264 N. CYBULSKI
f) Badanie soku żołądkowego na zawartość kwasu solnego.
Ze kwas solny w soku żołądkowym powstaje w stanie wolnym, już przed laty wykazały badania Karola Schmidta, który z jednej strony oznaczył wszystkie zasady, jakie w soku żołądkowym się znajdują, z drugiej zaś oznaczył ilość chloru. Z doświadczeń tych wypadło, że ilość wszystkich zasad nie wystarcza do kompletnego nasycenia Cl. Ilość wolnego Cl musi być tern większa, że w połączeniu z zasadami są tu inne jeszcze kwasy. Ponieważ w tych warunkach, jakie przedstawia sok żołądkowy, Cl w stanie wolnym pozostać nie może, musimy więc przyjąć, że on tu się znajduje w postaci HCl.
Do celów praktycznych obecność wolnego HCl w soku żołądkowym można wykazać zapomocą następujących sposobów:
1. Wodny rozczyn barwika fiołkowego metylu anilinowego pod wpływem HCl zmienia barwę fiołkową na niebieską. Kwasy organiczne w tych rozcieńczeniach, w których możemy je spotkać w soku żołądkowym, zmiany tej nie wywołują. Próbę najlepiej wykonać w porcelanowej miseczce, do której się wlewa małą ilość barwika, po ścianie zaś miseczki daje się kropelkami przesącz soku żołądkowego. Jeżeli w tym ostatnim mamy wolny HCl, to w miejscu zetknięcia się obu płynów powstaje zmiana barwy.
2. Papier kongo pod wpływem wolnego HCl przybiera czar-no-błękitne zabarwienie.
3. 5% wyskokowy rozczyn tropeoliny pod wpływem HCl zmienia żółtą barwę na wiśniową.
4. Rozczyn z 2 g. floroglucyny, 1 g. waniliny i 100 g. alkoholu na porcelanowej miseczce lub płytce z kilkoma kroplami soku przy powolnem odparowywaniu i ogrzewaniu (tylko nie do wrzenia) daje intenzywne czerwone zabarwienie.