0359

5. Kazimierz II.

Synem Kazimierza I mieni go Rocz. Franc. krak.¹), Chroń, princ. Pol.²), tudzież Rodow. książ. poi,³); dwa pierwsze źródła podają go na czwartem miejscu, po Włodzisławie Łokietku, a przed Ziemowitem (VI. 4. 6.) i im też, jako wiarogodniejszym, należy tu dać pierwszeństwo; ostatnie, pośród synów Kazimierza I wylicza go na ostatniem miejscu, nawet po Ziemowicie, w czem niewątpliwie błądzi. Jako brat Łokietka poświadczony jest w dokumentach z r. 1287 ⁴), 1288 ^{5 6}) i 1292 °). Z porządku następuje zawsze po nim, jak w dokumentach z r. 1274 ⁷) i 1282 ⁸), w czem dowód, że był od niego młodszym. Stąd wynika już samo przez się, że matką jego była Eufrozyna (VI. 10.). Jakoż jako syn jej wyraźnie jest poświadczony w dokumencie z r. 1274'').

Ponieważ Łokietek urodził się r. 1260 lub w początkach r. 1261 (VII. 4.), przeto data urodzin Kazimierza przypadać może co najwcześniej na rok 1261. Konsens jego (wespół z Łokietkiem) powołany jest już w dokumencie jego matki Eufrozyny z 14 października 1274 r.¹⁰); dając mu naówczas lat dwanaście, wynika, że urodził się co najpóźniej 14 października 1262 r. Urodziny przypadać mogą zatem w każdym razie tylko na lata 1261 lub 1262.

Ostatni z nielicznych dokumentów Kazimierza nosi datę 30 listopada 1292 r. ^u). Dochował się wprawdzie do naszych czasów w kopii dokument z czasu między 7 a 12 stycznia 1293 r. ¹²), wystawiony dla katedry gnieźnieńskiej rzekomo przez: Premislius secimclus Polonie, Yladislaus Sy radie et Cu iwie et Casimirus La unicie, heredes Cmcoeie, jak jednak już z samego końcowego dodatku wynika, musiałby on budzić w tej formie uzasadnioną wątpliwość co do swej autentyczności. Świeżo odszukany oryginał tego dokumentu^i:!) podaje jednak jako wystawcę tylko: Premidius secundus Dei grania dux Maioris Polonie et heres Cracovie, skąd okazuje się, że w przytoczonej powyżej kopii imiona Włodzisława Łokietka i Kazimierza są tylko interpo-lacyą kopisty. Datę śmierci Kazimierza podaje kilka źródeł małopolskich, jako to: Rocz Tras.¹¹) i Rocz_ Małop. w kod. Szamot, i Kurop.¹⁵) pod r. 1294, z dodatkiem, iż zginął w walce z Litwinami, którzy wtedy na Polskę napadli.    Niezależnie od nich miejscowy i najlepiej poinformowany Kalend. Włoch^1,:) podaje

wiadomość o jego śmierci pod tą samą datą w dwuwierszu: Annis millenis trecentenis sine senis a Prussis mirus populus cadit et Kazimirus. Datę śmierci 1294 r. uznać zatem należy jako jedynie uzasadnioną, ile że jest poświadczoną dwiema niezaleźnemi od siebie grupami źródeł, a przypuszczenie omyłki cyfrowej jest wykluczonem ze względu na tekst zapiski Kalend. Włoch¹⁷). Na takiej omyłce cyfrowej lub niedokładnej informacyi polega data zgonu u Piotra z Dusb.¹⁸) pod r. 1292, w Rocz. Franc. krak.¹¹¹) pod r. 1293 i w Rocz. Miech.²⁰) pod r. 1295; z tego ostatniego źródła dowiadujemy się, że Kazimierz poległ w walce z Litwinami pod Sochaczewiein.

