0009001

168

Jest rzeczą znamienną, że Talmud Babiloński stanowi komentarz pełniejszy i rozleglejszy i że rabini chaldejscy uchodzili za mędrców lepiej poinformowanych od palestyńskich.

Ale na tym nie kończy się manifestacja rasowa żydowskiej więzi antropologicznej. W wiekach średnich trwa egzegeza dalej, a sławny Majmonides z Kordowy (1135—1204) zajmuje w niej wielce wybitne stanowisko.

Na progu nowożytności, w wieku XIV, Jakób ben Aszer układa kompendjum Arbaa Turim. Na tej podstawie rabin palestyński Józef Karo układa w XVI wieku swój Szulchan-Aruch (Stół nakryty), złożony z czterech części: Orach Chajim (Droga życia), Jore Dea (Nauka mądrości), Choszen Hamisz-pat (Tarcza prawa), Eben Haezer (Kamień pomocy, właściwie prawo małżeńskie). Jest to, z pewnemi późniejszemi uzupełnieniami, kodeks prawny żydów, księga podręczna. Strack twierdzi, że żydzi na nim się głównie opierają, gdy rabin Maże mówił na sądzie Bejlisa w Kijowie (1913), że w razie wątpliwości żydzi zwracają sięzawsze do Talmudu, nie przypisując Szulchan-Aruchowi znaczenia decydującego. W rzeczywistości jedno i drugie jest prawdą, gdyż Szulchan-Aruch jest napisany na podstawie Talmudu.

Obok tych zbiorów istnieją różne Midrasze (badania).

Osobną gałąź stanowi literatura kabalistyczna. W VII wieku powstaje malutka książka Sefer Jezira, księga o stworzeniu, zaś w XIII wieku wielkie i o różnych pokładach dzieło Zóhar, blask.

Ale i w wiekach następnych egzegeza nie milkła. Ze jednak nie nabrała tego znaczenia, co pokłady powyższe, mogę ją tu pominąć.

Talmud jest najpotężniejszą częścią składową żydowskiej więzi antropologicznej. Jest on istotnie, jak powiedział Samson Hirsch, duszą żywiącą żydostwa.

On kształtuje wciąż psychikę żydów i ukształtowaną dalej w swym charakterze utrzymuje.

5. WIĘŹ WIERZENIOWA.

Jednym z najbardziej zakorzenionych błędów sfer naukowych i bodaj ogółu publiczności oświeconej jest mniemanie, jakoby żydzi dali światu aryjskiemu, przodownikowi cywilizacji współczesnej, monoteizm uniwersalny, czyli pojęcie Boga jedynego jako ojca sprawiedliwego i dobrotliwego całej ludzkości. Gdyby żydzi byli istotnie dali światu ów monoteizm uniwersalny, to przedewszystkim musieliby go sami dotąd mieć. Tymczasem przy należytym zbadaniu ksiąg świątobliwych żydowskich, kultu żydowskiego i żydowskiej etyki okazuje się, że żydzi nawet obecnie nie posiadają tego pojęcia i że ich Jahwe jest wciąż jeszcze bóstwem plemienia wybranego i wyłącznego. Uczeni, którzy zajmowali się tym zagadnieniem, pomięszali postulat monoteizmu uniwersalnego, wyłaniający się z ksiąg Starego Testamentu, z rze-czywistemi wierzeniami żydowskiemi w przeszłości i w teraźniejszości. Ponieważ wyprowadzano Nowy Testament ze Starego, przeto utożsamiono z nim żydostwo talmudyczne i matce-synagodze przydano córę kościół. Koloryzowano tedy judaizm faryzejski, idealizowano rabinizm, modernizowano anachronistycznie poglądy plemienia najwsteczniejszego i wygłaszano opinje entuzjastyczne, wprost urągające źródłom, na których się rzekomo opierano. Nie znająca granic frazeo-logja osiągnęła chyba szczyt, gdy orzekła, że żydzi wogóle dali ludzkości religję.

W pierwszym rozdziale swego „Żywota Jezusa" (patrz mój przekład, wydanie 2-gie, str. 58) Renan pisze: „Religję dała ludzkości—rasa semicka. Jej się ten zaszczyt należy. *

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
IMG294 Parki i ogrody zabytkowe Są to pozostałości dawnych kompozycji ogrodowych zakładanych przy re
115 [1600x1200] V Ochrona przyrody ►    Użytki ekologiczne to niewielkie pozostałości
Pozostać w prawdzie Chrystusa : małżeństwo i Komunia w Kościele katolickim / pod red. Roberta Dodaro
115 [1600x1200] V Ochrona przyrody ►    Użytki ekologiczne to niewielkie pozostałości
skanowanie0052 (2) XXXIXRasowy koń Jest bardzo brzydka. A jednak jest rozkoszna! Czas i Miłość pozos
img068 (26) uczenia się.1 Pozostawiają one trwałe ślady w układzie nerwowym, powodują wytworzenie si
DSCN8894 W pamięci długotrwałej ślady pamięciowe są przechowywane pod postacią zmian biochemicznych
Himalaje oddzielają Nizinę Hindustańską od Wyżyny Tybetańskiej. Południowe stoki gór są pod
Doldenkorn i Frundeuliorn jako przykład powstawania gór przez podnoszenie się warstw. Według fotogra
Krajobraz górski w Norwegji ze śniegami i nisko schodząeemi lodnikami (Geirauger). Według fotogra£ji

więcej podobnych podstron