page0164
156 Summa teologiczna
IV cap. de Div. Nom., że pożądają tego, co jest dobre i najlepsze, być, żyć i rozumieć. Zatem nie są zatwardziali w złości.
Lecz przeciwnem jest co powiedziano w Ps. LXXII1, 23: pycha tych, którzy cę nienawidzą, ku górze idzie zawsze, co się wykłada o szatana :h. Zatem zawsze trwają zatwardziali w złości.
Odpowiadam, że zdaniem Origenesa wola każdego stworzenia, z powodu wolności woli, może skłaniać się i do dobra i do zła, z wyjątkiem duszy Chrystusa, z powodu zjednoczenia ze Słowem. — Lecz to zdanie usuwa prawdę szczęśliwości od świętych aniołów i od ludzi, gdyż wieczna stałość należy do pojęcia prawdziwej szczęśliwości, stąd też nazywa się życiem wie-cznem. Sprzeciwia się także powadze Pisma św., które oświadcza, że szatani i źli ludzie będą posłani na wieczną mękę, a dobrzy będą przeniesieni do życia wiecznego. — Stąd należy uważać to zdanie za fałszywe; i należy stanowczo wyznawać według wiary katolickiej, że i wola dobrych aniołów ustalona jest w dobru, a wola szatanów zatwardziała jest w złem.
Przyczyny zaś tej zatwardziałości należy szukać nie w ciężkości winy, lecz w warunkach stanu natury. Tern bowiem jest dla człowieka śmierć, czem dli aiioła upadek, jak mówi Da-mascen {De Fide Orth. 1. II). Jest zaś jasnem, że wszystkie grzechy ciężkie ludzi, czy są wielkie czy są małe, przed śmiercią mogą być odpuszczone, po śmierci zaś są nieodpuszczalne i pozostają na zawsze.
By więc zbadać przyczynę tego rodzaju zatwardziałości, należy rozważyć, że siła pożądająca u wszystkich jest proporcjonalna do władzy poznawczej, która ją porusza, jak rzecz ruchoma do motoru. Pożądanie zmysłowe bowiem odnosi się do dobra szczegółowego, wola zaś do ogólnego, jak to powyżej powiedziano (R. LIX, par. 1), tak jak zmysł dostrzega przedmioty poszczególne, umysł zaś ogólne. — Pojęcie zaś u anioła różni się tem od pojęcia u człowieka, że anioł pojmuje nieruchomo umysłem, tak jak i my nieruchomo poznajemy pierwsze zasady, które są przedmiotem umysłu; człowiek zaś rozumem pojmuje ruchomo, roztrząsając od jednego do drugiego, mając drogę do pójścia za którąkolwiek z rzeczy przeciwnych. Stąd i wola człowieka lgnie do czegoś w sposób ruchomy, mogąc odstąpić także od tego
http://rcin.org.pl
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
page0102 94 Summa teologiczna ludzką cnotą, jest w pożądliwości, a męstwo w popędliwości. Lecz w ani
page0104 96 Summa teologiczna Zarzut trzeci. Oprócz tego, każde kochanie jest albo prawowite albo ni
page0106 98 Summa teologiczna A to widać w człowieku i co do umysłu i co do woli. Umysł bowiem pozna
page0108 100 Summa teologiczna nia, każda rzecz z natury pragnie osiągnąć to, co dla niej jest dobre
page0110 102 Summa teologiczna jik siebie samego, może jednym sposobem określać poznanie, czyli miło
page0112 104 Summa teologiczna Bóg był Bogiem, dla siebie zaś chce własnej natury. Lecz mówiąc absol
page0116 108 Summa teologiczna § 2. CZY BÓG STWORZYŁ ANIOŁA OD WIEKÓW. Do drugiego paragrafu tak
page0118 110 Summa teologiczna zdanie u świętych doktorów, to jednak wydaje s
page0120 112 Summa teologiczna co do swego bytowania lub co do powstawania. Mógłby bowiem Bóg stworz
page0122 114 Summa teologiczna nadania formy co do czasu, lecz tylko co do natury, jak mówi Augustyn
page0124 116 Summa teologiczna które z natury potrafimy, nie potrzebujemy łaski. Lecz anioł zwraca s
page0134 126 Summa teologiczna doskonałości formy, a forma nie usuwa możności, lecz usuwa ją brak, k
page0136 128 Summa teologiczna łości wolności. Stąd w aniołach jest większa w
page0140 132 Summa teologiczna wsze. Lecz dla aniołów jest naturalnem, by się poruszali ruchem miłoś
page0146 138 Summa teologiczna które daje się z łaski, chciał je posiadać mocą własnej natury, a nie
page0148 140 Summa teologiczna § 5. CZY SZATAN BYŁ ZŁYM W PIERWSZEJ CHWILI SWEGO STWORZENIA, Z WINY
page0150 142 Summa teologiczna z tego, co,powiedziano powyżej (R. LVI1I, 3). Stąd nic nie przeszkadz
page0152 144 Summa teologiczna stworzony w łasce, jak powiedzieliśmy powyżej (R. LXII, par. 3). Skor
page0154 146 Summa teologiczna nami substancje umysłowe, które są poniżej sfery księżycowej, wyższe
więcej podobnych podstron