0394
VIII. 5.
.JADWIGA.
379
dzienna zgonu, podana w Nekr. Strzeln., do żadnej też określenie: filia regis, boć oczywista rzecz, że wszystkie trzy, jako wydane za mąż, byłyby zostały określone według stanu ich mężów (regina, ducissa i t. d.):
0 Jadwidze andegaweńskiej jest zresztą w tymże nekrologu na innem miejscu1 2 3 4) zapiska pod właściwą datą zamieszczona. Do dwu ostatnich nie można rzeczonej wzmianki odnosić także i z tego powodu, że jako wydane za granicę i tamże zmarłe, nie mogły bliżej obchodzić klasztoru strzelnieńskiego. Z całego okresu Jagiellonów i Wazów pozostaje już tylko jedna Jadwiga, o której tu jeszcze możnaby myśleć, córka Jagiełły z drugiego małżeństwa, zmarła jako panna, a więc rzeczywiście filia regis-). Atoli według wiarogodnej wiadomości Długosza 3) Jadwiga Jagiełłówna zmarła 8 grudnia 1431 r., zaczem i do niej zapiska nekrologiezna z 3 czerwca przystawać nie może. Na 22 zapisek nekrologieznyc-h o książętach i królach, tudzież księżnych
1 królowych polskich, jakie zawiera Nekr. Strzeln., po wyłączeniu niniejszej, 10 jest zupełnie dobrych, 5 podaje daty, różniące się tylko o jeden dzień od rzeczywistej daty zgonu, w jednej różnica wynosi 4 dni, w innej o dni (Zofia, czwarta żona Jagiełły), w innej 9 dni (Anna. druga żona Jagiełły), wr innej 14 dni (Włodzisław Jagiełło); wreszcie są dwie zapiski niewątpliwie błędne, o śmierci Kazimierza Jagiellończyka i Zygmunta 111 ((różnica o niespełna lub przeszło dwa miesiące)4). Z zestawienia tego widać, że Nekr. Strzeln. podaje niemal bez wyjątku dobre daty nekrologiczne, nawet bowiem różnice jedno- lub kilkudniowe, jakie w nim kilkakrotnie zachodzą, należą do pospolitych w nekrologach ówczesnych i wiarogodności ich zachwiewać nie mogą. Już więc sam ten wzgląd przemawia, ażeby zapiskę o królewnie Jadwidze uważać za autentyczną i wiarogodną, zaczem nie będzie jej można odnieść do Jadwigi Jagiełłówny, która nie w czerwcu, ale w grudniu dopiero umarła. Gdybyśmy zaś położyć chcieli nacisk na niektóre mniej dokładne daty Nekr. Strzeln., to w każdym razie powiedzieć trzeba będzie, że niedokładność ta jeszcze w pierwszej połowie wieku XV (czasy Jagiełły) nie wychodzi po za granice kilku lub kilkunastu dni, i dopiero od końca wieku XV (śmierć Kazimierza Jagiellończyka) różnice stają się znacznemi, tak iż zapiski tracą charakter zapisek nekrologicznych, a stają się tylko zapiskami kommemoracyjnemi. Otóż, jak widzieliśmy, ani w drugiej połowie wieku XV, ani później nie było w Polsce królewny Jadwigi, do którejby zapiska nasza odniesioną być mogła; śmierć Jadwigi Jagiełłówny przypada zaś na okres, w którym w Nekr. Strzeln. zachodzą jeszcze tylko (co najwyżej) różnice kilku lub kilkunastu dni; nie można tedy przypuścić, iżby różnica wynosić mogła już wtedy całe sześć miesięcy, a więc jakobyśmy mieli do czynienia z prostą tylko kommemoracyą.
