page0009

page0009



WPŁYW NA POLITYKĘ. 3

szerszy ma widnokrąg duchowy, tćm wiecćj filozofia z każdym jego 1 tworem zespolona i zrośnięta, bo filozofia to uprawa ducha, animi icultura, jak mówi mędrzec starożytny.

Ale nietylko literatura i sztuki piękne, nauki i wiedza wszelaka, nawet życie polityczne i społeczne narodów, urabiane są i kształtowane potężną dłonią filozofii. Wszak każdy lud oświecony żyje i działa pod wpływem jakiejś idei, którą pragnie wprowadzić w czyn i rzeczywistość, naprzód u siebie, potćm za granicą. Chociaż nie potrafi tego bez pieniędzy, bez armii, bez cnót obywatelskich, to przecież cenne te zasoby i czynniki na nic się nie zdadzą bez przyświecającej idei dziejowej, ożywiającej organizm narodowy, a ta, jeżeli niema zmarnieć w marzenie senne lub w jakieś chorobliwe uczucie, potrzebuje filozoficznego pojęcia. Niemoźe naród wykształcony mieć jasnej polityki bez jasnej filozofii, a chociaż wielu przykładami moglibyśmy stwierdzić ten istotny związek pomiędzy filozofią a wypadkami politycznemi, wystarczy tutaj jeden, z spółczes-nej historyi.

Kiedy w sierpniu r. 1870 armie pruskie zalewały Francyą, obchodziły Niemcy uroczyście jubileusz stuletni urodzin Hegla. Po rozgromię armii Bazain’a i zamknięciu jćj w Metzu, nikt już nie wątpił, że dokona się akt ostatni, najkrwawszy zjednoczenia Niemiec pod hegemonią Prus, a gdy z gorączkową niecierpliwością wyglądano nowych wiadomości z teatru wojny, zwracały się umysły z wdzięcznością do uczczenia Hegla, duchowego sprawcy tak wielkich wypadków. Dowodził Rosenkranz1), najwierniejszy z jego uczniów, że historya młodych Niemiec oddzielić się nie da od historyi

*) Hegel ais deutscher Nationalphilosoph, Leipzig 1870 Zob. str. XI i str. 318 1 nast. Na str. 333: >W Heglu bystrość rozumu północnego połączyła się z czułością serca południowo niemieckiego. Szwabski Hegel prowadził dalćj konsekwentnie, co za. czął pruski Kant. Pojednanie Niemiec północnych i południowych znalazło po raz ' pierwszy dziejową formę swoję w filozofii 1 w języku Hegla. Możua od Królewca do Sztutgardu po przez Niemcy pociągnąć przekątnią. Na samym środku tćj linii Berlin leży, punkt ciężkości, do którego grawitują Niemcy nowej tam Hegel urósł w potęgę światową.* Zacięty przeciwnik filozofii heglowskićj Haym trafnie określił wpływ jćj na politykę pruską, nazwawszy ją filozofią pruską i »gmachem naukowym, w którym rozsiadł się duch pruskićj restauracyi.*    (Hegel und seine Zeit. Berlin 1857 str.

355 i nast. Zob. tamże cały odczyt piętnasty: Preussen und die RechłsphilosophieJ. Ścisły związek między tą filozofią a powstaniem nowego cesarstwa niemieckiego, znakomicie wyjaśniony w rozprawie: Hegel und das neue deułsche Reich. (Historisch-poli-tische Blatter. Tom 7 Ł9)-

http://rcin.org.pl

1*


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
img203 (5) Elementa 197 Tak się jednak dzieje w każdej sieci z samouczeniem, jaki wobec tego wpływ n
PA031884 Kryteria stępienia w praktyce ^ Wi^praktyce decydujący wpływ na wybór wskaźnika ma jego ■;
Inżynieria finansowa Tarcz 5 Opcje 95 Obok upływu czasu równie duży wpływ na wartość opcji ma zmienn
stronie lica, czy po stronie grani. Wpływ na jej położenie ma także ustawienie umownego znaku spoiny
Stwierdzono, że duży wpływ na Tp stali ma obróbka cieplna, mianowicie stal konstrukcyjna niskostopow
4. WNIOSKI Analiza pokazuje jak znaczny wpływ na przepustowość rurociągu ma zastosowanie wykładziny
photo26 3.5. Sprzęgło i mechanizm zmiany biegów Duży wpływ na płynną jazdę ma prawidłowo wyregulowan
Zasada Wzajemnego Uznawania Standardów największy wpływ na jej treść ma orzeczenie ETS w sprawie Cas
14 2 ŚWIADOMOŚĆ 106 może wywierać warunkujący wpływ na nasze świadome myślenie i działanie. Duchowa
Załączniki: Najważniejsze to myśleć pozytywnie! Czy zastanawiałeś się jaki wpływ na twoje życie ma
20090912045[1] 1.    Co to jest i do czego służy lista Verleta? Jaki wpływ na czas ob
Istotny wpływ na kształt KNP, ma również obwałowanie, polegające na ograniczeniu przekroju wodowskaz
Ogar20091113001 (10) 3.5. Sprzęgło i mechanizm zmiany biegów Duży wpływ na płynną jazdę ma prawidło
przewodnikPoPakiecieR 2 Kii-ńIu jaki wpływ na ocenę współczynników(] ma obserwacja V zo różnili się

więcej podobnych podstron