowód, że co-najmniej jeszcze r. 1197 nie ustały rządy opiekuńcze, że zatem Leszko podówczas jeszcze nie przekroczył dwunastu lat życia. Data jego urodzin może tedy co najwcześniej przypadać na rok 1186. Jednym z warunków układu, którym odstąpiono Kraków Mieszkowi, było, ażeby tenże w stosownym czasie adoptował Leszka i udzielił mu pasowania rycerskiego; jakoż w istocie Leszko wnet z tern żądaniem występuje; okazany w tem opór Mieszka staje się (prócz innych) powodem ponownego wygnania jego z Krakowa10). Dokładnej daty wygnania nie znamy; niewątpliwie nie przypadło ono później, jak r. 1201, albowiem potem Mieszko jeszcze raz odzyskał Kraków i rządził w nim, a umarł już 13 marca 1202 r. (III. 17.). Żądanie Leszka o pasowanie rycerskie nie mogło być oczywiście podniesione wcześniej, jak po dojściu do lat sprawnych, z czego wynika, że co najpóźniej w r. 1201 miał już ukończonych dwanaście lat życia, że zatem nie urodził się później jak r. 1189 11). Ściślejsze jeszcze określenie chronologiczne wynika z daty urodzin jego młodszego brata Konrada, która przypada co najpóźniej na rok 1188 (VI. 5.), skąd dla Leszka jako najpóźniejsza data urodzin wypada rok 1187. Zebrawszy uzyskane w ten sposób wyniki, dochodzimy zatem do wniosku, że Leszko przyszedł na świat r. 1186 lub 1187 12). Był tedy niewątpliwie młodszym od dwu braci swoich, Kazimierza i Bolesława (VI. 2. 3.). Geneał. Płoc.13) wylicza go błędnie przed Bolesławem. Kadłubek, który o istnieniu obu starszych braci niewątpliwie dobrze wiedział, nigdzie o nich jednak nie wspomina, ile że pomarłszy za życia ojca, nie odegrali żadnej roli w wypadkach politycznych; ale trafnie wystrzega się w swej kronice nazywać Leszka pierworodnym, i tylko w odniesieniu do Konrada (VI. 5.) nazywa go, zgodnie zresztą z prawdą, maior

1

Mon. Pol. II. 430. 432. — 2) Ibid. II. 433. 434. 436. — 3) Ibid. II. 436. — 4) Ibid. II. 437. 438. — 5) Hist.

2

Pol. II. 149. — 6) Str. 468. — 7) Por. Dr oba, Stosunki Leszka Białego z Rusią i Węgr., Rozpr. Akad. Umiej. Wydz. bist.-fil.

3

XIII. 364 uw. 1. — 8) Mon. Pol. II. 442. — 9) A więc nie r. 1195. jak podaje Rocz. kap. krak., ani r. 1196, jak ma Rocz.

4

krót. (Mon. Pol. II. 800). Por. trafne uwagi Smolki, Mieszko Stary 543 uw. 12. Odmiennie Semkowicz. Rozb. Dług. 203.—

5

19) Mon. Pol. II. 442. — U) Ze Leszko już od r. 1202 sprawował samoistnie rządy w Krakowie, por. Balzer, Walka o tron

6

krakowski lin. — 12) Perlback, Preuss.-Poln. Stud. I. 13 przyjmuje jako datę urodzin lata 1180—1187. W pracy mojej:

7

Walka o tron krakowski 22 uw. 2 przez niedokładne obliczenie odniosłem datę urodzin Leszka do r. 1184—1185. — 13) Mon.

8

Pol. V. 993.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
00084 8a84776b80a82af6fe353d1bf09489 5A Very Simple Set of Process Control Rules*Arnon M. HurwitzS
00086 s4929f2605de3c43391d910b6633f9d 85 A Very Simple Set of Process Control Rules Cl = (T(l,l,-0O
00090 ?d1d351fe584f51c4e23c939fd54473 89 A Very Simple Set of Process Control Rules ZONĘ SCORE b
00092 ?546ec4ad45fd72a0b658e111513581 91 A Very Simple Set of Process Control Rules Figurę 2 shows
00094 ?b88a889f5ea0de435f5ce77d7deced A Very Simple Set of Process Control Rules 93 +1.5 to 3.0
00085 ?5c54cc53a0b9e32369adfc9c63114c 84Hurwitz & Mathur factors of complexity. On the other ha
00201 ?4588c1cb831ecdbfa0f0e40ba1f7ac 203 Strategies for Statistical Monitoring of Integral Control
Suspension Guide2 The R6 adjuster is very simple to set. With a C-spanner turn the top collar and no
Vial Injection Plant production linę Complete set of equipment, complete production process _
Ampoule Injection production linę Complete set of equipment, complpte prod
skanuj0176 „A coherent set of actions aimed at gaining a sustainable advantage over competition im
00056 na606836bd6c2f599916ab238e8c554 55 Adaptive Hierarchical Bayesian Kalman Filtering where Yt.i
00058 *78c8eee8ef03439be90f7a748f77a0 57Adaptive Hierarchical Bayesian Kalman FilteringRelation to
00191 a4ab5beeb4c3cfe7a2880a204d4051 10Strategies for Statistical Monitoring of Integral Control f
00209 202a29a63b9d1815ac2e851a240d5e 211 Strategies for Statistical Monitoring of Integral Control
00213 ?63458cc28250959e6eae16310a0980 11Applications of the EWMA for Algorithmic Statistical Proces
00416 Df3d00553ee7677e07fe0377a771def 420Pignatiello & RambergTable 1. Estimates of Process Cap
img044 (59) FOUR SIMPLE HANDKERCHIEF EDGINGSEDGING B_ This is a very simple little edging which, if

więcej podobnych podstron