Z tego wypływa, że owa w Nekr. Strzeln. wspomniana Jadwiga musi być Piastówną; a gdy zarazem nazwana jest królewną, przeto możnaby ją uważać tylko za córkę Przemyśla IJ, Włodzisława Łokietka lub Kazimierza W. O córce Przemyśla II myśleć tu jednak nie można, z innych bowiem źródeł, zajmujących się dokładnie potomstwem źeńskiem Przemyśla (z powodu braku potomstwa męskiego), wiadomo, że z trzech żon doczekał się on jednej tylko córki, innego imienia i w innym czasie zmarłej ( V. 14.). Do córki Kazimierza W.. Jadwigi, zrodzonej z księżny głogowskiej, zapiska powyższa również żadną miarą odniesioną być nie może (VIII. 14.)] nie można zaś przypuścić, iżby Kazimierz miał jeszcze inną córkę tego samego imienia z którejkolwiek z wcześniejszych żon; źródła bowiem wyraźnie zaznaczają, iż z Anny Gedyminówny urodziły mu się tylko dwie córki, których imiona są odmienne (VIII. 7. 8), a małżeństwo z Adelajdą heską pozostało bez-płodnem (VIII. 6.). Wobec tego nie pozostaje już nic innego, jak tylko przyjąć, że wspomniana tu Jadwiga
Mon. Pol. V. 745. — 2) Tutaj odnosi tę zapiskę Kętrzyński, Mon. Pol. V. 740 uw. d. — 3) Hist. Pol. IV. 466. — 4) Dobre daty śmierci podaje Nekr. Srzeln. o Wierzchostawie, córce Bolesława kujaw. (721. IV. 15.'), Jadwidze, żonie Kazimie-
mierza I (722. VI. 10.), Konstancyi, drugiej żonie tegoż (727. VI. 10.), Mieszku Starym (730. III. 17.), Ziemowicie IV mazowie
ckim (735. X. 9.), Aleksandrze, żonie jego (740. X. 9.), Salomei, żonie Ziemomysła kujawskiego (755. VII. 2), Eufrozynie, żonie
Kazimierza I (760. VI. 10.), Jadwidze, żonie Łokietka (764. VII. 4.), Kazimierzu I (765. VI. 10.). Różnicę o jeden dzień zawiera zapiska o śmierci Łokietka (728. VII. 4.), Kazimierza Sprawiedliwego (736. III. 22.), Kazimierza II kujaw. (741. VII. ć.), Jadwigi, pierwszej żony Jagiełły (745) i Kazimierza W. (760, VIII. 6.). Śmierć Bolesława, syna Mieszka III zapisana pod datą 17 września 1,752), zmarł 13 września (IV. 6.). Śmierć Zofii, żony Jagiełły, zapisana pod 16 września (752). zmarła 21 września; śmierć Anny Jagiełłowej pod 12 marca (729), zmarła 2t marca; śmierć Jagiełły pod 17 maja (738), zmarł 31 maja. Śmierć Kazimierza Jagiellończyka podana pod datą 18 sierpnia (749), zmarł 7 czerwca; śmierć Zygmunta III pod datą 10(11; czerwca (741), zmarł 23 kwietnia.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
00127 01 246 leciał harnać, zgamon kleryka ze skały, prasnon mu garzść talarków, co sie z kotlika zw
00127 01 • i. - Do głównych powodów nie tylko siły, ale i dłuższego życia, Stanisław Duńczewski sł
00127 01 119 I Korona zaś wieńca przyjmuje rozmaite formy, nadawane układem i kształtem gałęzi koron
00127 01 — 248 jest lekarstwem na otrucie się muskaryną i znosi jej skutki, ale muskaryna nie jest
00127 01 •/i) 4 — Ależ natychmiast. Pamiętam jak dziś jeszcze, że im usługiwałam n
00127 01 —„Cóż za przyczyna?” spytał. —„Przyczyny inszej nie masz, oprócz że człowieka na urzędzie
00127 01 242 - sta Naszego Sochocin (I) do Starostw a Naszego Nowegomiasta należącego przez S
00127 01 125 Tak ubliżające sławie ojczystej twierdzenia, dały powód Xię-dzu Siarczyńskiemu że ten s
00127 01 1 ia jcjso ^jrrawnvs. 71 rękopism na moją własność, ośwytągpam wssellcie przedrukowania ieg
00127 ?dfcc3570d2bc1727128e91fc004125 128 Simpson & Keats Table 1. Explanation of Model Terms S
Skrypt PKM 1 00127 254 przyjęto operowanie terminologią oraz pojęciami, które wyczerpująco są omówio
00127 01 Ro. (2(2) Ro. etc. poniewąż te słowa są najwłaściw
00127 01 djvu stawieniu ciała w trumnie w chacie, jak i przy pochodzie na cmentarz i przy grzebaniu
więcej podobnych podstron