maistre o papiezu0237 01
237
„To pewna,“ mówi on: „że gdyby dwaj cesarze, wschodni i zachodni byli połączyli swe usiłowania, byliby niezawodnie odparli w piaski Afryki owe ludy (Saracenów), których powinni się byli lękać, iżby ich stale osiedlających się pomiędzy sobą nie ujrzeli: ale dwa te cesarstwa rozdzielała zazdrość, którćj nic nie mogło zmiękczyć, i która objawiła się daleko więcój w czasie kru-cyat. Odszczepieństwo Greków, budziło w nich antypalyą religijną przeciwko Rzymowi, a ta utrzymywała się zawsze, nawet przeciwko ich własnemu interesowi 1). ' > t . - ,
W tym ustępie jest uderzająca prawda. Gdyby Papieże byli mieli nad państwem Wschodnićm tę samą władźę, jaką mieli nad Za-chodnićm, nie tylko byliby wypędzili Saracenów, ale także i Turków. Wszystko złe, które nam te ludy przyniosły, nie byłoby miało miejsca. Mahomety, Solimany, Amuraty, i t. d byłybyto imiona nieznane nam wcale. t
Gdyby ślepa duma tych okolic nie była ustawicznego Papieżom stawiała oporu, gdyby byli mogli panować nad nikczemnymi Cesarzami Bizancyi, a przynajmniej trzymali ich w ryzie, byliby zbawili Azyą, jak zbawili Europę, która im winna wszystko, jak kolwiek o tćm zapominać się zdaje.
Europa szarpana przez czas długi od barbarzyńców północy, widziała się zagrożoną największemi nieszczęściami. Straszliwi Sa-racenowie zalali ją, i już jej najpiękniejsze prowincye były napadnięte, podbite, albo zaczepione. Będąc już panami Syryi, Egiptu , Numidyi, przyłączyli do swoich zdobyczy w Azyi i Afryce, znaczną część Grecyi, Hiszpanią, Sardynią, Korsykę, Kalabryą i połowę Sycylii. Obiegli Rzym i spalili jego przedmieścia. Nako-niec rzucili się na Francyą, i od VIII wieku byłaby już wt gruzach Europa, a razem byłby w tćj części świata upadł i chrze-ścianizm, a z nim umiejętność i oświata, gdyby nie jeniusz Karola Martela i Karola W. którzy ów bystry zatrzymali potok. Późniejszy atoli wróg zupełnie nie był podobnym do poprzedniego. Szlachetne dzieci północy mogły nawyknąć do nas, nauczyć się naszego języka, i złączyć się nakoniec z nami potrójnym węzłem praw, małżeństwa i religii. Ale uczeń Mahometa nie może i nie roógf wejść z nami w żaden stósunek; jest obcym i nie da się z nami zespolić w jedność społeczną i towarzyską. Spojrzyjcie na Turków owych pogardliwych i dumnych świadków naszćj cywilizacyi, naszych sztuk, i umiejętności: wszakże to oni są zaciętymi nieprzyjaciółmi naszćj wiary, i tćin są dziś jeszcze, czćm byli w r. 1454, to jest obozem Tatarów rozłożonym na ziemi Europejskićj. Woj-
7/ M
J) Letlres sur fhistoife, Tom. II lettre XIV.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
9152S00 01 „Podług naszych pojęć,“ mówi on dalej, „niepodobna odtworzyć rasy czystej tam, gdzie się
maistre o papiezu0091 01 91 ro „to pisałem własnoręcznie, “ chociaż pisywał do tjch , którzy go dokł
maistre o papiezu0086 01 86 ♦ toczyć czegobym ja już nie pówiecbiaf? Moje postanowienia wystarczają
maistre o papiezu0086 01 86 ♦ toczyć czegobym ja już nie pówiecbiaf? Moje postanowienia wystarczają
maistre o papiezu0016 01 i16 zorem pomniki albo niesłuszności opierać się mu poważa, on istnieć prze
maistre o papiezu0053 01 53 „tych biskupów, ty utwierdziłeś naukę Boską, ty zaniknąłeś usta „odszcze
maistre o papiezu0061 01 61 61 t ♦ ł Filozofia nasżego wieku często obracała w śmieszność teoryą rea
maistre o papiezu0084 01 tykiem! A Papież św. Marcin, zmarły wr. 655 mówi jeszcze w swym liście do A
maistre o papiezu0085 01 dobnym względzie, tak i on nie wychodzi! z pewnego określonego stanowiska,
maistre o papiezu0090 01 90 znać rękę Alenysa 1), a Brutus pisząc z obozu pod Verceil do tegoż Cycer
maistre o papiezu0096 01 96 . * A . „Nie jest to dowolną tylko sprzecznością, gdy kto mówi, źe Papie
maistre o papiezu0108 01 108 * mówi i czyni. Kiedy kto chce, może ciągle w najlepszćj z kapłanem zos
maistre o papiezu0109 01 tJ /, .•» i - •>i .Tpit ■/.. i finucłwY/ ,»,* •«r«f i.n tb. , S» • t.«
maistre o papiezu0116 01 116 i wadzać ją tam, gdzie jćj nie ma. “ Bo tu nie chodzi o monarchią, ale
maistre o papiezu0131 01 131 * ♦ Papiezkie. Atoli mimo tego rodzaju wahania się, które zdawałoby się
maistre o papiezu0146 01 146 kowitą sprawiedliwość. „Był to“ powiada jeden z nich „człowiek głęboko
maistre o papiezu0161 01 wal się na zgromadzeniu, gdzie klątwa ta orzeczoną została 1).“ Cesarz uzna
maistre o papiezu0171 01 171 wedle głosu sumienia: on wcale nie wywoływał wojny, on wcale jej nie pr
więcej podobnych podstron