0340

Judyta dla innych powodów wystawić na sprzedaż swoje dożywocie w Toszku, i mało też jest prawdopodobna rzeczą, iżby układy o małżeństwo z Henrykiem III toczyły się przez całe trzy lata. Data jej zaślubin z Henrykiem przypada bowiem dopiero na czas około połowy r. 1252. Wynika to z dokumentu samego Henryka z 9 czerwca 1252 r.^{1 2 3 4}), wystawionego post nupcias nostras proxima septimana. Określając rzecz ściślej na podstawie przytoczonego właśnie dokumentu, wypadnie wniosek, że zaślubiny odbyły się między 2 a 8 czerwca

1252    roku.

Według Chroń. Pol.²) i Chroń, princ. Pol.³) Judyta zmarła przed swym drugim mężem, który po jej śmierci ożenił się z córką księcia saskiego (Albrechta). Zgon jej przypada zatem w każdym razie na czas przed 3 grudnia 1266 r. (data śmierci Henryka III); zapewne też co najmniej na kilka lat przedtem, skoro Henryk ożenił się jeszcze po raz wtóry. W jakim jednak roku śmierć nastąpiła, niewiadomo. Przyjęta przez Griinhagena⁴) data 1260 r., jak sam przyznaje, jest zupełnie dowolną. W dokumentach jako żona Henryka występuje Judyta tylko trzy razy w latach 1252 i 1253 ^{5 6}); ostatni z tych dokumentów nosi datę 20 stycznia

1253    r.    Sądzę jednak, że w    każdym razie śmierć    jej trzeba będzie określić datą o kilka lat późniejszą od

r. 1253.    Według Chroń. Pol.^G)    i Chroń, princ. Pol.⁷)    urodziła Judyta Henrykowi III dwoje    dzieci, Henryka IV

i jednę córkę (Jadwigę!, która to okoliczność już sama wskazuje na to, że umrzeć mogła co najwcześniej r. 125-1. Też same źródła podają⁸), że Henryk III umierając (1266 r.) zlecił opiekę nad Henrykiem IV bratu swemu Włodzisławowi, arcybiskupowi salzburskiemu; dodają zarazem, że po śmierci Włodzisława, z końcem kwietnia I270 r.°), Henryk IV objął rządy w Wrocławiu, nazywają go jednak przytem pner, a nawet opisując pojmanie jego w r. 1277, jeszcze raz przydają mu toż samo określenie. W r. 1266 nie miał tedy Henryk IV z pewnością jeszcze dwunastu lat i nie miał ich też prawdopodobnie aż do śmierci swego opiekuna w r. 1270, skoro aż dotąd nie wyszedł z opieki, a owszem jako książę wrocławski występuje w czasie tym w dokumentach zawsze tylko Włodzisław    salzburski¹⁰). Gdy zaś    po jego śmierci Henryk IV obejmuje    już rządy i w charakterze    księcia wrocławskiego    wystawia już (wespół    z Ottokarem czeskim) dokument pod    datą 1 października

1270 r.¹¹), przeto przypuścić można, że właśnie r. 1270 doszedł do lat sprawnych, zatem urodził się nie wcześniej jak r. 1258. Wprawdzie jeszcze dokumentem z 24 listopada 1270 r.¹²) poddaje się Henryk IV pod opiekę Przemyśla Ottokara z powodu immaturitas annorum ; jak jednak sama treść aktu wskazuje, była to opieka dobrowolnie na siebie przyjęta, która według ówczesnych zapatrywań była możliwą nawet po dojściu do lat sprawnych, a to dobrowolne podanie się w opiekę ze strony dwunastoletniego wyrostka nie może w tym wypadku wcale zadziwiać. Gdyby argument ten nie wystarczył, to należałoby datę urodzin Henryka przesunąć na czas jeszcze późniejszy; że jej przesuwać nie można wstecz, n. p. na rok 1253 ¹³), dowodzi okoliczność, że w przytoczonych poprzednio wiadomościach kronik śląskich nazwany jest jeszcze pod r. 1277 puer, określenie, które żadną miarą nie mogłoby przystawać do 24-letniego młodzieńca. Ze względu na ustaloną w ten sposób początkową granicę daty urodzin Henryka IV, przyjąć tedy trzeba, że i matka jego żyła co najmniej jeszcze roku 1258.