W Spomn. Gnieźn.²¹) data śmierci Kazimierza podaną jest o całe dziesięć lat później, pod r. 1304, z dodatkiem, że bitwa, w której poległ, stoczoną została pod Trojanowem. Ten ostatni szczegół nie może budzić wątpliwości, Trojanów leży bowiem tuż obok Sochaczewia. Co do daty samej, jak ją przekazały Spom. Gniezn., możnaby upatrywać pewne jej poparcie w dokumencie Włodzisława Łokietka z 18 czerwca 1318 r.²²). Dokumentem tym zatwierdza Łokietek inny, poprzednio przez siebie dla Cystersów wąchockich wystawiony dyplomat, w którym wspomniany jest jego brat Kazimierz jako żyjący. Dyplomat zatwierdzony nie ma wprawdzie daty w transuinpcie, ze względu jednak, iż Łokietek używa w nim tytulatury dux Cracorie, Sandomirie, Siradie, Lancicie Cugavieque necnon heres regni Polonie, należałoby twierdzić, że jest niewątpliwie późniejszym od r. 1294, w tym bowiem czasie Łokietek tytulatury takiej jeszcze nie używał, ani też używać nie mógł;

1

Mon. Pol. III. 47. — -) Ibid. III. 542. — 3) Ibid. III. 28:1. — 4) Kod. dypl. Wielk. I. nr. 581. — 5) Ibid. II.

2

nr. 62.8. 627. — 6) Kod. dypl. Pol. II. nr. 142. — 7) Ibid. II. nr. 458. — 8) Ibid. II. nr. 117. — ^IJ) Ibid. II. nr. 458. —

3

1°) Ibid. II. nr. 458. — U) Ibid. I. nr. 82. — 12) Raczyński. Kod. dypl. Wielk. nr. 76. — 13) Kod. dypl. Wielk. IT. nr.

4

692. — 14) Mon. Pol. II. 852. — 15) Ibid. III. 184. 185. — 16) Ibid. II. 943. — 17) Już poprzednio oświadczyli się za tą

5

datą Roepell, Gesch. Pol. 550 uw. 25 a i 551 uw. 27, tudzież Hirsch w Script rer. Pruss. t. 156 inv. 1, wszakże z powodów

6

niedostatecznych, powołują się bowiem na omówiony co dopiero dokument z 7—12 stycznia 1293 r., mający rzekomo poświad

7

czać. że w czasie tym żyt Kazimierz. — 18) Script. rer. Pruss. I. 157. — H>) Mon. Pol. III. 47. — 26) Ibid. II. 883. —

8

21) Ibid. Ift. 44. — 22) Kod. dypl. Małop. II. nr. 573.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
0011301 218 zek miał trzymać z kumosiom Modrzewskom. „Prosem pięknie, jako? Znajom jom?“ Tak, to ta
0011301 108 —    Z ostępu, należącego do mojego obwodu. —    A więc n
0011301 220 — do pół grama. Przejście nad pół grama grozi śmiercią. Niestety! ten czas najwyższój p
0011301 — 226 ’ — fl tycbmiast do matki, która również ani oka nie zmrużyła. Bezradni, zapatrzeni
0011301 —,,Małyś świat miał, żeś takiemu przyjacielowi kilim ukradł.” Derwisz odpowiedział: — „Nie
0011301 108 padkieni byli ocaleni, prosił pokornie Sędziwoja o umowę i kapitulacyą, zaklinając go n
0011301 _ - Korony Tblj(kiey.    fol wc$mfcj? j>ra<ftcic/ abo ińf^ iahfoł wicf
0011301 Ga. (182) Ga. stwisko, na nićm pasta się trzoda wieprzów, w których weszli czarci wych
0011301 Ra. ( 188 )Ra. Jo zrozumienia, że jej historya na pozór ochyJna ukrywa coś wielkiego w sobi
00113 ?008d52bed37335501528226c4f1d64 113 Economic Control Chart =    +ARL2) + 12 AR
Skrypt PKM 1 00113 226 Niepożądanym zjawiskiem występującym w maszynach są drgania. Szczególnie nieb
Elementarz Marian?lski 00113 mal/r mat r wiatr me[e m e j e Za ok/ru/m zimuij wiatr wieją &qu
IMG 20110518 00113 Miary odkształcenia stosowane w procesach drgnienia AGH (nłe uwzględniają odkszta
0011301 djvu wszyscy po kolei. Dla kobiet wódkę nalewają do miski i dają łyżkę do tego; miska i łyż
0011301 w m literarum ducalium illustrissimi olim Princi-pis Domini Janussii Patrui sui super solut

więcej podobnych podstron