page0102
92 S. DICKSTEIN.
Wszystkie te metody i teorye nie wyczerpują wszakże istoty matematyki. Brak im przedewszystkiem podstawy ogólnej i powszechnej, z której by wszystkie wyprowadzić się dały; metody mają dotąd charakter zasad względnych, gdy tymczasem nauka dążyć winna do zasad bezwzględnych. Tento okres nowego i wyższego rozwoju zapowiada Wroński. Stać się to ma przez jego reformę, której zasady poznaliśmy już w głównych zarysach. Okres nowy rozpocząć się ma od podziału matematyki na teoryę i technię, a w prawie najwyższem znajdzie swoje urzeczywistnienie. Rozum człowieka, powiada, domagać się odtąd będzie, aby wszystkie prawdy matematyczne wypływały z tego jedynego prawa; nie będzie się on czuł zadowolonym, ani uzna żadnego zagadnienia za rozwiązane, póki nie wyprowadzi rozwiązania z tej jedynej zasady, która sama posiądzie prawo udzielania bezwzględnej pewności wywodom. To powszechne i wyraźne poddanie nauki tej zasadzie bezwzględnej stanowić będzie cechę piątego i ostatniego okresu.
Szkic powyższy rozwoju historycznego matematyki odpowiada, jak widzimy, ściśle stanowisku filozoficznemu Wrońskiego; z punktu historycznego konstrukcya ta jest ogólnie prawdziwa, lubo zbyt schematyczna. Nie położono w niej wyraźnego nacisku na ważność wynalazku geometryi analitycznej; nie uwzględniono znaczenia metod geometrycznych, które w obecnych czasach tak znakomicie się rozwinęły. Charakter piątego, t. j. obecnie rozwijającego się okresu, nie zgadza się z przewidywaniem Wrońskiego. Rozwój matematyki dzisiejszej nie opiera się na „prawie najwyższemu, jakkolwiek prawdą jest, że dążenie do coraz większej ogólności zasad nie przestaje być znamieniem prac nowoczesnych.
Zastanawia się Wroński w dalszym ciągu nad częściami składo-wemi matematyki: algorytmią, geometryą i foronomią, i określa' ich przedmioty. Przechodząc do mechaniki, stawia jej następujące trzy zagadnienia: 1) tworzenie mechaniczne materyi za pomocą sił; 2) tworzenie mechaniczne ciał niebieskich za pomocą materyj; 3) tworzenie mechaniczne wszechświata za pomocą ciał niebieskich (porówn. str. 12). Pierwsze zagadnienie zalicza do fizyki matematycznej, drugie do geologii matematycznej, trzecie do kosmologii matematycznej.
Stan ówczesny tych umiejętności szkicuje w ten sposób:
Przedewszystkiem nauki te posługiwały się tak niedostatecznie powszechnem narzędziem, jakiem są szeregi. Już Laplace na wstępie do swojej teoryi księżyca (Mćcanique cćleste, księga VII) wyrzekł, że trudności tej teoryi pochodzą z nader słabej zbieżności szeregów, służących do oznaczenia nierówności ruchu księżyca. Środki wskazane
http://rcin.org.pl
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
40 A. KOZIK [8] techniki Hummela i Dryera (51). Wszystkie te metody nie zyskały jednak popularn
badanie2 tliwościach, jednakże nie wszystkie te metody będziemy stosować do pomiarów oporności wejś
page0124 114 3. DICKSTfil.Nf. człowieka. Bóg wszechpotężny nie mógł ich dać żadnej innej istocie, po
CCF20081129 080 dostrzegają i którego zakresu nie umieją zmierzyć — wszystkie te formy i jednostki n
page0123 — 119 — Bo najprzód rozum jako taki nie stanowi essencyi, istoty właściwe
page0105 101 kszego, ogólniejszego. Ponieważ wszystkie te układy znajdują się w tej samej płaszczyźn
page0106 — 92 — żadnych punktów łącznych ; drugi zaś działalności duszy wcale nie obudzą, bo dziecko
page0140 180 S. DICKSTfclN. P RZYPIS Y. !) Doniosłe wypadki polityczne, jakie miały w tym czasie mie
page0148 145 czasy mniemano, te nie można było mieć nie tylko nauki, ale nawet rozumu, nie pojechaws
page0174 164 3. DICKSTEIN. przynajmniej lokomocyi lądowej, nie wyłączając i tego, na co nie posiada
page0198 r 92 P1TAO0RKJCZYCY. tów, a choć nie powiedziano, czy to były ateńskie lub kartagińskie, za
socjomead19 wcześniejszy styl życia nie powinien ulec zapomnieniu. Wszystkie te jednak rozlicznie pr
RI^CENZJE I SPRAWOZDANIA 183 oędzde przyjąć wszystkie te modyfikacje, nawet pomimo to, że nie prowad
t ra nsponu j ącym do ruchu ludowego, nowe, znacznie nie jednckro t nie śmielsze hasła i postulaty.
290 KRONIKA rannych (9—13) i w godzinach popołudniowych (16—20), z tym jednak, że nie wszystkie te g
ScannedImage 49 Wszystkie te opowieści wprowadzono w celach dydaktycznych nie dla samego przytoczeni
034 2 Wszystkie te odpowiedzi dotyczą politycznych aspektów górnictwa. Ale trudno to zauważyć, jeśli
prawa etycznego — wszystkie te motywy nie mogły wobec państw zastąpić faktów, źe Polacy są zupełnie
więcej podobnych podstron