page0150
142
Summa teologiczna
z tego, co,powiedziano powyżej (R. LVI1I, 3). Stąd nic nie przeszkadza, by w jednej i tej samej chwili był kres stwarzania i kres wolnej woli.
I dlatego należy inaczej powiedzieć, że było niemożliwem, by anioł zgrzeszył w pierwszej chwili przez nieuporządkowany czyn wolnej woli. Chociaż bowiem może rzecz jakaś w pierwszej chwili, w której zaczyna istnieć, równocześnie zacząć działać, jednak owo działanie, które się rozpoczyna równocześnie z bytem rzeczy, pochodzi od czynnika, od którego ma byt, jak naprzykład pęd ku górze tkwi w ogniu od tego, który go zrodził. Stąd jeśli jakaś rzecz ma byt od czynnika niedoskonałego, co może być przyczyną niedoskonałej czynności, może w pierwszej chwili, w której zaczyna istnieć, mieć działanie niedoskonałe; jak naprzykład noga, która rodzi się kulawa z powodu słabości nasienia, natychmiast zaczyna kuleć. Czynnik zaś, który obdarzył aniołów bytem, mianowicie Bóg, nie może być przyczyną grzechu. Stąd nie można powiedzieć, że djabeł w pierwszej chwili swego stworzenia był złym.
Odpowiedź na pierwszy zarzut. Jak powiada Augustyn w XI de Civ. Dei, gdy się mówi, że „od początku djabeł grzeszy” (I Jan III, 8) nie należy myśleć, że grzeszy od początku z którego jest stworzony, lecz od początku grzechu, to znaczy, że nigdy od grzechu swego nie odstąpił.
Odpowiedź na drugi zarzut. Owo rozróżnienie światła i ciemności, odnośnie do czego rozumie się pod ciemnościami grzechy szatanów, należy przyjmować według uprzedniej wiedzy Boga. Stąd mówi Augustyn w XI de Civ. Dei (c. XIX), że tylko ten mógł oddzielić światłość od ciemności, który mógł także przewidzieć tych, którzy midi upaść, zanim upadli.
Odpowiedź na trzeci zarzut. Cokolwiek jest w zasłudze, pochodzi od Boga, i dlatego anioł mógł zasługiwać w pierwszej chwili swego stworzenia. Jednak podobny argument nie odnosi się do grzechu, jak powiedziano (w corpus paragrafu).
Odpowiedź na czwarty zarzut. Jak to mówi Augustyn w XI de Civ. Dei, Bóg nie rozróżnił między aniołami przed odwróceniem się niektórych od Niego, a zwróceniem się innych, i dlatego wszyscy, stworzeni w łasce, zasługiwali w pierwszej chwili. Lecz niektórzy z nich natychmiast wznieśli przeszkodę do
http://rcin.org.pl
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
page0163 153 które są znakami czegoś, powiedziałby logik, i drugie, które nic nie znaczą; są stosunk
page0152 144 Summa teologiczna stworzony w łasce, jak powiedzieliśmy powyżej (R. LXII, par. 3). Skor
page0164 156 Summa teologiczna IV cap. de Div. Nom., że pożądają tego, co jest dobre i najlepsze, by
page0104 96 Summa teologiczna Zarzut trzeci. Oprócz tego, każde kochanie jest albo prawowite albo ni
page0106 98 Summa teologiczna A to widać w człowieku i co do umysłu i co do woli. Umysł bowiem pozna
page0108 100 Summa teologiczna nia, każda rzecz z natury pragnie osiągnąć to, co dla niej jest dobre
page0120 112 Summa teologiczna co do swego bytowania lub co do powstawania. Mógłby bowiem Bóg stworz
page0122 114 Summa teologiczna nadania formy co do czasu, lecz tylko co do natury, jak mówi Augustyn
page0156 148 Summa teologiczna niają:/m jakby jakąś namową. Ten zaś jest znak tego, że wszyscy szata
page0168 160 Summa teologiczna Lecz przeciwnem jest, co mówi Augustyn w III super Gen. ad Litt. (c.
page0174 166 Summa teologiczna i według miary tego zwrotu otrzymały wyższy lub niższy stopień> po
page0176 168 Summa teologiczna Zarzut drugi. Oprócz tego różnorodność skutków okazuje różnorodność p
page0198 190 Summa teologiczna środek półkuli. -—Śmiesznemby też było powiedzieć, że tal wiel kie c
DIGBORZ000007 09 djvu Czy Minerwa nie była samoistnym bóstwem? 9 Z tego, co było powyżej powiedziane
page0102 94 Summa teologiczna ludzką cnotą, jest w pożądliwości, a męstwo w popędliwości. Lecz w ani
page0110 102 Summa teologiczna jik siebie samego, może jednym sposobem określać poznanie, czyli miło
page0112 104 Summa teologiczna Bóg był Bogiem, dla siebie zaś chce własnej natury. Lecz mówiąc absol
page0116 108 Summa teologiczna § 2. CZY BÓG STWORZYŁ ANIOŁA OD WIEKÓW. Do drugiego paragrafu tak
więcej podobnych podstron