W Nekr. klaszt. św. Winc.¹⁴) zapisano pod datą 4 grudnia: Iutta ducissa Slesie, bez określenia, o jakiej księżnie śląskiej jest tu mowa. Ponieważ jednak prócz żony Henryka III były na Śląsku w ogóle jeszcze tylko dwie księżniczki tego samego imienia, córka Bolka I świdnickiego i córka Bolka I niemodlińskiego, z których pierwsza zmarła 15 września 1320 r., a druga w październiku po r. 1378 ¹⁵), a zatem powyższa data nekrologiczna do żadnej z nich nie przystaje, przeto należy ją odnieść do niniejszej Judyty ^1G).

1

Zeitschr. f. Gesch. Schles. VI. 374. — 2) Mon. Pol. III. 655. — 3) Ibid. III. 494 — 4) Schles. Reg. 11.96. —

2

5) Tzschoppe i Stenzel, Ukdbuch z. Gesch. d. Urspr. d. Stadte in Schles. nr. 37; Knoblich, Herzogin Anna, dod. 10;

3

Griinbagen, Schles. Reg. II. 21. — 6) Mon. Pol. III. 645. 653. — 7) Ibid. III. 494. — 8) Ibid. III. 494. 495. 655. —■

4

9) Grotefend, Stammtafeln I. nr. 31. — 10) Grunhagen, Schles. Reg. II. 147 —180 passim. — U) Knoblich, Herzogin

5

Anna, dod. 38. — 12) Palacky, Formelbucher I. 225. — 13) Jak przyjmuje Glatzel, Vorstud. z. Regier.-Gesch. Heinrich IV

6

w Progr. gimn. Kładź. 1864, 5, a za nim Grunhagen, Schles. Reg. II. 20. — 14) Mon. Pol. V. 714. — 15) Grotefend,

7

Stammtafeln IV. nr. 4. VI. nr. 8. — 13) Jak trafnie przyjmują Hein w Zeitschr. f. Gesch. Schles. X. 449; Grunhagen, Schles.

8

Reg. II. 96; Grotefend, Stammtafeln I. nr. 29. V. nr. 6; Kętrzyński, Mon. Pol. V. 714 uw. d.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
samorząd studentów przy projektach dla innych Kół Naukowych na Politechnice Białostockiej. Grupa
mbm rok nizej Zad. 1. Dla zadanego mechanizmu (jak na rys.) wyznaczyć prędkość i przyspieszenie 
322 JUDYTA. VI. 16. Henryk III był zięciem Konrada, i mało jest prawdopodobną rzeczą, iżby go określ
322 JUDYTA. VI. 16. Henryk III był zięciem Konrada, i mało jest prawdopodobną rzeczą, iżby go określ
324 JUDYTA (m. MIESZKO II OTYŁY, HENRYK III BIAŁY); MIESZKO CHOŚCISKO. VI. 16. 17.1.
324 JUDYTA (m. MIESZKO II OTYŁY, HENRYK III BIAŁY); MIESZKO CHOŚCISKO. VI. 16. 17.1.
559 Przed 1240 Judyta, c. Konrada I, ks. mazow., m. Mieszko II Otyły. ks. opol. i racib. VI. 16. 124
Potkowski (16) rozwoju radykalnego ,,ruchu ubogich” i innych form heterodoksji rodzimej. Nowym impul
DSC02787 77 4. Dialektyczne ujmowanie rzeczywistości. Heraklit 10. (Vorsokr. B 36) Ciem. Strom. VI 1
klsti554 584 K. MOSZYŃSKI: KULTURA LUDÓW; też może i dla innych, nieznanych nam jeszcze powodów, stó
skanuj0147 IM WIĘCEJ ROBI DLA INNYCH. TYM JEST SZCZĘŚLIWSZA. IM WIĘCEJ DAJE INNYM. TYM JEST BOGATSZA
III. 20. JUDYTA. 177 ściwego znaczenia, t. j. mając na myśli tylko zaręczyny, nie można wprawdzie

więcej podobnych podstron