page0114

page0114



104 S. DICKSTEIN.

szych warstw użytek arytmetyki. Przyczynę małego rozpowszechnienia sztuki rachunkowej wśród niższych klas społeczeństwa widział w braku podobnych środków popularnych w arytmetyce, jakiemi są, czytanie i pisanie w nauce języka, i dla tego obmyślenie tych środków stało się celem jego usiłowań.

Kilka lat trudu poświęcił Wroński temu przedmiotowi i obmyśliwszy cały system narzędzi i tablic, postanowił urzeczywistnić go na ziemi belgijskiej. Z rękopisów czerpiemy niewątpliwą wiadomość, że w roku 1826 przebywał w Brukselli. Znaleźliśmy bowiem w papierach kopię listu, adresowanego do Akademii belgijskiej, w którym, dołączając trzy egzemplarze swego arytmoskopu wraz z tekstem objaśniającym, prosi Wroński o ocenę swego wynalazku, obiecując przedstawić następnie i inne wynalazki swoje z tej dziedziny. Wprowadzenie arytmoskopu do szkół — powiada w tym liście — byłoby dlań kompensatą za niemiłe przygody, na jakie narażony został podczas pobytu swego w Belgii.

Ostatnie te słowa świadczą, że i w Belgii nie lepiej powiodło się Wrońskiemu, niż we Francyi i Anglii. Doznawszy niepowodzeń w stosunkach z instytucyami naukowemi francuskiemi i angielskiemi, czemuż zwracał się do Akademii belgijskiej ? Czy to był wynik niekonsekwencyi w postępowaniu, czy też chęć potwierdzenia sądu, jaki sobie wytworzył był o szkodliwości ciał naukowych, a zwłaszcza patentowanych uczonych? Nie mamy bliższych wiadomości o stosunkach Wrońskiego z uczonymi belgijskimi podczas niedługiego zresztą pobytu jego w Brukselli; zdaje się wszakże, że jakkolwiek pobyt ten na razie zamierzonego skutku nie osiągnął, nie pozostał wszakże bez wpływu; uczeni belgijscy, jak to później zobaczymy, jedni z pierwszych zwrócili uwagę na matematyczne pomysły Wrońskiego i poświęcili im studya oddzielne.

O całkowitym systemie narzędzi i tablic, obmyślonym przez Wrońskiego, możemy powziąć wiadomość z notatki, jaką znaleźliśmy pomiędzy rękopisami p. t. „Dćpot des tables et instruments a calculeru. Tu w § I podaje przedmioty nowe, w § II przedmioty dawne. Do przedmiotów nowych zalicza: 1) Pierścień arytmetyczny (Anneau arith-mótique). 2) Nowe tablice mnożenia i dzielenia. 3) Nowe tablice czynników liczb. 4) Nowe tablice ubezpieczeń, annuit, funduszów publicznych rozmaitych państw. 5) Arytmoskop stały i ruchomy. 6) Kanony logarytmów: a) dla logarytmów liczb — sześć tablic; b) dla logarytmów wstaw — cztery tablice. 7) Tablica arytmoskopowa logarytmów. 8) Tablica logarytmów dwójkowych. 9) Kalkulator powszechny (kupiecki, inżynierski, żeglarski, astronomiczny).

http://rcin.org.pl


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
page0100 90 S. DICKSTEIN. chciałem próbę ostateczną towarzystw naukowych, jako wynik naturalny stosu
page0102 92 S. DICKSTEIN. Wszystkie te metody i teorye nie wyczerpują wszakże istoty matematyki. Bra
page0104 104 się do niej uporczywie. Bądźcie obojętni na wszelkie ponęty zewnętrzne, na rozrywki, kt
page0105 - 104 - kamyku! usunąłeś się i potok płynie spokojnie, niedoznając przeszkody......Ja tylko
page0105 104 Cij. 2. Sftobł. 8. ©jięfcjąnienie j narobj. ty. 3ejufa. i cjłoWiefiem. ^3rjeto€ tą toie
page0106 104 stkich waszych braci, dzieci Lewi: czyliż to abyście przywłaszczali sobie kapłaństwo, i
page0106 104 XEN0F0NT. nie mnićj godziwe jest zainteresowanie się skutkami jego nauczania w młodych
page0108 104 nie dałaby tych samych smutnych rezultatów, co poprzednia? bo przecież pojedyócze częśc
page0108 104 oczach potężna grała imaginacja; znać było, że dostarczała cudownych obrazów
page0108 104 Można się wobec tego założyć 4000 miliardów przeciw 1, iż to skoordynowanie ruchów nie
page0112 104 Summa teologiczna Bóg był Bogiem, dla siebie zaś chce własnej natury. Lecz mówiąc absol
page0114 104 względzie: teorya świadomości — zwierciadła, i świadomości—ogniska. Zdaje się —mówię
page0114 104 łożenie ręki na kark swobodę mowy przywraca, każde odjęcie takowój pozbawia. Według Ba
page0114 104 CHALDEA bilońska zachowała o nich wspomnienie i oddała je dość naturalnie, to już jej w
page0118 108 S. DICKSTEIN. rego zapowiada Ewangelia; pod potężnym jego wpływem wiara i nauka, religi
page0118 — 104 2.    Władza pamięci łączy się jak najściślej z całem fizy-cznem i duc
page0124 114 3. DICKSTfil.Nf. człowieka. Bóg wszechpotężny nie mógł ich dać żadnej innej istocie, po
page0126 116 S. DICKSTEIN. Liberalni uznają tylko prawdę, wynikającą z doświadczenia lub z indukcyi
page0130 120 S. DICKSTEIN. Z tych dwóch przeciwnych poglądów wynikają konsekwencye praktyczne, dotyc

więcej podobnych podstron