page0053
49
Tak więc nauka, badając początki wszechświata, dojść może w swych wnioskach co najwyżej do tego, iż jako zarodek tworzącego się wszechświata przyjmie jakąś materyę kosmiczną, rozlaną w stanie mgławicowym na przestrzeniach wszechświata dzisiejszego, ale dalej poza ten słup graniczny nie może się posunąć. O tern więc, czy przed naszym wszechświatem istniał wszechświat inny, jak i o tern, że od wieków się powtarza zanikanie jednego wszechświata a następowanie innego, nauce nic zgoła nie wiadomo; astronomia nie zajmuje się temi pytaniami, a choćby i chciała się niemi zająć, nie posiada żadnych środków do rozwiązania takich problemów1).
§. 5. Czy układ obecny wszechświata pozostanie takim na zawsze?
Rozważania nad losem przyszłym wszechświata nie są już, dzięki niektórym wskazówkom nauki, tylko igraszką pustą wyobraźni, ale posiadają stopień wysoki prawdopodobieństwa. Takich wskazówek udzielają nam przedewszystkiem konsekwen-cye, płynące z nauki o energii, mianowicie z zasad termodynamiki
Energią zwiemy możność tizyczną wykonania jakiejś pracy. Różne są formy energii; jest energia położenia, n. p. ciało ciężkie, położone wyżej nad powierzchnią ziemi, ma więcej energii, aniżeli wtenczas, gdy spoczywa na ziemi; jest energia ruchu, np. kula wystrzelona posiada energię, która jest propor-cyonalna do masy kuli i do kwadratu jej chyżości; inny rodzaj energii, to ciepło, o którem przypuszczają, że przynajmniej w części jest skutkiem ruchu drobin w danem ciele; nagromadzenie energii mamy także w sprężynach, w zbiornikach, napełnionych np. gazem skroplonym, w akumulatorach elektrycznych, w układach zdolnych do reakcyi chemicznych, np. w prochu itd. W miarę, jak energia dana wykonywa pracę, zmniejsza się jej zasób, mianowicie o tyle, ile ta energia wytworzyła jednostek pracy. Tak np. zmniejsza się napięcie pary wodnej,
ń Por. Dr Johannes R i e in: Unsere Wellinsel, ihr Wurden und Ver-gehen. Berlin, 1908, str. 69—76.
*) Por. Prof. Dr. J. P1 as s in a n n : Weltentod. Kosmologische Betrach-tungen. Hamm i. W. 1905, str. 1—15; Edward von Hartmann- Die Welt-anschaung der modernen PhysiU. Leipzig, 1902, str. 16—74.
X. Gabryl: Filozofia przyrody. 4
http://rcin.org.pl
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
skanuj0003 Tak więc nauka nie może być ani dobra ani zła*ponieważ każda prawdziwa nauka zmierza do p
EKONOMIA - nauka badająca, w jaki sposób społeczeństwo gospodarujące decyduje o tym, co, jak dla kog
O Ekonomia - nauka badająca, w jaki sposób społeczeństwo gospodarujące decyduje o tym, co jak, i dla
Metoda empiryczna - może służyć co najwyżej do badania rzeczy => ale i tak jest niewystarczająca
DSC#65 A więc: posuwać się od tego, co proste, do tego, co złożone, a także umożliwiać uwagę mimowol
img266 (6) ci rekurencyjne Tak więc na początku egzaminu tworzysz obraz mniej (rys. 11.13) albo siln
page0075 71 tnia; więc tak samo szereg, choćby nigdy się niekończący zjawisk, z których każde jest z
IMG49 (4) posłuszeństwo Bonu z bezwarunkowym poddaniem się zastanej sytuacji. Tak więc Luter w ogól
Przyjęto tu zmienną x mierzoną od końca poprzedniego przedziału do początku następnego. Tak, więc
Scan 090220 0015 224 Nie można więc porównywać finansów krajów o tak różnym położeniu. Badając zatem
klstidwa024 42 l. MOSZYŃSKI: KULTURA LUDOWA SŁOWIAN nomenklatura fluktuacyj (Białego) morza. Tak wię
ped4 28 Część I. Pedagogika jako nauka w toku planowej pracy nauczyciela z uczniami1. Tak więc ogół
DSC49 Dziwadełko i cała ziemia na łyżeczce: To see a World in a Grain of Sand tak blisko jedni drug
28 Część I. Pedagogika jako nauka w toku planowej pracy nauczyciela z uczniami1. Tak więc ogół oddzi
więcej podobnych podstron